۱۷٬۸۰۹
ویرایش
ابی بن کعب انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها
ابرابزار
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
== جایگاه اُبی بن کعب در تاریخ اسلام == | == جایگاه اُبی بن کعب در تاریخ اسلام == | ||
اُبَیّ بن کَعْب بن قیس، از [[اوس و خزرج|قبیله خَزرَج]] و از [[انصار]] بود.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۱.</ref> گفته شده [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] او را «ابوالمُنذِر» و [[عمر بن خطاب|عمر بن خَطّاب]] او را «ابوالطُفیل» کنیه داد.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۱.</ref> «سید المسلمین»،<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۱.</ref> «سید القُرّاء» (یعنی: پیشوای قاریان)<ref>مدنی، الدرجات الرفیعه، ۱۹۸۳م، ص۳۲۴.</ref> و «سید الانصار» را از القاب او دانسته‌اند.<ref>خلف، تفسیر الصحابی الجلیل ابی بن کعب، ۲۰۰۱م، ص۱۱.</ref> در [[جاهلیت]] که کمتر کسی نوشتن می‌دانست، اُبی کتابت را فرا گرفته بود.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۳۷۸.</ref> | اُبَیّ بن کَعْب بن قیس، از [[اوس و خزرج|قبیله خَزرَج]] و از [[انصار]] بود.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۱.</ref> گفته شده [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] او را «ابوالمُنذِر» و [[عمر بن خطاب|عمر بن خَطّاب]] او را «ابوالطُفیل» کنیه داد.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۱.</ref> «سید المسلمین»،<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۱.</ref> «سید القُرّاء» (یعنی: پیشوای قاریان)<ref>مدنی، الدرجات الرفیعه، ۱۹۸۳م، ص۳۲۴.</ref> و «سید الانصار» را از القاب او دانسته‌اند.<ref>خلف، تفسیر الصحابی الجلیل ابی بن کعب، ۲۰۰۱م، ص۱۱.</ref> در [[جاهلیت]] که کمتر کسی نوشتن می‌دانست، اُبی کتابت را فرا گرفته بود.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۳۷۸.</ref> | ||
مطابق برخی احادیث، اُبی بن کعب از جمله افرادی بود که پس از درگذشت حضرت محمد(ص)، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] را خلیفه پیامبر می‌دانست.<ref>نگاه کنید به: شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ۴۶۱؛ شیخ مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۹۰؛ طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۷۵؛ و ۱۱۳.</ref> [[ابوالصلاح حلبی|ابوالصلاح حَلَبی]]، [[فقه|فقیه]] و [[کلام امامیه|متکلم]] شیعه در قرن چهارم و پنجم، نیز اُبی را از [[شیعه|شیعیان امام علی(ع)]] دانسته است.<ref>حلبی، تقریب المعارف، ۱۴۱۷ق، ص۲۳۴؛ ۳۸۳؛ و ۴۰۳.</ref> مطابق برخی روایت‌ها، ابن‌کعب یکی از دوازده نفری بود که به [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] اعتراض کرد که چرا به جای امام علی(ع)، بر مسند [[خلافت]] تکیه زده است.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ۴۶۱.</ref> مطابق آنچه در [[الاحتجاج علی اهل اللجاج (کتاب)|کتاب احتجاج]] آمده، اُبی بن کعب روایتی را از پیامبر(ص) نقل کرده که در آن به [[امامت]] امام علی(ع) بعد از پیامبر، تصریح شده است.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۱۴.</ref> | مطابق برخی احادیث، اُبی بن کعب از جمله افرادی بود که پس از درگذشت حضرت محمد(ص)، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] را خلیفه پیامبر می‌دانست.<ref>نگاه کنید به: شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ۴۶۱؛ شیخ مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۹۰؛ طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۷۵؛ و ۱۱۳.</ref> [[ابوالصلاح حلبی|ابوالصلاح حَلَبی]]، [[فقه|فقیه]] و [[کلام امامیه|متکلم]] شیعه در قرن چهارم و پنجم، نیز اُبی را از [[شیعه|شیعیان امام علی(ع)]] دانسته است.<ref>حلبی، تقریب المعارف، ۱۴۱۷ق، ص۲۳۴؛ ۳۸۳؛ و ۴۰۳.</ref> مطابق برخی روایت‌ها، ابن‌کعب یکی از دوازده نفری بود که به [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] اعتراض کرد که چرا به جای امام علی(ع)، بر مسند [[خلافت]] تکیه زده است.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ۴۶۱.</ref> مطابق آنچه در [[الاحتجاج علی اهل اللجاج (کتاب)|کتاب احتجاج]] آمده، اُبی بن کعب روایتی را از پیامبر(ص) نقل کرده که در آن به [[امامت]] امام علی(ع) بعد از پیامبر، تصریح شده است.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۱۴.</ref> | ||
بر اساس روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] قرائت [[امامان شیعه]] بر اساس قرائت اُبی بن کعب بوده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۳۴.</ref> [[سید حسن صدر]] نویسنده [[تأسیس الشیعة لعلوم الاسلام (کتاب)|کتاب تأسیس الشیعه]]، این روایت امام صادق را دلیلی بر مقام والای او می‌داند.<ref>صدر، تأسیس الشیعه، ۱۳۷۵ش، ص۳۲۴.</ref> او تمامی [[قرآن]] را از پیامبر آموخت و بر او عرضه کرد.<ref>ابن‌مهران، المبسوط فی القرائات العشر، مجمع اللغة، العربیه، ص۲۳.</ref> گفته شده، ابن‌کعب در رأس مکتب تفسیری مدینه قرار داشت.<ref>مؤدب، روش‌های تفسیر قرآن، ۱۳۸۰ش، ص۴۵.</ref> مطابق برخی نقل‌ها او از جمله افرادی بود که در زمان پیامبر، قرآن را [[حفظ قرآن|حفظ]] کرده بود.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۸.</ref> طبق حدیث نقل شده در منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل‌تسنن]]، او یکی از چهار فردی است که پیامبر(ص) فرا گرفتن قرآن از آنان را توصیه کرده است.<ref>بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۵، ص۳۶؛ نیشابوری، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۹۱۴.</ref> گفته شده قرائت [[قاریان هفت‌گانه]]، به این دلیل معتبر بوده که آنها قرآن را از علی(ع)، [[عثمان بن عفان|عثمان]]، [[عبدالله بن مسعود]]، [[زید بن ثابت]] | بر اساس روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] قرائت [[امامان شیعه]] بر اساس قرائت اُبی بن کعب بوده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۳۴.</ref> [[سید حسن صدر]] نویسنده [[تأسیس الشیعة لعلوم الاسلام (کتاب)|کتاب تأسیس الشیعه]]، این روایت امام صادق را دلیلی بر مقام والای او می‌داند.<ref>صدر، تأسیس الشیعه، ۱۳۷۵ش، ص۳۲۴.</ref> او تمامی [[قرآن]] را از پیامبر آموخت و بر او عرضه کرد.<ref>ابن‌مهران، المبسوط فی القرائات العشر، مجمع اللغة، العربیه، ص۲۳.</ref> گفته شده، ابن‌کعب در رأس مکتب تفسیری مدینه قرار داشت.<ref>مؤدب، روش‌های تفسیر قرآن، ۱۳۸۰ش، ص۴۵.</ref> مطابق برخی نقل‌ها او از جمله افرادی بود که در زمان پیامبر، قرآن را [[حفظ قرآن|حفظ]] کرده بود.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۸.</ref> طبق حدیث نقل شده در منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل‌تسنن]]، او یکی از چهار فردی است که پیامبر(ص) فرا گرفتن قرآن از آنان را توصیه کرده است.<ref>بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۵، ص۳۶؛ نیشابوری، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۹۱۴.</ref> گفته شده قرائت [[قاریان هفت‌گانه]]، به این دلیل معتبر بوده که آنها قرآن را از علی(ع)، [[عثمان بن عفان|عثمان]]، [[عبدالله بن مسعود]]، [[زید بن ثابت]] یا اُبی بن کعب نقل کرده‌اند.<ref>مقدمتان فی علوم القرآن، ۱۳۹۲ق، ص۴۲.</ref> برخی احادیث اهل‌تسنن که در آن به فضایل برخی از [[صحابه]] پرداخته است، اُبی را آگاه‌ترین فرد امت به [[علم قرائت|قرائت]] معرفی می‌کند.<ref>ترمذی، سنن الترمذی، ۱۳۹۵ق، ج۵، ص۶۶۵؛ ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۶۸.</ref> | ||
== در زمان پیامبر(ص) == | == در زمان پیامبر(ص) == | ||
مطابق برخی گزارش‌ها اُبی بن کعب در [[بیعت عقبه#بیعت دوم عقبه|عقبه دوم]] با پیامبر(ص)، [[بیعت]] کرد.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۳۷۸.</ref> البته ابن‌هشام، تاریخ‌نگار قرن سوم، نام او را در زمره افرادی که در عقبه دوم پیمان | مطابق برخی گزارش‌ها اُبی بن کعب در [[بیعت عقبه#بیعت دوم عقبه|عقبه دوم]] با پیامبر(ص)، [[بیعت]] کرد.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۳۷۸.</ref> البته ابن‌هشام، تاریخ‌نگار قرن سوم، نام او را در زمره افرادی که در عقبه دوم پیمان بستند، نیاورده است.<ref>خلف، تفسیر الصحابی الجلیل ابی بن کعب، ۲۰۰۱م، ص۱۳؛ نگاه کنید به، ابن‌هشام، السیرة النبویه، دار المعرفه، ج۱، ص۴۴۲–۴۴۵.</ref> پیامبر پس از [[هجرت به مدینه|هجرت]] میان او و [[سعید بن زید بن عمرو]]<ref>ابن‌خلدون، تاریخ ابن‌خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۴۲۳.</ref> و به قولی میان او و [[طلحة بن عبیدالله|طَلحة بن عبیدالله]]، [[عقد اخوت|پیمان برادری]] برقرار کرد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ۲۷۱.</ref> ابن‌کعب در [[غزوه|غَزوه‌هایی]] مانند [[غزوه بدر|بَدر]]، [[غزوه احد|اُحُد]]، [[غزوه خندق|خَندَق]] همراه پیامبر(ص) بود.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۳۷۸.</ref> همچنین او در [[سریه|سَریّه‌ای]] که در آغاز هفتمین ماه از هجرت به فرماندهی [[حمزة بن عبدالمطلب|حَمْزَةِ بن عبدالمُطَّلِب]] روی داد، شرکت کرد.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۹.</ref> طبق برخی نقل‌ها، او پیش از آنکه [[مسلمان]] شود، از [[احبار|اَحبار یهودی]] بوده است.<ref>ذهبی، التفسیر و المفسرون، دار احیاء التراث العربی، ج۱، ص۹۲.</ref> | ||
بر اساس گزارش‌های تاریخی، نخستین کسی که در [[مدینه]]،<ref>ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۶۸.</ref> نامه‌های پیامبر را نوشت اُبی | بر اساس گزارش‌های تاریخی، نخستین کسی که در [[مدینه]]،<ref>ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۶۸.</ref> نامه‌های پیامبر را نوشت اُبی بن کعب بود و در غیاب او، زید بن ثابت این کار را انجام می‌داد.<ref>بلاذری، انساب الأشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۵۳۱.</ref> البته پیمان‌نامه‌ها و صلح‌نامه‌های پیامبر را علی(ع) می‌نوشت.<ref>ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۶۹.</ref> همچنین گفته شده اُبی بن کعب نخستین فردی بود که در پایانِ نامه‌ها، نام خود و پدرش را به عنوان کاتب ثبت می‌کرد.<ref>ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۶۸.