خانه حضرت فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها

خانه حضرت فاطمه(س) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۷ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۰۰

۱٬۵۲۱ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۷ نوامبر ۲۰۲۳

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Shamsoddin

Automoderated users، دیوان‌سالاران، confirmed، مدیران رابط کاربری، مدیران، templateeditor

۱۷٬۱۳۹

ویرایش

@@ خط ۵: / خط ۵: @@
 پس از [[واقعه سقیفه بنی‌ساعده|واقعه سقیفه]]، امام علی(ع) به همراه تعدادی از اصحابش، برای خودداری از [[بیعت امام علی(ع)|بیعت با ابوبکر]] در خانه فاطمه تحصن کردند. عده‌ای از طرفدران [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] برای گرفتن [[بیعت]] از آنان به خانه هجوم بردند. در [[واقعه هجوم به خانه حضرت فاطمه(س)|واقعه هجوم]]، به فاطمه صدماتی وارد شد که به اعتقاد شیعه منجر به [[شهادت حضرت فاطمه(س)|شهادت آن حضرت]] گردید. برخی معتقدند خانهِ متصل به مسجدالنبی مورد هجوم قرار نگرفته است بلکه خانه‌‌ای که به آن هجوم شده در نزدیکی [[بقیع|قبرستان بقیع]] بوده است.
 == جایگاه خانه فاطمه نزد مسلمانان==
-خانه فاطمه، محل سکونت فاطمه در [[مدینه]] اشاره دارد که در منابع روایی و تاریخی شیعه و سُنی از فضلیت<ref>برای نمونه نگاه کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج‏۱، ص۴۹۳، ج۴، ص۵۵۶.</ref> و [[واقعه هجوم به خانه حضرت فاطمه(س)|واقعه هجوم به آن]]<ref> مسعودی، اثبات الوصیة، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۱۴۶.</ref> سخن گفته شده است. همچنین یکی از مکان‌هایی است که به گفته [[اسماعیل انصاری زنجانی]] بیشتر عالمان شیعه احتمال داده‌اند فاطمه در آنجا دفن شده است.<ref>انصاری زنجانی، الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء، ۱۴۲۸ق، ج۱۶، ص۱۱۳.</ref>
+خانه فاطمه، محل سکونت فاطمه در [[مدینه]] اشاره دارد که در منابع روایی و تاریخی شیعه و سُنی از فضلیت<ref>برای نمونه نگاه کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج‏۱، ص۴۹۳، ج۴، ص۵۵۶.</ref> و [[واقعه هجوم به خانه حضرت فاطمه(س)|واقعه هجوم به آن]]<ref> مسعودی، اثبات الوصیة، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۱۴۶.</ref> سخن گفته شده است. همچنین خانه فاطمه، یکی از مکان‌هایی است که احتمال داده‌اند فاطمه در آنجا دفن شده است.<ref>انصاری زنجانی، الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء، ۱۴۲۸ق، ج۱۶، ص۱۱۳.</ref>
 خانه فاطمه، محل تولد فرزندان او<ref>طبسی، «[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/2689/4269/28046 گزارشی از خانه زهرا علیها السلام]»، سایت حوزه.</ref> و بنا بر روایتی محل تولد [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]]<ref> طبری آملی، دلائل الإمامة، ۱۴۱۳ق، ص۱۹۱.</ref> نیز بوده است. بنا بر روایتی که در [[الکافی (کتاب)|کتاب الکافی]] نقل شده [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نمازخواندن در خانه فاطمه(س) را برتر از نمازخواندن در [[روضة النبی|روضة‌النبی]] شمرده است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۵۵۶.</ref> همچنین [[امام جواد علیه‌السلام|امام جواد(ع)]] هر روز در خانه فاطمه(س) نماز می‌خواند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج‏۱، ص۴۹۳.</ref>
@@ خط ۲۸: / خط ۲۸: @@
 بنابر نقل منابع شیعه و سنی، پس از [[رحلت پیامبر(ص)]] و [[واقعه سقیفه بنی‌ساعده|واقعه سقیفه]]، عده‌ای از صحابه به خانه فاطمه هجوم بردند، تا از [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] و دیگر افرادی که از [[بیعت]] با ابوبکر خودداری و در خانه او تحصن کرده بودند، بیعت بگیرند.<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج‏۳، ص۲۰۲.</ref> به گزارش منابع شیعی در این واقعه درِ خانه را آتش زدند،<ref>سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۱۵۰.</ref> همچنین بر اثر صدمات وارده، جنینِ فاطمه ([[محسن بن علی(ع)|محسن]]) سِقط شد<ref>مسعودی، اثبات الوصیة، ۱۳۸۴ش، ص۱۴۶.</ref> و فاطمه نیز پس از مدتی به شهادت رسید.<ref>طبری، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۱۳۴.</ref>
