پرش به محتوا

آیه ۳۲ سوره نور: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۷۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ اکتبر ۲۰۲۳
جز
خط ۱۹: خط ۱۹:
عالمان درباره این آیه گفته‌اند [[مستحب]] است مسلمانان مقدمات ازدواج مجردها اعم از کمک مالی و پیدا کردن همسر را فراهم کنند. برخی این موضوع را [[واجب]] می‌دانند.
عالمان درباره این آیه گفته‌اند [[مستحب]] است مسلمانان مقدمات ازدواج مجردها اعم از کمک مالی و پیدا کردن همسر را فراهم کنند. برخی این موضوع را [[واجب]] می‌دانند.


== معرفی ==
== معرفی و نکات کلی ==
[[مکارم شیرازی]]، مفسر قرآن، آیه ۳۲ [[سوره نور]] را از راه‌های با اهمیت جلوگیری از [[فحشا]] دانسته است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۴، ص۴۵۶.</ref> خداوند در این آیه از اهل ایمان می‌خواهد مردان و زنان را به ازدواج درآورند.<ref>انصاریان، تفسیر حکیم، دارالعرفان، ص۱۵۲.</ref> به نظر [[شیخ طوسی]] خطاب آیه به کسانی است که بر آن بی‌همسران ولایت دارند.<ref>شیخ طوسی، التبيان، دارإحياء التراث العربی‏، ج۷، ص۴۳۲.</ref> به باور برخی خانواده و جامعه، مسئول ازدواج افراد بی‌همسر هستند.<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۶، ص۱۸۲.</ref>  
[[ناصر مکارم شیرازی]]، از مفسر معاصر قرآن، آیه ۳۲ [[سوره نور]] را از راه‌های با اهمیت جلوگیری از [[فحشا]] دانسته است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۴، ص۴۵۶.</ref> خداوند در این آیه از اهل ایمان می‌خواهد مردان و زنان مجرد را به ازدواج همدیگر درآورند.<ref>انصاریان، تفسیر حکیم، دارالعرفان، ص۱۵۲.</ref> به نظر [[شیخ طوسی]] خطاب آیه به کسانی است که بر آن بی‌همسران [[ولایت]] دارند.<ref>شیخ طوسی، التبيان، دارإحياء التراث العربی‏، ج۷، ص۴۳۲.</ref> البته به باور برخی هم خانواده و هم جامعه، مسئول ازدواج افراد بی‌همسر هستند.<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۶، ص۱۸۲.</ref>  


مضمون آیه ۳۲ سوره نور را این دانسته‌اند که فقر و تنگدستی نباید مانع ازدواج باشد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ص۴۵۸.</ref> گفته شده طبق این آیه فرد مسلمان به سبب وعده خداوند نباید به علت هراس از تهیدستی از ازدواج رویگردان شود.<ref>مدرسی، احکام خانواده و آداب ازدواج، ۱۳۸۸ش، ص۱۹۹.</ref> از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل است کسی که از ترس فقر ازدواج نکند، به خداوند سوء ظن دارد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۲۲۰.</ref> مفسران معتقدند مفهوم این آیه این است که از طریق کمک‌های مالی، پیدا کردن همسر مناسب، تشویق به ازدواج، و پادرمیانی برای حل مشکلات، مقدمات ازدواج مجردها فراهم شود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ص۴۵۷.</ref>
مضمون آیه ۳۲ سوره نور به این نکته اشاره دارد که فقر و تنگدستی نباید مانع [[ازدواج]] باشد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ص۴۵۸.</ref> گفته شده طبق این آیه فرد مسلمان به سبب وعده خداوند نباید به علت هراس از تهیدستی، از ازدواج رویگردان شود.<ref>مدرسی، احکام خانواده و آداب ازدواج، ۱۳۸۸ش، ص۱۹۹.</ref> از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل است کسی که از ترس فقر ازدواج نکند، به خداوند سوء ظن دارد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۲۲۰.</ref>  