</ref> ابن‌کعب گاهی از طرف پیامبر(ص) به نومسلمانان، [[قرآن]] و [[احکام شرعی]] را می‌آموخت.<ref>نگاه کنید به: ابن‌خلدون، تاریخ ابن‌خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۴۷۵–۴۷۶.</ref> او از کاتبان [[وحی]] بود.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۳۷۸؛ ابن‌قتیبه، المعارف، ۱۹۹۲ق، ج۱ ص۲۶۱.</ref> مطابق نقل [[محمد بن جریر بن یزید طبری|ابن‌جریر طبری]]، تاریخ‌نگار قرن چهارم، اُبی بن کعب و [[زید بن ثابت]] تنها در غیاب [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] و [[عثمان بن عفان|عثمان]]، وحی را می‌نوشتند.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۱۷۹.</ref> | ||
== قرائت اُبی == | == قرائت اُبی == | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
== مصحف اُبی بن کعب == | == مصحف اُبی بن کعب == | ||
پژوهشگران علوم قرآنی، برای اُبی بن کعب [[مصحف|مُصحَف]] به خصوصی نقل کرده‌اند؛<ref>علوی‌مهر، آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران، ۱۳۸۴ش، ص۷۹.</ref> چنان‌که گزارش‌های مختلفی نیز بر این امر دلالت دارد.<ref> | پژوهشگران علوم قرآنی، برای اُبی بن کعب [[مصحف|مُصحَف]] به خصوصی نقل کرده‌اند؛<ref>علوی‌مهر، آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران، ۱۳۸۴ش، ص۷۹.</ref> چنان‌که گزارش‌های مختلفی نیز بر این امر دلالت دارد.<ref>ابن ابی‌داود، المصاحف، ۱۴۲۳ق، ص۱۶۴–۱۶۶.</ref> بر اساس برخی نقل‌ها او قرآن را در زمان پیامبر(ص) جمع‌آوری کرد.<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۹۳.</ref> وی مصحف خود را به شاگردانش املا کرد.<ref>ابن ابی‌داود، المصاحف، ۱۴۲۳ق، ص۱۱۲.</ref> بر این اساس که اُبی بن کعب در زمان [[عثمان بن عفان|عُثمان]] زنده باشد، او را از جمله افرادی دانسته‌اند که به دستور عثمان مأمور [[مصحف عثمانی|یکسان‌سازی قرآن]] شد.<ref>ابن ابی‌داود، المصاحف، ۱۴۲۳ق، ص۱۰۵؛ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۳۸۱.</ref> | ||
مصحف اُبی بن کعب، همانند قرآن‌های در دسترس، با [[سوره فاتحه|سوره حَمد]] آغاز و با [[معوذتین|مُعَوَّذَتَیْن]] پایان می‌یافت، ولی در ترتیب تعدادی از [[سوره | مصحف اُبی بن کعب، همانند قرآن‌های در دسترس، با [[سوره فاتحه|سوره حَمد]] آغاز و با [[معوذتین|مُعَوَّذَتَیْن]] پایان می‌یافت، ولی در ترتیب تعدادی از [[سوره]]ها<ref>ابن‌ندیم، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۴۴–۴۵.</ref> و نقل اندکی از کلمات<ref>معرفت، التمهید، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۲۴–۳۲۵.</ref> با دیگر مصحف‌ها تفاوت داشت به گفته [[آلوسی]]، از مفسران اهل سنت و [[محمدهادی معرفت]] از مفسران شیعه، در مصحف او، [[سوره قریش]] و [[سوره فیل]] به صورت یک سوره نوشته شده بود، اما در مقابل، دو سوره با نام‌های «الخُلْع» و «الحَفْد» وجود داشت که در مصحف‌های دیگر نبود.<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۶–۲۷؛ معرفت، التمهید، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۲۳.</ref> به همین دلیل قرآن وی ۱۱۵ سوره داشت.<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۶–۲۷؛ معرفت، التمهید، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۲۳.</ref> البته مطابق نقل [[ابن‌ندیم]]، کتابشناس و فهرست‌نگار بغدادی، قرآن او ۱۱۶ سوره داشته است.<ref>ابن‌ندیم، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۴۴–۴۵.</ref> | ||