 === هجوم به کدام خانه بود؟===
-به گفته [[سید جعفر مرتضی عاملی|جعفر مرتضی عاملی]] (درگذشت: ۱۴۴۱ق) تاریخ‌پژوه شیعه، واقعه هجوم، در خانه‌ای رخ داد که واقعه سد الابواب درباره آن نقل شده است.<ref> عاملی، مأساة الزهراء علیها السلام، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۷۷.</ref> با این حال برخی معتقدند هجوم به این خانه صورت نگرفته است بلکه خانه‌ای که به آن هجوم شده از مسجد فاصله داشته است<ref> موسوی، «پاسخ به شبهات تاریخی آتش زدن خانه وحی در آیینه‌ی تاریخ و روایات فریقین»، ص ۱۴۰- ۱۴۱.</ref> به گفته [[محمدصادق نجمی]] (درگذشت: ۱۳۹۰) در کتاب تاریخ حرم ائمه بقیع، برخی گزارش‌های تاریخی این نظریه را تأیید می‌کند. از جمله گزارشی است مبنی بر اینکه زمانی که علی(ع) را برای [[بیعت امام علی با ابوبکر|بیعت با ابوبکر]] به مسجد می‌بردند مردم در کوچه‌های مدینه این وقایع را نظاره‌گر بودند.<ref>نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۱۶۳-۱۶۶.</ref> این گزارش در [[السقیفه و فدک (کتاب)|کتاب السقیفه و فدک]] اثر احمد بن عبدالعزیز جوهری بصری (درگذشت: ۳۲۳ق) آمده است.<ref>جوهری بصری، السقیفة و فدک، تهران، ص۷۲.</ref> همچنین می‌گویند این خانه در سمت شرق مسجدالنبی، پشت به [[بقیع]] و در کنار خانه [[ابوایوب انصاری]] و مشتمل بر حیاط، انبار، چندین اتاق و درِ چوبی بزرگی بوده است.<ref>الله‌اکبری، «[https://www.shia-news.com/fa/news/264958 خانه حضرت فاطمه(س) کجا بوده است؟]»، شیعه‌نیوز</ref>
+به گفته [[سید جعفر مرتضی عاملی|جعفر مرتضی عاملی]] (درگذشت: ۱۴۴۱ق) تاریخ‌پژوه شیعه، واقعه هجوم، در خانه‌ای رخ داد که واقعه سد الابواب درباره آن نقل شده است.<ref> عاملی، مأساة الزهراء(ع)، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۷۷.</ref> با این حال برخی معتقدند هجوم به این خانه صورت نگرفته است بلکه خانه‌ای که به آن هجوم شده از مسجد فاصله داشته است<ref> موسوی، «پاسخ به شبهات تاریخی آتش زدن خانه وحی در آیینه‌ی تاریخ و روایات فریقین»، ص ۱۴۰- ۱۴۱.</ref> به گفته [[محمدصادق نجمی]] (درگذشت: ۱۳۹۰) در کتاب تاریخ حرم ائمه بقیع، برخی گزارش‌های تاریخی این نظریه را تأیید می‌کند. از جمله گزارشی است مبنی بر اینکه زمانی که علی(ع) را برای [[بیعت امام علی با ابوبکر|بیعت با ابوبکر]] به مسجد می‌بردند مردم در کوچه‌های مدینه این وقایع را نظاره‌گر بودند.<ref>نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۱۶۳-۱۶۶.</ref> این گزارش در [[السقیفه و فدک (کتاب)|کتاب السقیفه و فدک]] اثر احمد بن عبدالعزیز جوهری بصری (درگذشت: ۳۲۳ق) آمده است.<ref>جوهری بصری، السقیفة و فدک، تهران، ص۷۲.</ref> همچنین می‌گویند این خانه در سمت شرق مسجدالنبی، پشت به [[بقیع]] و در کنار خانه [[ابوایوب انصاری]] و مشتمل بر حیاط، انبار، چندین اتاق و درِ چوبی بزرگی بوده است.<ref>الله‌اکبری، «[https://www.shia-news.com/fa/news/264958 خانه حضرت فاطمه(س) کجا بوده است؟]»، شیعه‌نیوز</ref>
 سَمْهودی (درگذشت ۹۱۱ق) مدینه‌شناس اهل‌سنت، نیز از خانه دیگری برای [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در سمت [[بقیع|قبرستان بقیع]] یاد کرده است.<ref>سمهودی، وفاء الوفاء، ۲۰۰۶م، ج۲، ص۵۹.</ref> [[کتاب الطبقات الکبری]] از منابع تاریخی نوشته شده در [[قرن سوم هجری|قرن سوم]] از خانه امام علی(ع) در نزدیکی بقیع نام برده است.<ref> ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۴، ص۴۰.</ref> البته برخی این خانه را همان خانه‌ای می‌دانند که [[حارثة بن نعمان|حارثة بن نُعمان]] برای سکونت به فاطمه هدیه داد.<ref>نگاه کنید به قزوینی، فاطمة الزهراء(ع) من المهد الی اللحد، ۲۰۰۶م، ج۱، ص۱۵۷.</ref>
