غلو: تفاوت میان نسخه‌ها

غلو (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۲ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۳۴

۲۵ بایت حذف‌شده ، ‏۲۲ نوامبر ۲۰۲۳

←‏مفهوم‌شناسی و جایگاه

دیداریویکی‌متن

P.motahari

Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor

۳٬۲۷۶

ویرایش

@@ خط ۸: / خط ۸: @@
 ==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
-غلو در اصطلاح عبارت است از این که فرد متدین، فراتر از آنچه دین برایش معین کرده، اظهار کند.<ref>ابن‌عاشور، التحریر و التنویر، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۳۳۰.</ref> همچنین در تعریف غلو گفته‌اند: غلو، از حد گذشتن و بیرون رفتن از اعتدال و زیاده‌روی در حق [[پیامبران]] و [[امامان شیعه|امامان]] است.<ref>شیخ مفید، تصحیح الاعتقادات، ۱۴۱۴ق، ص۱۰۹.</ref> واژه «غلو» در لغت به‌معنای زیاده‌روی و از حدگذشتن است.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ذیل ماده «غلا».</ref>
+غلو در اصطلاح عبارت است از این که فرد متدین، فراتر از آنچه دین برایش معین کرده اظهار کند.<ref>ابن‌عاشور، التحریر و التنویر، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۳۳۰.</ref> همچنین در تعریف غلو گفته‌اند غلو، از حد گذشتن و بیرون رفتن از اعتدال و زیاده‌روی در حق [[پیامبران]] و [[امامان شیعه|امامان]] است.<ref>شیخ مفید، تصحیح الاعتقادات، ۱۴۱۴ق، ص۱۰۹.</ref> واژه «غلو» در لغت به‌معنای زیاده‌روی و از حدگذشتن است.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ذیل ماده «غلا».</ref>
-[[قرآن]] در دو [[آیه]] از غلو سخن گفته و از آن نهی کرده است.<ref>سوره نساء، آیه ۱۷۱؛ سوره مائده، آیه ۷۷.</ref> در منابع روایی شیعه و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] نیز در روایات مختلفی، ادعاها و باورهای غلوآمیز معرفی شده و مسلمانان را از آن برحذر داشته است.<ref>احمد بن حنبل، مسند احمد، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۴۲۷؛ نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، حکمت ۴۶۹، ص۵۵۸؛ طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ۴۳۸.</ref> غلو همچنین یکی از مسائلی است که [[متکلم|متکلمان]] مسلمان به بررسی ماهیت و مصادیق آن پرداخته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ صدوق، الاعتقادات، ۱۴۱۴ق، ص۹۷؛ شیخ مفید، تصحیح الاعتقادات، ۱۴۱۴ق، ص۱۰۹؛ ابن‌تیمیه، منهاج السنة، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۴۳۵.</ref> از آنجا که بخشی از غلو مربوط به صفات و فضایل امامان معصوم(ع) و بخشی دیگر مربوط به ذات آنان که غالیان آن‌ها را تا حد خدایی می‌رسانند، است، پس [[کلام اسلامی|علم کلام]] وظیفه دارد تا با اتکا به ادله متقن، محدوده این ویژگی‌ها را مشخص نماید تا بتواند اعتقاد به فراتر از آن را غلو و معتقدان آن را [[غالیان|غالی]] بنامد.<ref>صفری فروشانی، «جریان‌شناسی غلو»، ص۱۱۴.</ref> [[علم رجال]] نیز یکی از علومی است که جریان غلو در آن تأثیر داشته و عالمان این علم درباره آن بحث کرده‌اند.<ref>رضایی، «تأملی در غلو»، ص۱۰۶.</ref> گفته می‌شود از آنجا که بررسی احوال راویان موجود در اسناد احادیث از اهداف علم رجال است، پس یکی از وظایف رجال‌شناسان، تشخیص و شناسایی راویان غلوکننده‌ای است که در اسناد روایات واقع شده‌اند.<ref>رضایی، «تأملی در غلو»، ص۱۰۶.</ref>
+[[قرآن]] در دو [[آیه]] از غلو سخن گفته و از آن نهی کرده است.<ref>سوره نساء، آیه ۱۷۱؛ سوره مائده، آیه ۷۷.</ref> در منابع روایی شیعه و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] نیز در روایات مختلفی، ادعاها و باورهای غلوآمیز معرفی و مسلمانان از آن برحذر داشته شده‌اند.<ref>احمد بن حنبل، مسند احمد، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۴۲۷؛ نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، حکمت ۴۶۹، ص۵۵۸؛ طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ۴۳۸.</ref> غلو همچنین یکی از مسائلی است که [[متکلم|متکلمان]] مسلمان به بررسی ماهیت و مصادیق آن پرداخته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ صدوق، الاعتقادات، ۱۴۱۴ق، ص۹۷؛ شیخ مفید، تصحیح الاعتقادات، ۱۴۱۴ق، ص۱۰۹؛ ابن‌تیمیه، منهاج السنة، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۴۳۵.</ref> از آنجا که بخشی از غلو مربوط به صفات و فضایل امامان معصوم(ع) است و بخشی دیگر مربوط به ذات آنان که غالیان آن‌ها را تا حد خدایی می‌رسانند، [[کلام اسلامی|علم کلام]] وظیفه دارد تا با اتکا به ادله متقن، محدوده این ویژگی‌ها را مشخص نماید تا بتواند اعتقاد به فراتر از آن را غلو و معتقدان آن را [[غالیان|غالی]] بنامد.<ref>صفری فروشانی، «جریان‌شناسی غلو»، ص۱۱۴.</ref> [[علم رجال]] نیز یکی از علومی است که جریان غلو بر آن تأثیر داشته و عالمان این علم درباره آن بحث کرده‌اند.<ref>رضایی، «تأملی در غلو»، ص۱۰۶.</ref> گفته می‌شود از آنجا که بررسی احوال راویان موجود در اسناد احادیث از اهداف علم رجال است، یکی از وظایف رجال‌شناسان، تشخیص و شناسایی راویان غلوکننده‌ای است که در اسناد روایات واقع شده‌اند.<ref>رضایی، «تأملی در غلو»، ص۱۰۶.</ref>
-در علم فرقه‌شناسی نیز در ضمن بحث از فرقه‌های غالی یا [[غالیان]]، درباره غلو و مصادیق آن سخن به میان آمده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۲۰۳ و ۲۲۰.</ref>  [[مجتهد|فقیهان]] نیز درباره غلو و نسبت آن با [[کفر]] و احکام مربوط به کسانی که باورهای غلوآمیز دارند، بحث کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴، ص۸۰ و ج۳۰، ص۱۰۲.</ref>
+در علم فرقه‌شناسی نیز ضمن بحث از فرقه‌های غالی یا [[غالیان]]، درباره غلو و مصادیق آن سخن به میان آمده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شهرستانی، الملل و النحل، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۲۰۳ و ۲۲۰.</ref>  [[مجتهد|فقیهان]] هم درباره غلو و نسبت آن با [[کفر]] و احکام مربوط به کسانی که باورهای غلوآمیز دارند، بحث کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴، ص۸۰ و ج۳۰، ص۱۰۲.</ref>
 ==مصادیق غلو==
 عالمان مسلمان با توجه به آیات قرآن، روایات و گزارش‌های تاریخی، مصادیقی برای غلو نسبت به پیامبران و امامان برشمرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۵، ص۳۴۶؛ صدر، بحوث فی شرح العروة الوثقی، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۳۰۶.</ref> برخی از این مصادیق به شرح زیر است: