۱۴٬۸۹۸
ویرایش
حسینعلی منتظری: تفاوت میان نسخه‌ها
←فعالیت‌های سیاسی
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
*منتظری از مؤسسان تشکلی بود که با حضور مدرسان حوزه علمیه، فعالیت‌های مذهبی-سیاسی انجام می‌دادند و از حامیان اصلی نهضت امام خمینی بودند. این تشکل بعدها به [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] مشهور شد.<ref> خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۲۱۰ و ۲۱۱.</ref> | *منتظری از مؤسسان تشکلی بود که با حضور مدرسان حوزه علمیه، فعالیت‌های مذهبی-سیاسی انجام می‌دادند و از حامیان اصلی نهضت امام خمینی بودند. این تشکل بعدها به [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] مشهور شد.<ref> خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۲۱۰ و ۲۱۱.</ref> | ||
*بعد از بازداشت امام خمینی در [[قیام ۱۵ خرداد]]، تلگرامی مبنی بر حمایت از امام خمینی با عنوان | *بعد از بازداشت امام خمینی در [[قیام ۱۵ خرداد]]، تلگرامی مبنی بر حمایت از امام خمینی با عنوان مرجعیت، تنظیم و به امضای علما رساند<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۲۳۴.</ref> و همین مسأله باعث دستگیری چند روزه منتظری شد.{{مدرک}} | ||
[[پرونده:آیت الله منتظری در نماز جمعه تهران.jpg|بندانگشتی|250px|منتظری بعد از درگذشت [[سید محمود طالقانی]]، [[امام جمعه]] تهران شد.]] | [[پرونده:آیت الله منتظری در نماز جمعه تهران.jpg|بندانگشتی|250px|منتظری بعد از درگذشت [[سید محمود طالقانی]]، [[امام جمعه]] تهران شد.]] | ||
*عید نوروز سال ۱۳۴۵ش، پس از دستگیری محمد منتظری به دلیل پخش اعلامیه، ساواک پدرش را نیز بازداشت کرده و هفت ماه زندانی شد.<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۱۵۰.</ref> | *عید نوروز سال ۱۳۴۵ش، پس از دستگیری [[محمد منتظری]] به دلیل پخش اعلامیه، ساواک پدرش را نیز بازداشت کرده و هفت ماه زندانی شد.<ref> لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۱۵۰.</ref> | ||
*در سال ۱۳۴۶ش جهت [[زیارت]] [[عتبات عالیات]] و ملاقات با امام خمینی راهی [[عراق]] شد، اما هنگام بازگشت از [[عراق]] دستگیر و روانه زندان گردید، که پس از حدود پنج ماه به مسجدسلیمان تبعید شد.<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۳۰۶.</ref> | *در سال ۱۳۴۶ش جهت [[زیارت]] [[عتبات عالیات]] و ملاقات با امام خمینی راهی [[عراق]] شد، اما هنگام بازگشت از [[عراق]] دستگیر و روانه زندان گردید، که پس از حدود پنج ماه به مسجدسلیمان تبعید شد.<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۳۰۶.</ref> | ||
*در سال ۱۳۴۷ش و به‌دنبال سخنرانی | *در سال ۱۳۴۷ش و به‌دنبال سخنرانی در خطبه‌های [[نمازجمعه]] نجف‌آباد دستگیر و به سه سال زندان و در دادگاه تجدیدنظر به یک سال و نیم زندان محکوم شد و به زندان قصر انتقال داده شد.{{مدرک}} | ||
*در سال ۱۳۴۹ش، منتظری دستگیر و به نجف‌آباد تبعید شد.<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۳۸۴.</ref> در سال ۱۳۵۲ش او به سه سال تبعید در طبس محکوم شد.<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۷۷۶.</ref> در اواسط سال ۱۳۵۳ش حکومت پهلوی به تبعید مجدد وی تصمیم گرفت و او را از طبس به خلخال<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۸۱۸.</ref> و بعد از مدتی به سقز منتقل کرد.<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۸۶۲.</ref> | *در سال ۱۳۴۹ش، منتظری دستگیر و به نجف‌آباد تبعید شد.<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۳۸۴.</ref> در سال ۱۳۵۲ش او به سه سال تبعید در طبس محکوم شد.<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۷۷۶.</ref> در اواسط سال ۱۳۵۳ش حکومت پهلوی به تبعید مجدد وی تصمیم گرفت و او را از طبس به خلخال<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۸۱۸.</ref> و بعد از مدتی به سقز منتقل کرد.<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۸۶۲.</ref> | ||