+==آیا فاطمه در خانه‌اش دفن شد؟==
+{{اصلی|محل دفن فاطمه(س)}}
+از نظر عالمان شیعه، تعیین قطعیِ محل قبر فاطمه ناممکن است.<ref> عاملی، مأساة الزهرا(ع)، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۲۵۲ و ۲۵۳.</ref> با این حال عالمان شیعه درباره محل دفن او احتمالاتی مطرح کرده‌اند. به گفته [[اسماعیل انصاری زنجانی]] در [[الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء (کتاب)|الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء]]، بیشتر عالمان شیعه احتمال داده‌اند فاطمه در خانه‌اش دفن شده است.<ref>انصاری زنجانی، الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء، ۱۴۲۸ق، ج۱۶، ص۱۱۳.</ref> همچنین [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] عبارت «النَّازِلَةِ فِي جِوَارِكَ؛ در جوار تو فرود آمده» که در [[سخنان امام علی(ع) در خاکسپاری حضرت فاطمه(س)|خطبه ۲۰۲ نهج‌البلاغه]] آمده را مؤید برای نظریهٔ کسانی می‌داند که معتقدند فاطمه در منزل خود دفن شده است.<ref> مکارم شیرازی، پیام امام اميرالمؤمنين، ۱۳۸۶ش، ج۸، ص۳۲.</ref>  [[شیخ صدوق]] نیز معتقد است که فاطمه نیز در همین جا دفن شده است.<ref>شیخ صدوق، من لا يحضره الفقيه‏، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۷۲.</ref>
 == قرارگرفتن خانه در ضریح پیامبر در توسعه حرم==
-خانه فاطمه(س) در زمان حکومت [[عبدالملک بن مروان]] (حکومت: [[سال ۶۵ هجری قمری|۶۵]]<nowiki/>تا[[سال ۸۶ هجری قمری|۸۶ق]])<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۲۱۱.</ref> یا [[ولید بن عبدالملک]] (حکومت: [[سال ۸۶ هجری قمری|۸۶ق]] تا[[سال ۹۶ هجری قمری|۹۶ق]])<ref>سمهودی، وفاء الوفاء بأخبار دار المصطفی، ۲۰۰۶م، ج۲، ص۸۹.</ref> به منظور توسعه مسجد تخریب شد. این حجره به همراه حجره‌ای که پیامبر در آن دفن شده، در ضریحی قرار گرفتند.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص ۲۹۵.</ref> این ضریح در [[سال ۱۳۹۷ هجری شمسی|سال ۱۳۹۷ش]] برای بازدید رئیس‌جمهور چچن باز شد.<ref>«[https://www.mehrnews.com/news/4518388  تصاویری از گشودن درب خانه حضرت زهرا (س) برای اولین بار»، ] خبرگزاری مهر.</ref> [[شیخ صدوق]] معتقد است که فاطمه نیز در همین جا دفن شده است.<ref>شیخ صدوق، من لا يحضره الفقيه‏، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۷۲.</ref>
+خانه فاطمه(س) در زمان حکومت [[عبدالملک بن مروان]] (حکومت: [[سال ۶۵ هجری قمری|۶۵]]<nowiki/>تا[[سال ۸۶ هجری قمری|۸۶ق]])<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۲۱۱.</ref> یا [[ولید بن عبدالملک]] (حکومت: [[سال ۸۶ هجری قمری|۸۶ق]] تا[[سال ۹۶ هجری قمری|۹۶ق]])<ref>سمهودی، وفاء الوفاء بأخبار دار المصطفی، ۲۰۰۶م، ج۲، ص۸۹.</ref> به منظور توسعه مسجد تخریب شد. این حجره به همراه حجره‌ای که پیامبر در آن دفن شده، در ضریحی قرار گرفتند.<ref> جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص ۲۹۵.</ref> این ضریح در [[سال ۱۳۹۷ هجری شمسی|سال ۱۳۹۷ش]] برای بازدید رئیس‌جمهور چچن باز شد.<ref>«[https://www.mehrnews.com/news/4518388  تصاویری از گشودن درب خانه حضرت زهرا (س) برای اولین بار»، ] خبرگزاری مهر.</ref>
 ==پانویس==
 {{پانوشت}}
@@ خط ۶۵: / خط ۶۸: @@
 * نجمی، محمدصادق، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، تهران، نشر مشعر، ۱۳۸۶ش.
 * الله‌اکبری، «[https://www.shia-news.com/fa/news/264958 خانه حضرت فاطمه(س) کجا بوده است؟]»، شیعه‌نیوز، تاریخ درج مطلب: ۱۳ دی ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید:۲۱ مرداد ۱۴۰۲ش.
+* مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش.
 * موسوی، سید محمدتقی، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1799213 پاسخ به شبهات تاریخی آتش زدن خانه وحی در آیینه‌ی تاریخ و روایات فریقین]»، تاریخ اسلام در آیینه اندیشه‌ها، سال دوازدهم، شماره۱۸، پاییز و زمستان ۱۳۹۹ش.