وجود داشتن دو سوره یاد شده در قرآن، بر خلاف دیدگاه سایر [[صحابه]] و بر خلاف اجماع مسلمانان دانسته شده است.<ref>علوی‌مهر، آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران، ۱۳۸۴ش، ص۷۹.</ref> برخی از قرآن‌پژوهان نیز بر این باورند دلیلی وجود ندارد که «الخلع» و «الحفد» ذکر شده در مصحف اُبی، از [[قرآن]] باشد؛<ref>زرکشی، البرهان، ۱۳۷۶ق، ج۲، | وجود داشتن دو سوره یاد شده در قرآن، بر خلاف دیدگاه سایر [[صحابه]] و بر خلاف اجماع مسلمانان دانسته شده است.<ref>علوی‌مهر، آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران، ۱۳۸۴ش، ص۷۹.</ref> برخی از قرآن‌پژوهان نیز بر این باورند دلیلی وجود ندارد که «الخلع» و «الحفد» ذکر شده در مصحف اُبی، از [[قرآن]] باشد؛<ref>زرکشی، البرهان، ۱۳۷۶ق، ج۲، ص۱۲۷–۱۲۸.</ref> زیرا مصحف صحابه، تنها دربردارنده قرآن مُتواتر نبود، بلکه در کنار آیات و سوره‌ها، برخی روایت‌ها، تفسیرها و دعاها نیز نوشته می‌شد، و «الخلع» و «الحفد» از جمله دعایی بود که در مصحف اُبی بن کعب وجود داشت.<ref>رضوان، آراء المستشرقین حول القرآن الکریم و تفسیره، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۱۳.</ref> | ||
== احادیث و آثار منسوب به اُبی == | == احادیث و آثار منسوب به اُبی == | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
اُبی بن کعب در [[مدینه]] درگذشت.<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۹۵.</ref> برای تاریخ وفات او، سال‌های مختلفی را ذکر کرده‌اند، ولی به گفته | اُبی بن کعب در [[مدینه]] درگذشت.<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۹۵.</ref> برای تاریخ وفات او، سال‌های مختلفی را ذکر کرده‌اند، ولی به گفته ابنعبدالبر، از شرح‌حال‌نویسان قرن پنجم قمری، درگذشت او در دوران [[خلافت عمر]] (یعنی [[سال ۱۳ هجری قمری|۱۳]]-[[سال ۲۳ هجری قمری|۲۳ق]]) از دیگر دیدگاه‌ها مشهورتر است.<ref>ابنعبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۶۹.</ref> در گزارش‌های تاریخی سال‌های ۱۹، ۲۰، ۲۲، ۳۰ و ۳۲ به عنوان سال وفات او ذکر شده است.<ref>ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۳.</ref> بر اساس این نقل که درگذشت او بعد از دوران [[عمر بن خطاب|عُمَر]] باشد، گفته شده [[نماز میت]] او را [[عثمان بن عفان|عثمان]] خوانده است.<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۵، ص۱۱۶.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
* آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعة، قم، اسماعیلیان، ۱۴۰۸ق. | * آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعة، قم، اسماعیلیان، ۱۴۰۸ق. | ||
* آلوسی، سید محمد، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق. | * آلوسی، سید محمد، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق. | ||
* | * ابن ابی‌داود، ابوبکر، کتاب المصاحف، قاهره، الفاروق الحدیثه، ۱۴۲۳ق. | ||
* ابن‌اثیر، علی بن محمد، اسد الغابة فی معرفة الصحابه، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۹ق. | * ابن‌اثیر، علی بن محمد، اسد الغابة فی معرفة الصحابه، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۹ق. | ||
* ابن‌جزری، محمد بن محمد، غایة النهایة فی طبقات القراء، بی‌جا، مکتبة ابن‌تیمیه، ۱۳۵۱ق. | * ابن‌جزری، محمد بن محمد، غایة النهایة فی طبقات القراء، بی‌جا، مکتبة ابن‌تیمیه، ۱۳۵۱ق. | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
