ابی بن کعب انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

بر اساس روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] قرائت [[امامان شیعه]] بر اساس قرائت اُبی بن کعب بوده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۳۴.</ref> [[سید حسن صدر]] نویسنده [[تأسیس الشیعة لعلوم الاسلام (کتاب)|کتاب تأسیس الشیعه]]، این روایت امام صادق را دلیلی بر مقام والای او می‌داند.<ref>صدر، تأسیس الشیعه، ۱۳۷۵ش، ص۳۲۴.</ref> او تمامی [[قرآن]] را از پیامبر آموخت و بر او عرضه کرد.<ref>ابن‌مهران، المبسوط فی القرائات العشر، مجمع اللغة، العربیه، ص۲۳.</ref> گفته شده، ابن‌کعب در رأس مکتب تفسیری مدینه قرار داشت.<ref>مؤدب، روش‌های تفسیر قرآن، ۱۳۸۰ش، ص۴۵.</ref> مطابق برخی نقل‌ها او از جمله افرادی بود که در زمان پیامبر، قرآن را [[حفظ قرآن|حفظ]] کرده بود.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۸.</ref> طبق حدیث نقل شده در منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل‌تسنن]]، او یکی از چهار فردی است که پیامبر(ص) فرا گرفتن قرآن از آنان را توصیه کرده است.<ref>بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۵، ص۳۶؛ نیشابوری، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۹۱۴.</ref> گفته شده قرائت [[قاریان هفت‌گانه]]، به این دلیل معتبر بوده که آنها قرآن را از علی(ع)، [[عثمان بن عفان|عثمان]]، [[عبدالله بن مسعود]]، [[زید بن ثابت]] یا اُبی بن کعب نقل کرده‌اند.<ref>مقدمتان فی علوم القرآن، ۱۳۹۲ق، ص۴۲.</ref> برخی احادیث اهل‌تسنن که در آن به فضایل برخی از [[صحابه]] پرداخته است، اُبی را آگاه‌ترین فرد امت به [[علم قرائت|قرائت]] معرفی می‌کند.<ref>ترمذی، سنن الترمذی، ۱۳۹۵ق، ج۵، ص۶۶۵؛ ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۶۸.</ref>

مطابق برخی گزارش‌ها اُبی بن کعب در [[بیعت عقبه#بیعت دوم عقبه|عقبه دوم]] با پیامبر(ص)، [[بیعت]] کرد.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۳۷۸.</ref> البته ابن‌هشام، تاریخ‌نگار قرن سوم، نام او را در زمره افرادی که در عقبه دوم پیمان بستند، نیاورده است.<ref>خلف، تفسیر الصحابی الجلیل ابی بن کعب، ۲۰۰۱م، ص۱۳؛ نگاه کنید به، ابن‌هشام، السیرة النبویه، دار المعرفه، ج۱، ص۴۴۲–۴۴۵.</ref> پیامبر پس از [[هجرت به مدینه|هجرت]] میان او و [[سعید بن زید بن عمرو]]<ref>ابن‌خلدون، تاریخ ابن‌خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۴۲۳.</ref> و به قولی میان او و [[طلحة بن عبیدالله|طَلحة بن عبیدالله]]، [[عقد اخوت|پیمان برادری]] برقرار کرد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ۲۷۱.</ref> ابن‌کعب در [[غزوه|غَزوه‌هایی]] مانند [[غزوه بدر|بَدر]]، [[غزوه احد|اُحُد]]، [[غزوه خندق|خَندَق]] همراه پیامبر(ص) بود.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۳۷۸.</ref> همچنین او در [[سریه|سَریّه‌ای]] که در آغاز هفتمین ماه از هجرت به فرماندهی [[حمزة بن عبدالمطلب|حَمْزَةِ بن عبدالمُطَّلِب]] روی داد، شرکت کرد.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۹.</ref> طبق برخی نقل‌ها، او پیش از آنکه [[مسلمان]] شود، از [[احبار|اَحبار یهودی]] بوده است.<ref>ذهبی، التفسیر و المفسرون، دار احیاء التراث العربی، ج۱، ص۹۲.</ref>

== قرائت اُبی ==

بنا بر شمارش نَوَوی، از محققان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، ۱۶۴ [[حدیث]] از پیامبر(ص) به واسطه ابن‌کعب نقل شده است که برخی از آنها در [[صحیح البخاری (کتاب)|صحیح بُخاری]] و تعدادی هم در [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مُسلم]] وجود دارد.<ref>نووی، تهذیب الأسماء، دار الکتب العلمیه، ج۱، ص۱۰۹.</ref> از صحابه [[ابوایوب انصاری]]، [[عبدالله بن عباس]] و [[ابوموسی اشعری]] و از تابعین [[سوید بن غفله|سُوَیْد بن غَفَلَه]]، [[عبدالرحمان بن اسود|عبدالرحمان بن اَسْوَد]] و [[عبدالرحمان بن ابی لیلی|عبدالرحمان بن اَبی لَیلیٰ]] احادیثی را از او نقل کرده‌اند.<ref>نووی، تهذیب الأسماء، دار الکتب العلمیه، ج۱، ص۱۰۹.</ref> احادیث منقول از اُبی بن کعب از نظر موضوع، مسائلی مربوط به [[فقه]]، [[تفسیر قرآن|تفسیر]]، [[سیره نبوی|سیره]]، و [[زهد]] و [[اخلاق]] را در برمی‌گیرد.<ref>سلیم، «ابی بن کعب»، ۴۶۴.</ref>

== درگذشت ==

اُبی بن کعب در [[مدینه]] درگذشت.<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۹۵.</ref> برای تاریخ وفات او، سال‌های مختلفی را ذکر کرده‌اند، ولی به گفته ابن‌عبدالبر، از شرح‌حال‌نویسان قرن پنجم قمری، درگذشت او در دوران [[خلافت عمر]] (یعنی [[سال ۱۳ هجری قمری|۱۳]]-[[سال ۲۳ هجری قمری|۲۳ق]]) از دیگر دیدگاه‌ها مشهورتر است.<ref>ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۶۹.</ref> در گزارش‌های تاریخی سال‌های ۱۹، ۲۰، ۲۲، ۳۰ و ۳۲ به عنوان سال وفات او ذکر شده است.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۳.</ref> بر اساس این نقل که درگذشت او بعد از دوران [[عمر بن خطاب|عُمَر]] باشد، گفته شده [[نماز میت]] او را [[عثمان بن عفان|عثمان]] خوانده است.<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۵، ص۱۱۶.</ref>

== پانویس ==