نذری (آیین): تفاوت میان نسخه‌ها

'''نَذْری''' (‌آیین) مجموعه‌ای از کارها که [[شیعه|شیعیان]] و غیر آن‌ها به‌جهت [[مودت اهل‌بیت(ع)|محبت‌شان]] به [[اهل‌بیت(ع)|اهل‌بیت‌(ع)]]، گرفتن [[ثواب و عقاب|ثواب]]، دوری از بلاها، شفای بیماران، دست‌یافتن به خواسته‌ها و نعمت‌ها و... انجام می‌دهند.<ref>«چرا نذری می‌دهیم؟»، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا).</ref> اصطلاح «نذری» در عرف، مفهومی عام دارد که ممکن است از [[نذر]] فقهی جدا بوده و گاه شامل آن بشود.{{مدرک}}   

نذری معمولا در قالب سفره‌های نذری، پخت آش و حلوا، شله‌زرد و... و پیشکش آن به یکی از [[امامان شیعه|ائمه(ع)]] یا [[امامزاده|امام‌زادگان]]، سپس پخش آن بین مستمندان یا همه مردم صورت می‌گیرد.<ref>نوبان، «درآمدی بر سفره‌های نذری در فرهنگ مردم ایران»، ص۱۰۴؛ بلوکباشی، «ام البنین»، ص۳۹۲۹.</ref> صورت‌های دیگری از نذری چون: اهدای خون به بیمارانِ نیازمند، روشن کردن شمع در ایّام خاص مثل [[شام غریبان (آیین)|شام غریبانِ]] امام حسین(ع)، پخش کتاب‌های دینی و مذهبی، خدمت به زائران [[امامان شیعه|امامان معصوم(ع)]] با شستن لباس‌ آنها و تهیه‌ اسکان و... نیز وجود دارد.<ref>«نذری متفاوت از جنس نوع‌دوستی/ بیمارانی که چشم‌انتظار اهداکنندگان خون هستند»، وبگاه سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران؛ «نذرهایی که خوردنی نیستند»، خبرگزاری تسنیم؛ «نذرهایی که اطعام نیست»، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا). </ref> اما بیشتر آیین‌های نذری به [[اطعام]] خلاصه و با آن شناخته می‌شود.<ref>«نذرهایی که خوردنی نیستند»، خبرگزاری تسنیم.</ref> نذری‌ها معمولا در روزها و ساعات خاصی چون [[رمضان|ماه رمضان]]، ولادت یا شهادت ائمه(ع)، مراسم [[روضه‌خوانی (آیین)|روضه‌خوانی]]، [[مسجد|مساجد]] و [[حسینیه|حسینه‌ها]] و خانه‌ها انجام می‌پذیرد.<ref>رحمانی و فرحزاد، «سفره‌های نذری در تهران، عاملیت زنانه در جماعت آیینی»، ص۱۸۳.</ref>  

سفره‌های نذری در ایران، گونه‌ای از آیین‌های نذری ایرانی است که بیشتر توسط زنان این کشور صورت می‌پذیرد،<ref>رحمانی و فرحزاد، «سفره‌های نذری در تهران، عاملیت زنانه در جماعت آیینی»، ص۱۸۳.</ref> سفره‌های نذری در ایران با نام‌های مقدّسی چون: سفرۀ [[حضرت عباس علیه السلام|حضرت ابوالفضل(ع)]]، سفرۀ [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(ع)]] و سفرۀ [[حضرت زینب سلام الله علیها|حضرت زینب(س)]] گره خورده و هر کدام آداب و مناسک ویژه‌ای دارد.<ref>نوبان، «درآمدی بر سفره‌های نذری در فرهنگ مردم ایران»، ص۱۰۴؛ بلوکباشی، «ام البنین»، ص۳۹۲۹.</ref> آش زین‌العابدین،‌ آش ابودردا،‌ آش امّ‌البنین، از شمار آش‌های نذری رایج مردم ایران است و هرکدام شیوهٰ پخت جداگانه‌ای دارد.<ref>بلوکباشی، «ام البنین»، ص۳۹۲۹.</ref> در برخی از مناطق آیین‌های نذری با خرافاتی همراه است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: «نذر بی‌بی سه‌شنبه از خرافات است»، خبرگزاری ایسنا. «فرش خرافه‌پرستی زیر پای خانواده‌ها»، خبرگزاری تابناک.</ref>

برخی محققان، پیشنه این عمل در فرهنگ ایرانی را به قبل از [[اسلام]] و پخت آش‌های [[زرتشت|زرتشتیان]] در روز‌های خاص مربوط دانسته‌اند.<ref>بلوکباشی، «ام البنین»، ص۳۹۲۹.</ref> اما محققان دینی آن‌را تلفیقی از مفاهیم مختلفی چون اطعام، نذر و [[توسل|توسّل]] در فرهنگ دینی می‌دانند.{{مدرک}} آیین نذری در مذاهب غیرشیعی و کشور‌های دیگر نیز انجام می‌شود.<ref>«نذری در کشورهای مختلف جهان»، خبرگزاری اسپوتنیک ایران؛ «زرتشتیان یزد برای امام حسین(ع) نذری می‌دهند.»، پایگاه خبری صبح ساباط.</ref>   

<center><gallery widths="120" heights="120px" perrow="6" style="border: 5px solid #004225; box-shadow: 0.1em 0.1em 0.5em rgba(0،0،0،0.75); -moz-box-shadow: 0.1em 0.1em 0.5em rgba(0،0،0،0.75); -webkit-box-shadow: 0.1em 0.1em 0.5em rgba(0،0،0،0.75); border-radius: 0.5em; -moz-border-radius: 0.5em; -webkit-border-radius: 0.5em;">