* سلیم، عبدالامیر، [https://www.cgie.org.ir/fa/article/225151 «ابی بن کعب»]، در دایرة المعارف بزرگ اسلامی، جلد ۶، تهران، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۳ش. | * سلیم، عبدالامیر، [https://www.cgie.org.ir/fa/article/225151 «ابی بن کعب»]، در دایرة المعارف بزرگ اسلامی، جلد ۶، تهران، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۳ش. | ||
* سیوطی، جلال‌الدین، الاتقان فی علوم القرآن، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۲۱ق. | * سیوطی، جلال‌الدین، الاتقان فی علوم القرآن، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۲۱ق. | ||
* شیخ صدوق، محمد بن علی، الخصال، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۳۶۲ش. | * شیخ صدوق، محمد بن علی، الخصال، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۳۶۲ش. | ||
* شیخ مفید، محمد بن محمد، الفصول المختاره، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق. | * شیخ مفید، محمد بن محمد، الفصول المختاره، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق. | ||
* صدر، سید حسن، تأسیس الشیعه، بیروت، مؤسسة الأعلمی، ۱۳۷۵ش. | * صدر، سید حسن، تأسیس الشیعه، بیروت، مؤسسة الأعلمی، ۱۳۷۵ش. | ||
* طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، مشهد، نشر مرتضی، ۱۴۰۳ق. | * طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، مشهد، نشر مرتضی، ۱۴۰۳ق. | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، بیروت، دار التراث، ۱۳۸۷ق. | * طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، بیروت، دار التراث، ۱۳۸۷ق. | ||
* علوی‌مهر، حسن، آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۴ش. | * علوی‌مهر، حسن، آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۴ش. | ||
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب | * کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق. | ||
* مؤدب، سید رضا، روش‌های تفسیر قرآن، قم، اشراق، ۱۳۸۰ش. | * مؤدب، سید رضا، روش‌های تفسیر قرآن، قم، اشراق، ۱۳۸۰ش. | ||
* مدنی، سید علیخان کبیر، الدرجات الرفیعة فی طبقات الشیعه، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۹۸۳م. | * مدنی، سید علیخان کبیر، الدرجات الرفیعة فی طبقات الشیعه، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۹۸۳م. | ||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۰۸: | ||
| تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}--> | | تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}--> | ||
| تاریخ برتر شدن =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}--> | | تاریخ برتر شدن =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}--> | ||
| توضیحات = | | توضیحات = | ||
}}</onlyinclude> | }}</onlyinclude> | ||
[[en:Ubayy b. Ka'b]] | [[en:Ubayy b. Ka'b]] | ||
[[رده: | [[رده:افراد قبیله خزرج]] | ||
[[رده:بدریون]] | [[رده:بدریون]] | ||
[[رده: | [[رده:حافظان قرآن]] | ||
[[رده:راویان حدیث از پیامبر]] | [[رده:راویان حدیث از پیامبر]] | ||
[[رده:راویان قرن ۱ (قمری)]] | [[رده:راویان قرن ۱ (قمری)]] | ||
[[رده:صحابه انصار]] | [[رده:صحابه انصار]] | ||
[[رده: | [[رده:کاتبان وحی]] | ||
[[رده: | [[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | ||