Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۵۵۴
ویرایش
صهیونیسم: تفاوت میان نسخه‌ها
←تاریخچه
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
'''صهْیُونیسم''' جنبش سیاسیِ طرفدار بازگشت یهودیان به [[فلسطین|سرزمین فلسطین]] و ایجاد کشور اسرائیل است. این جنبش در اواخر قرن نوزدهم توسط تئودور هرتسل (۱۸۶۰-۱۹۰۴م) بنیان نهاده شد و توانست با همکاری قدرت‌های جهانی، در سال ۱۹۴۸م کشور اسرائیل را تأسیس کند. صهیونیست‌ها با وجود این‌که حدود ۵ درصد از زمین‌های فلسطینیان را خریده بودند، در زمان اعلام موجودیت ۷۷درصد از اراضی [[فلسطین]] را به تصرف خود درآوردند. علما و [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید شیعه]] در دوران‌های مختلف علیه صهیونیسم و اشغال فلسطین موضع گرفته‌اند. | '''صهْیُونیسم''' جنبش سیاسیِ طرفدار بازگشت یهودیان به [[فلسطین|سرزمین فلسطین]] و ایجاد کشور اسرائیل است. این جنبش در اواخر قرن نوزدهم توسط تئودور هرتسل (۱۸۶۰-۱۹۰۴م) بنیان نهاده شد و توانست با همکاری قدرت‌های جهانی، در سال ۱۹۴۸م کشور اسرائیل را تأسیس کند. صهیونیست‌ها با وجود این‌که حدود ۵ درصد از زمین‌های فلسطینیان را خریده بودند، در زمان اعلام موجودیت ۷۷درصد از اراضی [[فلسطین]] را به تصرف خود درآوردند. علما و [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید شیعه]] در دوران‌های مختلف علیه صهیونیسم و اشغال فلسطین موضع گرفته‌اند. | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
صهیونیسم، جنبشی سیاسی که تِئُودُور هِرْتْسِل{{یاد|هرتسل دکترای حقوق از دانشگاه وین داشت و پس از مدتی وکالت به امر روزنامه‌نگاری پرداخت.(دایره المعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص۴۵.) هرتسل در سال ۱۹۰۴م فوت و در وین [[دفن]] شد؛ اما در سال ۱۹۴۹م و پس از اعلام موجودیت اسرائیل، به قبری در قدس اشغالی انتقال یافت.(فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۲۶۱.)}} آن را بنیان نهاد.<ref>دایره المعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص۴۵.</ref> از این‌رو هرتسل را پدر صهیونیسم دانسته‌اند.<ref>شیرودی، «مبانی سیاسی -اجتماعی صهیونیسم»، ص۱۲.</ref> او در سال ۱۸۹۵م در کتاب «دولت یهودی»، ایده تأسیس یک کشور مخصوص یهودیان را مطرح و در سال ۱۸۹۷م اندیشمندان و ثروتمندان یهودی را در شهر بازل [[سوئیس]] گرد هم جمع کرد و از آن‌ها خواست از ایده صهیونیسم حمایت کنند.<ref>دایره المعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص۴۶.</ref> | صهیونیسم، جنبشی سیاسی که تِئُودُور هِرْتْسِل{{یاد|هرتسل دکترای حقوق از دانشگاه وین داشت و پس از مدتی وکالت به امر روزنامه‌نگاری پرداخت.(دایره المعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص۴۵.) هرتسل در سال ۱۹۰۴م فوت و در وین [[دفن]] شد؛ اما در سال ۱۹۴۹م و پس از اعلام موجودیت اسرائیل، به قبری در قدس اشغالی انتقال یافت.(فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۲۶۱.)}} آن را بنیان نهاد.<ref>دایره المعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص۴۵.</ref> از این‌رو هرتسل را پدر صهیونیسم دانسته‌اند.<ref>شیرودی، «مبانی سیاسی -اجتماعی صهیونیسم»، ص۱۲.</ref> او در سال ۱۸۹۵م در کتاب «دولت یهودی»، ایده تأسیس یک کشور مخصوص یهودیان را مطرح و در سال ۱۸۹۷م اندیشمندان و ثروتمندان یهودی را در شهر بازل [[سوئیس]] گرد هم جمع کرد و از آن‌ها خواست از ایده صهیونیسم حمایت کنند.<ref>دایره المعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص۴۶.</ref> هرتسل هدف کنگره را گذاشتن سنگ بنای میهن [[یهود]] اعلام کرد.<ref>فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۲۵۷.</ref> این کنفرانس، زمینه فکری پیدایش یک دولت یهودی را فراهم کرد.<ref>فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۱۰.</ref> پس از کنفرانس ۱۸۹۷م تا سال ۱۹۰۵م، پنج کنفرانس صهیونیسم یهودی دیگر برگزار شد.<ref>طاهری آکردی، یهودیت، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۹.</ref> | ||
هرتسل هدف کنگره را گذاشتن سنگ بنای میهن [[یهود]] اعلام کرد.<ref>فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۲۵۷.</ref> این کنفرانس، زمینه فکری پیدایش یک دولت یهودی را فراهم کرد.<ref>فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۱۰.</ref> پس از کنفرانس ۱۸۹۷م تا سال ۱۹۰۵م، پنج کنفرانس صهیونیسم یهودی دیگر برگزار شد.<ref>طاهری آکردی، یهودیت، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۹.</ref> | |||
گفته شده نخستین کسی که اندیشه بازگشت یهودیان به اورشلیم را مطرح کرد، موسی هِس، فیلسوف یهودی اهل آلمان، بود؛ اما واژه صهیونیسم نخستین باز توسط یکی از سران یهودی به نام لِئو پینْکِر مطرح شد. پینکر ایجاد دولت یهودی در سرزمین موعود را پیشنهاد کرد. به دنبال این پیشنهاد، انجمن عشاق صهیون تشکیل شد. هدف این انجمن، احیای زبان عبری، دعوت یهودیان به مهاجرت به فلسطین و تملک و آبادسازی سرزمین‌های فلسطین بود.<ref>نگاه کنید به: فیزوآبادی، کشف الاسرار صهیونیسم، ۱۳۹۳ش، ص۲۵: کسمائی، مقاوت فلسطینی، انتشارات بعثت، ص۳.</ref> | |||
=== اعلامیه بٰالْفُور=== | === اعلامیه بٰالْفُور=== | ||
آرْتور جِیمز بالفور به عنوان وزیر امور خارجه [[بریتانیا]]، در نوامبر ۱۹۱۷م نامه‌ای نوشت و در آن وعده برپایی یک وطن قومی برای یهودیان در [[فلسطین]] را اعلام کرد.<ref>سویدان، دایره المعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص۲۵۸؛ سلطانشاهی، «صد سالگی اعلامیه بالفور»، ص۲۸۱-۲۸۲.</ref> این نامه خطاب به ادموند روچیلد {{یاد|روچیلد از ثروتمندان بریتانیا بود که از راه صرافی و بانکداری به ثروت رسید. او حمایت‌های بسیاری از اسرائیل انجام داد و به «پدر اسکان یهودیان در فلسطین» مشهور شد. روچیلد گفته بود: «بدون من صهیونیست‌ها هیچ کاری نمی‌توانستند انجام دهند».(شیرودی، «مبانی سیاسی اجتماعی صهیونیسم»، ص۱۳.)}} نوشته شده بود.<ref>سویدان، دایره المعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص۲۵۸؛ شیرودی، «مبانی سیاسی اجتماعی صهیونیسم»، ص۱۳.</ref> | آرْتور جِیمز بالفور به عنوان وزیر امور خارجه [[بریتانیا]]، در نوامبر ۱۹۱۷م نامه‌ای نوشت و در آن وعده برپایی یک وطن قومی برای یهودیان در [[فلسطین]] را اعلام کرد.<ref>سویدان، دایره المعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص۲۵۸؛ سلطانشاهی، «صد سالگی اعلامیه بالفور»، ص۲۸۱-۲۸۲.</ref> این نامه خطاب به ادموند روچیلد {{یاد|روچیلد از ثروتمندان بریتانیا بود که از راه صرافی و بانکداری به ثروت رسید. او حمایت‌های بسیاری از اسرائیل انجام داد و به «پدر اسکان یهودیان در فلسطین» مشهور شد. روچیلد گفته بود: «بدون من صهیونیست‌ها هیچ کاری نمی‌توانستند انجام دهند».(شیرودی، «مبانی سیاسی اجتماعی صهیونیسم»، ص۱۳.)}} نوشته شده بود.<ref>سویدان، دایره المعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص۲۵۸؛ شیرودی، «مبانی سیاسی اجتماعی صهیونیسم»، ص۱۳.</ref> | ||