تقوا: تفاوت میان نسخه‌ها

واژه تقوا از کلمات شایع و رایج دینی است که در [[قرآن]] به صورت اسمی و یا به صورت فعلی زیاد به کار رفته است.<ref>مطهری، ده گفتار، ۱۳۹۷ش، ص۱۶.</ref> به‌گفته [[مرتضی مطهری]] تقریباً به‌همان اندازه که در قرآن از [[ایمان]] و عمل صالح و یا [[نماز]] و [[زکات]] و حتی بیش از آن مقدار که مثلاً واژه [[روزه]] ذکر شده، از تقوا اسم برده شده است.<ref>مطهری، ده گفتار، ۱۳۹۷ش، ص۱۶.</ref> به‌گفته برخی محققان خود واژه تقوا ۱۷ بار و مشتقات آن و کلمات هم‌خانواده آن بیش از ۲۰۰ بار در قرآن آمده است.<ref>عباسی، «تقوا»، ص۷۹۷.</ref> کلمه تقوا در روایات امامان معصوم(ع) نیز بسیار به کار رفته است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۷۳؛ علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۷۰، ص۲۹۵؛ نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۱۱، ص۲۶۶.</ref> [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]] در کتاب [[الکافی (کتاب)|الکافی]] بابی را با عنوان «بَابُ الطَّاعَةِ وَ التَّقْوَی» به احادیثی درباره تقوا اختصاص داده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۷۳.</ref>

در [[نهج البلاغه]] نیز از جمله کلماتی که زیاد روی آنها تکیه شده کلمه «تقوا» است.<ref>مطهری، ده گفتار، ۱۳۹۷ش، ص۲۳.</ref> به‌گفته برخی محققان کلمه تقوا با مشتقات آن حدود ۱۰۰ بار در نهج البلاغه به کار رفته و از واژه‌های کلیدی در سخنان [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] است.<ref>احمدیان، سعیداوی، «تحلیل معنایی درجات تقوا در نهج البلاغه، ص۶۹.</ref> در آثاری که در زمینه اخلاق اسلامی به رشته تحریر درآمده، درباره تقوا و آثار آن سخن به میان رفته است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به نراقی، جامع السعادات، مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، ج۲، ص۱۸۰؛ امام خمینی، شرح چهل حدیث، ۱۳۸۰ش، ص۲۰۶ و ص۳۲۵.</ref> همچنین تقوا در سخنان صوفیه و عارفان، از مقامات عرفانی به شمار رفته و در نسبت با دو مفهوم [[ورع]] و قلب، معنا می‌یابد.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن‌عربی، فتوحات مکیة، مؤسسه آل البیت، ج۲، ص۱۵۷؛ عباسی، «تقوا در تصوف و عرفان»، ص۸۰۳.</ref>

در کلمات فقها نیز جایگاه تقوا در برخی از احکام بیان شده است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۲۱۱؛ یزدی طباطبایی، العروة الوثقی، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۹.</ref> از جمله: به [[فتوا|فتوای]] فقیهان بر [[امام جمعه]] واجب است که در خطبه [[نماز جمعه]] به تقوا توصیه کند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ج۱۱، ص۲۱۱.</ref> به فتوای برخی فقیهان در صورت مساوی بودن دو [[مجتهد]] از نظر علمی، بر [[تقلید (فقه)|مُقلِد]] واجب است که از مجتهدی که باتقواتر است، [[تقلید (فقه)|تقلید]] کند.<ref>یزدی طباطبایی، العروة الوثقی، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۹.</ref>