*در تیر ۱۳۵۴ش از تبعیدگاه سقز به زندانی در [[تهران]] منتقل کردند و به ده سال زندان محکوم شد.<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۹۰۸.</ref> اما پس از گذراندن حدود سه سال و نیم از دوران محکومیت به همراه [[سید محمود طالقانی]] در ۸ آبان ۱۳۵۷ش از زندان آزاد شد.<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۰۸.</ref> | *در تیر ۱۳۵۴ش از تبعیدگاه سقز به زندانی در [[تهران]] منتقل کردند و به ده سال زندان محکوم شد.<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۹۰۸.</ref> اما پس از گذراندن حدود سه سال و نیم از دوران محکومیت به همراه [[سید محمود طالقانی]] در ۸ آبان ۱۳۵۷ش از زندان آزاد شد.<ref> لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۰۸.</ref> | ||
===پس از انقلاب=== | ===پس از انقلاب=== | ||
با تشکیل شورای انقلاب در دی | با تشکیل شورای انقلاب در دی ۱۳۵۷ش، منتظری به عضویت این شورا درآمد<ref>رجایی و نوروزی، نقش شورای انقلاب در تحولات ایران، ۱۳۹۴ش، ص۱۱۱.</ref> و در انتخابات [[مجلس خبرگان قانون اساسی|خبرگان قانون اساسی]]، به‌عنوان یکی از نمایندگان تهران انتخاب شد<ref>[http://www.majlesekhobregan.ir/fa/MajlesMemberView.html?ItemID=3062 حسینعلی منتظری نجف‌آبادی]، سایت دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری.</ref> و به ریاست مجلس خبرگان برگزیده شد.<ref> صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ج۱، ص۲۱. </ref> بعد از درگذشت [[سید محمود طالقانی]]، امام خمینی در ۲۱ شهریور ۱۳۵۸ش، منتطری را به [[امامت جمعه]] تهران منصوب کرد<ref> نگاه کنید به امام خمینی، صحیفه امام، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج۹، ص۴۹۲.</ref> و تا دی ۱۳۵۸ش (بازگشتش به قم) این منصب را بر عهده داشت.<ref> نگاه کنید به امام خمینی، صحیفه امام، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج۱۲، ص۱۱۶.</ref> | ||
منتظری با موافقت امام خمینی شورای مدیریت حوزه علمیه قم را تأسیس کرد.<ref>[https://amontazeri.com/biography «زندگینامه»]، پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله منتظری.</ref> همچنین مجمع نمایندگان طلاب حوزه با پیام امام و با پیگیری‌های او تشکیل شد.<ref>[https://amontazeri.com/biography «زندگینامه»]، پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله منتظری.</ref> تاسیس مرکز جهانی علوم اسلامی ویژه طلاب غیرایرانی،<ref>[https://amontazeri.com/biography «زندگینامه»]، پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله منتظری.</ref> تاسیس مدارس علمیه رسول اکرم(ص)، امام باقر(ع)، امام صادق(ع) و بعثت<ref>[http://www.tarikhirani.ir/Modules/files/Phtml/files.PrintVersion.Html.php?Lang=fa&TypeId=115&filesId=1123 آیت‌الله منتظری به روایت عمادالدین باقی]، سایت تاریخ ایرانی.</ref>، تأسیس مدرسه عالی تخصصی فقه،<ref>[https://amontazeri.com/biography «زندگینامه»]، پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله منتظری.