در تفاسیر آمده که خداوند وعده رفع فقر را با جمله‏ «وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ» تأکید کرده است و نیز رزق هر کس را تابع صلاحیت او دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۱۳.</ref> گفته شده خداوند با جمله «إِنْ یَکُونُوا فُقَرَاءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ» آنچه که مانع ازدواج است را رد کرده است.<ref>بیضاوی، تفسیر بیضاوی، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۱۰۵.</ref> به باور [[فخر رازی]] مقصود آیه این نیست که فرد تنها به سبب ازدواج ثروتمند می‌شود، بلکه آیه در بیان این موضوع است که فقر نباید مانع ازدواج باشد و ثروت نباید در ازدواج مطرح باشد. از این جهت آیه قول به غنا نداده است که تحقق آن ممکن نباشد.<ref>فخر رازی، تفسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۳، ص۳۷۱.</ref>
مفسران معتقدند مفهوم این آیه این است که از طریق کمک‌های مالی، پیدا کردن همسر مناسب، تشویق به ازدواج، و پادرمیانی برای حل مشکلات، مقدمات ازدواج مجردها فراهم شود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ص۴۵۷.</ref>
 
در [[تفسیر قرآن|تفاسیر]] آمده که خداوند وعده رفع فقر را با جمله‏ «وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ» تأکید کرده است و نیز رزق هر کس را تابع صلاحیت او دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۱۳.</ref> گفته شده خداوند با جمله «إِنْ یَکُونُوا فُقَرَاءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ» آنچه که مانع ازدواج است را رد کرده است.<ref>بیضاوی، تفسیر بیضاوی، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۱۰۵.</ref> به باور [[فخر رازی]] مقصود آیه این نیست که فرد تنها به سبب ازدواج ثروتمند می‌شود، بلکه آیه در بیان این موضوع است که فقر نباید مانع ازدواج باشد و ثروت نباید در ازدواج مطرح باشد. از این جهت آیه قول به غنا نداده است که تحقق آن ممکن نباشد.<ref>فخر رازی، تفسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۳، ص۳۷۱.</ref>


از نظر [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] و [[بیضاوی]]، مراد از صالحین در آیه که گفته شده آنها را همسر دهید، صالح برای ازدواج است، نه صالح در اعمال.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۱۳؛ بیضاوی، تفسیر بیضاوی، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۱۰۵.</ref> این آیه در ادله قائلین به عدم شرطیت [[یسار در ازدواج|یَسار در ازدواج]]{{یاد|يسار در ازدواج، تمكّن از نفقه است. فقیهان در شرط و عدم شرط آن در صحت ازدواج، آرای متفاوتی دارند. (مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۴۲۴ق، ج۴، ص۱۶۳.)}} در کتب فقهی مورد استفاده قرار گرفته است.<ref>مکارم شیرازی، ۱۴۲۴ق، ج۴، ص۱۶۴.</ref>
از نظر [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] و [[بیضاوی]]، مراد از صالحین در آیه که گفته شده آنها را همسر دهید، صالح برای ازدواج است، نه صالح در اعمال.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۵، ص۱۱۳؛ بیضاوی، تفسیر بیضاوی، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۱۰۵.</ref> این آیه در ادله قائلین به عدم شرطیت [[یسار در ازدواج|یَسار در ازدواج]]{{یاد|يسار در ازدواج، تمكّن از نفقه است. فقیهان در شرط و عدم شرط آن در صحت ازدواج، آرای متفاوتی دارند. (مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۴۲۴ق، ج۴، ص۱۶۳.)}} در کتب فقهی مورد استفاده قرار گرفته است.<ref>مکارم شیرازی، ۱۴۲۴ق، ج۴، ص۱۶۴.</ref>
خط ۴۰: خط ۴۲:


== وجوب یا استحباب فراهم کردن مقدمات ازدواج دیگران ==
== وجوب یا استحباب فراهم کردن مقدمات ازدواج دیگران ==
برخی عالمان معتقدند امر در این آیه خطاب به مسلمانان برای همسر دادن دیگران، دستوری [[استحباب|استحبابی]] است نه وجوبی‏.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۲۲۰؛ مغنیه، التفسیر الکاشف‏، ۱۴۲۴ش، ج۵، ص۴۱۹.</ref> برخی نیز این امر را [[واجب]] قلمداد کرده‌اند.‏<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان و روح الجنان، ۱۴۰۸ق،  ج۱۴، ص۱۲۸.</ref> [[سید قطب]] گفته است این امر، واجب است نه به این معنا که کسی را به ازدواج مجبور کنند، بلکه واجب است به کسانی که می‌خواهند ازدواج کنند، کمک کنند و وسیله ازدواج آنان فراهم شود تا جامعه از فساد پاک شود.<ref>سید قطب، فی ظلال القرآن، ۱۴۲۵ق، ج۴، ص۲۵۱۵.</ref>
برخی عالمان معتقدند امر در این آیه خطاب به مسلمانان برای همسر دادن دیگران، دستوری [[مستحب|استحبابی]] است نه وجوبی‏.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۲۲۰؛ مغنیه، التفسیر الکاشف‏، ۱۴۲۴ش، ج۵، ص۴۱۹.</ref> برخی نیز این امر را [[واجب]] قلمداد کرده‌اند.‏<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان و روح الجنان، ۱۴۰۸ق،  ج۱۴، ص۱۲۸.</ref> [[سید قطب]] گفته است این امر، واجب است نه به این معنا که کسی را به ازدواج مجبور کنند، بلکه واجب است به کسانی که می‌خواهند ازدواج کنند، کمک کنند و وسیله ازدواج آنان فراهم شود تا جامعه از فساد پاک شود.<ref>سید قطب، فی ظلال القرآن، ۱۴۲۵ق، ج۴، ص۲۵۱۵.</ref>


== تشویق به ازدواج دیگران ==
== تشویق به ازدواج دیگران ==
مفسران گفته‌اند این آیه به انسان‌ها می‌آموزد در اندیشه ازدواج دیگران باشند و در حد توان تلاش کنند تا مرد بی زن و زن بی شوهر را همسر دهند.<ref>مصباح یزدی، نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام، ۱۳۸۸ش، ص ۲۵۶ و ۲۵۷.</ref> جامعه اسلامی را مکلف دانسته‌اند که با فراهم کردن زمینه‌های ازدواج، زمینه‌های فساد را از بین ببرد.<ref>سروش، و مقدس‌نیا، امر به معروف و نهی از منکر، ۱۳۸۳ش، ص۹۱.</ref> [[محمدتقی مصباح یزدی|مصباح یزدی]] معتقد است اینکه اکثریت جامعه این مسئولیت را احساس نمی‌کنند، ناشی از این است که از توجه به معنای این آیه غفلت ورزیده‌اند.<ref>مصباح یزدی، نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام، ۱۳۸۸ش، ص ۲۵۶ و ۲۵۷.</ref> در حدیثی از [[پیامبر(ص)]] آمده است هر گامی انسان در این راه بردارد و هر کلمه‌ای بگوید، ثواب یک سال عبادت در نامه عمل او می‌نویسند.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۱۶ق، ج۲۰، ص۴۶.</ref>
مفسران گفته‌اند این آیه به انسان‌ها می‌آموزد در اندیشه ازدواج دیگران باشند و در حد توان تلاش کنند تا مرد بی زن و زن بی شوهر را همسر دهند.<ref>مصباح یزدی، نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام، ۱۳۸۸ش، ص ۲۵۶ و ۲۵۷.</ref> جامعه اسلامی را مکلف دانسته‌اند که با فراهم کردن زمینه‌های ازدواج، زمینه‌های فساد را از بین ببرد.<ref>سروش، و مقدس‌نیا، امر به معروف و نهی از منکر، ۱۳۸۳ش، ص۹۱.</ref> [[محمدتقی مصباح یزدی|مصباح یزدی]] معتقد است اینکه اکثریت جامعه این مسئولیت را احساس نمی‌کنند، ناشی از این است که از توجه به معنای این آیه غفلت ورزیده‌اند.<ref>مصباح یزدی، نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام، ۱۳۸۸ش، ص ۲۵۶ و ۲۵۷.</ref> در حدیثی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] آمده است هر گامی انسان در این راه بردارد و هر کلمه‌ای بگوید، ثواب یک سال عبادت در نامه عمل او می‌نویسند.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۱۶ق، ج۲۰، ص۴۶.</ref>
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۸۱

ویرایش