آیه ۱۷ سوره انفال: تفاوت میان نسخه‌ها
←غزوه بدر صحنه آزمایش الهی
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) |
|||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
[[تفسیر قرآن|مفسران]] نزول این آیه را درباره جنگ بدر دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۸۲ش، ج۴، ص۸۱۴؛ مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۱۵، ص۴۶۶؛ طباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷ق، ج۹، ص۳۸.</ref> نقل است که در این نبرد [[جبرئیل]] به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] گفت: مُشتی از سنگریزه به سمت دشمن پرتاب کن. پیامبر به [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] فرمود: مشتی از سنگریزه از زمین بردار و به من بده. او چنین کرد و پیامبر(ص) آنها را به سمت مشرکان پرتاب نمود و فرمود: رویتان زشت و سیاه باد. این کار اثر [[معجزه|معجزه‌آسایی]] داشت و آن خاک و سنگریزه در چشم و دهان و بینی مشرکان فرو رفت و وحشتی به آنها دست داد. مسلمانان هم به جان آنها افتادند، آنها را کشته یا اسیر کردند و این امر موجب شکست دشمن شد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۸۲ش، ج۴، ص۸۱۴؛ واحدی، أسباب نزول، ۱۴۱۱ق، ص۲۳۷.</ref> مسلمانان هنگام بازگشت به یکدیگر [[تفاخر]] نموده و هر کدام می‌گفتند من فلانی را کشته و یا اسیر کردم، که این آیه نازل شد.<ref>بیضاوی، أنوار التنزیل، ۱۴۱۸ق، ج۳، ص۵۳.</ref> | [[تفسیر قرآن|مفسران]] نزول این آیه را درباره جنگ بدر دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۸۲ش، ج۴، ص۸۱۴؛ مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۱۵، ص۴۶۶؛ طباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷ق، ج۹، ص۳۸.</ref> نقل است که در این نبرد [[جبرئیل]] به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] گفت: مُشتی از سنگریزه به سمت دشمن پرتاب کن. پیامبر به [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] فرمود: مشتی از سنگریزه از زمین بردار و به من بده. او چنین کرد و پیامبر(ص) آنها را به سمت مشرکان پرتاب نمود و فرمود: رویتان زشت و سیاه باد. این کار اثر [[معجزه|معجزه‌آسایی]] داشت و آن خاک و سنگریزه در چشم و دهان و بینی مشرکان فرو رفت و وحشتی به آنها دست داد. مسلمانان هم به جان آنها افتادند، آنها را کشته یا اسیر کردند و این امر موجب شکست دشمن شد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۸۲ش، ج۴، ص۸۱۴؛ واحدی، أسباب نزول، ۱۴۱۱ق، ص۲۳۷.</ref> مسلمانان هنگام بازگشت به یکدیگر [[تفاخر]] نموده و هر کدام می‌گفتند من فلانی را کشته و یا اسیر کردم، که این آیه نازل شد.<ref>بیضاوی، أنوار التنزیل، ۱۴۱۸ق، ج۳، ص۵۳.</ref> | ||
==غزوه بدر صحنه آزمایش الهی== | ==غزوه بدر صحنه اعجاز و آزمایش الهی== | ||
جنگ بدر میدانی برای [[امتحان الهی|امتحان]] مسلمانان قلمداد شده و عبارت «لِیُبْلِیَ الْمُؤْمِنِینَ مِنْهُ بَلَاءً حَسَنًا» ([[خدا]] می‌خواست به این وسیله از [[ایمان|مؤمنان]] امتحان نیکویی به عمل آورد) در آیه را اشاره به این موضوع دانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۱۱۶.</ref> [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] مراد از «بلاء حَسن» را امتحان خدا بوسیله نعمت‌ها معرفی نموده، در مقابل «بلاء سیّء» که آزمایش الهی بوسیله مصیبت‌هاست.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۱۱۶.</ref> وی در ادامه می‌نویسد: خدا می‌خواست در نخستین برخورد مسلحانهٔ مؤمنان با دشمنان نیرومند، طعم پیروزی را به آنها بچشاند و نسبت به آینده امیدوار و دل‌گرم سازد. این موهبت الهی آزمونی برای همه آنها بود، ولی مسلمانان هرگز نباید از این پیروزی نتیجه منفی گرفته و گرفتار غرور شوند، خودسازی و آمادگی را فراموش کرده و از اتّکا به لطف پروردگار غفلت نمایند؛ ازاین‌رو با این جمله آیه را تمام می‌کند که «إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ» (خداوند هم شنوا و هم داناست)؛ [[استغاثه|استغاثهٔ]] مؤمنان را شنیده و بر رفتار آنها آگاه است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۱۱۶.</ref> | جنگ بدر میدانی برای [[امتحان الهی|امتحان]] مسلمانان قلمداد شده و عبارت «لِیُبْلِیَ الْمُؤْمِنِینَ مِنْهُ بَلَاءً حَسَنًا» ([[خدا]] می‌خواست به این وسیله از [[ایمان|مؤمنان]] امتحان نیکویی به عمل آورد) در آیه را اشاره به این موضوع دانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۱۱۶.</ref> [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] مراد از «بلاء حَسن» را امتحان خدا بوسیله نعمت‌ها معرفی نموده، در مقابل «بلاء سیّء» که آزمایش الهی بوسیله مصیبت‌هاست.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۱۱۶.</ref> وی در ادامه می‌نویسد: خدا می‌خواست در نخستین برخورد مسلحانهٔ مؤمنان با دشمنان نیرومند، طعم پیروزی را به آنها بچشاند و نسبت به آینده امیدوار و دل‌گرم سازد. این موهبت الهی آزمونی برای همه آنها بود، ولی مسلمانان هرگز نباید از این پیروزی نتیجه منفی گرفته و گرفتار غرور شوند، خودسازی و آمادگی را فراموش کرده و از اتّکا به لطف پروردگار غفلت نمایند؛ ازاین‌رو با این جمله آیه را تمام می‌کند که «إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ» (خداوند هم شنوا و هم داناست)؛ [[استغاثه|استغاثهٔ]] مؤمنان را شنیده و بر رفتار آنها آگاه است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۱۱۶.</ref>[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] نویسنده [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]] نیز پیروزی مسلمانان بر دشمنان در بدر را برخلاف عادت و قوانین جاری در طبیعت و در پرتو نزول [[فرشته|فرشتگان]] و افتادن ترس در دل مشرکان و استواری گام‌های مؤمنان از سوی خداوند دانسته است و یادآور شده که قرآن بر همین اساس چنین پیروزی در شرایط نابرابر جبهه مسلمانان با مشرکان را به خدا نسبت داده هر چند به ظاهر پیامبر و مؤمنان با دشمنان نبرد کرده‌اند. <ref>طباطبایی، المیزان، منشورات اسماعيليان، ج۹، صص۳۸-۳۹.</ref> | ||
==آیا محتوای آیه دلالت بر جبر دارد؟== | ==آیا محتوای آیه دلالت بر جبر دارد؟== | ||