</ref> تأسیس مدارس علمیه در خارج کشور<ref>[https://amontazeri.com/biography «زندگینامه»]، پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله منتظری.</ref> و بازسازی و گسترش [[مدرسه دارالشفاء (قم)|مدرسه دارالشفاء قم]] از اقدامات منتظری در حوزه‌های علمیه بود.<ref>[https://amontazeri.com/biography «زندگینامه»]، پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله منتظری.</ref> | منتظری با موافقت امام خمینی شورای مدیریت حوزه علمیه قم را تأسیس کرد.<ref>[https://amontazeri.com/biography «زندگینامه»]، پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله منتظری.</ref> همچنین مجمع نمایندگان طلاب حوزه با پیام امام و با پیگیری‌های او تشکیل شد.<ref>[https://amontazeri.com/biography «زندگینامه»]، پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله منتظری.</ref> تاسیس مرکز جهانی علوم اسلامی ویژه طلاب غیرایرانی،<ref>[https://amontazeri.com/biography «زندگینامه»]، پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله منتظری.</ref> تاسیس مدارس علمیه رسول اکرم(ص)، امام باقر(ع)، امام صادق(ع) و بعثت<ref>[http://www.tarikhirani.ir/Modules/files/Phtml/files.PrintVersion.Html.php?Lang=fa&TypeId=115&filesId=1123 آیت‌الله منتظری به روایت عمادالدین باقی]، سایت تاریخ ایرانی.</ref>، تأسیس مدرسه عالی تخصصی فقه،<ref>[https://amontazeri.com/biography «زندگینامه»]، پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله منتظری.</ref> تأسیس مدارس علمیه در خارج کشور<ref>[https://amontazeri.com/biography «زندگینامه»]، پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله منتظری.</ref> و بازسازی و گسترش [[مدرسه دارالشفاء (قم)|مدرسه دارالشفاء قم]] از اقدامات منتظری در حوزه‌های علمیه بود.<ref>[https://amontazeri.com/biography «زندگینامه»]، پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله منتظری.</ref> | ||
==== | ====قائم‌مقام رهبری==== | ||
منتظری، در [[۲۵ تیر]] سال [[سال ۱۳۶۴ هجری شمسی|۱۳۶۴ش]] از سوی نمایندگان مجلس خبرگان رهبری به‌عنوان قائم‌مقام رهبری انتخاب شد.{{مدرک}} برخی معتقدند این انتخاب بدون مشورت با [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] صورت گرفت.<ref>[http://www.iichs.ir/News-5368/ مؤسسه مطالعاتی تاریخ معاصر ایران]</ref> در آن زمان مسؤلیتی با این عنوان در [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|قانون اساسی]] وجود نداشت.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/6877803/ «دلایل عزل منتظری از کسوت قائم مقامی»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> | |||
منتظری در این دوران برای انجمن اسلامی دانشجویان خارج کشور نماینده تعیین کرد، هیأت‌هایی به کشورهای مختلف جهت معرفی اهداف [[انقلاب اسلامی ایران]] اعزام | منتظری در این دوران برای انجمن اسلامی دانشجویان خارج کشور نماینده تعیین کرد، هیأت‌هایی به کشورهای مختلف جهت معرفی اهداف [[انقلاب اسلامی ایران]] اعزام کرد. ائمه جمعه برخی از شهرها، قضات قوه قضائیه، نمایندگانی برای دانشگاه‌ها تعیین و به‌مناسبت اعیاد گروهی از زندانیان را عفو می‌کرد.<ref>[http://www.jameehmodarresin.org/azae-jameeh/azae-sabeq/155-montazeri/3788-2014-05-28-06-50-43.html زندگینامه حضرت آیت‌الله حسینعلی منتظری]، پایگاه اطلاع‌رسانی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.</ref> دانشگاه امام الصادق(ع) با همراهی او شکل گرفت،<ref>[http://www.farsnews.com/news/13930318000675/ تأسیس دانشگاه امام صادق از زبان آیت‌الله مهدوی کنی]، خبرگزاری فارس.</ref> طلاب و مبلغان را جهت تدریس معارف اسلامی به دانشگاه‌ها اعزام کرد، ستاد مرکزی جهت تقسیم اراضی زیر نظر او شکل گرفت، دادگاه عالی انقلاب در [[قم]] با نظارت او تشکیل شد.{{مدرک}} | ||
به پیشنهاد او از ۱۲ تا ۱۷ ربیع‌الاول به [[هفته وحدت]]<ref>[https://www.ilna.news/بخش-مناسبت-های-مذهبی-79/238802-از-پیشنهاد-آیت-الله-منتظری-تا-حرمت-سب-صحابه «از پیشنهاد آیت‌الله منتظری تا حرمت سب صحابه»]، سایت ایلنا.</ref> و روز [[نیمه شعبان]] به عنوان روز جهانی مستضعفین{{مدرک}} نامگذاری شد. | |||
==== عزل از قائم‌مقامی ==== | ==== عزل از قائم‌مقامی ==== | ||
[[پرونده:نامه امام خمینی به منتظری.jpg|بندانگشتی|نامه امام خمینی به منتظری]] | [[پرونده:نامه امام خمینی به منتظری.jpg|بندانگشتی|نامه امام خمینی به منتظری]] | ||
امام خمینی در فروردین ۱۳۶۸ش در نامه‌ای به منتظری، او را فاقد صلاحیت و مشروعیت رهبری نظام جمهوری اسلامی دانست و دلیل آن را سپردن نظام به دست لیبرال‌ها و از طریق آنان به منافقین عنوان کرد. امام در این نامه سوگند یاد کرد که از همان ابتدا با قائم‌مقامی منتظری مخالف بوده است اما رأی نمایندگان مجلس خبرگان را پذیرفته است.<ref> امام خمینی، صحیفه امام، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج۲۱، ص۳۳۰.</ref> منتظری در پاسخ به این نامه، در نامه‌ای به امام از عدم آمادگی خود برای قائم‌مقامی سخن گفت، امام خمینی در | امام خمینی در فروردین ۱۳۶۸ش در نامه‌ای به منتظری، او را فاقد صلاحیت و مشروعیت رهبری نظام جمهوری اسلامی دانست و دلیل آن را سپردن نظام به دست لیبرال‌ها و از طریق آنان به منافقین عنوان کرد. امام در این نامه سوگند یاد کرد که از همان ابتدا با قائم‌مقامی منتظری مخالف بوده است اما رأی نمایندگان مجلس خبرگان را پذیرفته است.<ref> امام خمینی، صحیفه امام، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج۲۱، ص۳۳۰.</ref> منتظری در پاسخ به این نامه، در نامه‌ای به امام از عدم آمادگی خود برای قائم‌مقامی سخن گفت، امام خمینی در نامه‌ای، با کناره‌گیری او از قائم‌مقامی موافقت کرد.<ref> نگاه کنید به امام خمینی، صحیفه امام، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج۲۱، ص۳۳۳-۳۳۵.</ref> | ||
یک سال پس از انتخاب به قائم‌مقام رهبری، منتظری به دستگیری سید مهدی هاشمی برادر داماد خود و همچنین به اعدام برخی از زندانیان سیاسی که اکثراً از منافقین بودند اعتراض کرد. در تابستان سال ۱۳۶۷ش نامه‌نگاری‌های او با امام خمینی و برخی سخنرانی‌های انتقادی او موجب اختلافات منتظری و امام خمینی و سران جمهوری اسلامی ایران شد. برخی از این اختلافات و تفاوت نگاه‌ها در کتاب خاطرات آیت‌الله منتظری، خاطرات [[محمد محمدی ری‌شهری]] و رنجنامه [[سید احمد خمینی]] آمده است.{{مدرک}} | یک سال پس از انتخاب به قائم‌مقام رهبری، منتظری به دستگیری سید مهدی هاشمی برادر داماد خود و همچنین به اعدام برخی از زندانیان سیاسی که اکثراً از منافقین بودند اعتراض کرد. در تابستان سال ۱۳۶۷ش نامه‌نگاری‌های او با امام خمینی و برخی سخنرانی‌های انتقادی او موجب اختلافات منتظری و امام خمینی و سران جمهوری اسلامی ایران شد. برخی از این اختلافات و تفاوت نگاه‌ها در کتاب خاطرات آیت‌الله منتظری، خاطرات [[محمد محمدی ری‌شهری]] و رنجنامه [[سید احمد خمینی]] آمده است.{{مدرک}} | ||