آیه ۲۳۸ سوره بقره: تفاوت میان نسخه‌ها

[[تفسیر قرآن|مفسران]] احتمالات مختلفی در تفسیر «صَلاة وُسطی» (نماز میانه) ارائه کرده و برای هر یک از [[نمازهای یومیه]] وجهی ذکر نموده‌اند که مصداق صلاة وسطی باشد. در روایتی از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] -مطابق با [[اسباب نزول|شأن نزول]] آیه- مصداق آن، نماز ظهر معرفی شده است.

آیه ۲۳۸ [[سوره بقره]] بر اهمیت [[نماز]] و مواظبت بر آن به ویژه نماز میانه ([[نماز ظهر]]) تأکید دارد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۲۰۶.</ref>

از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده که منظور از محافظت بر نماز، به پا داشتن آن در اوّل وقت است؛ طوری‌که چیزی او را از نماز غافل نسازد<ref>عیاشی، التفسیر، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۱۲۷.</ref> و منظور از قنوت [در قُومُوا لِلّهِ قانِتین] دعایی است که در حال [[قیام (نماز)|قیام]] در نماز خوانده می‌شود.<ref>راوندی، فقه القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۱۱۵.</ref><br>

در شأن نزول این آیه گفته شده است که جمعی از [[منافق|منافقان]] گرمی هوا را بهانه برای ایجاد تفرقه در صفوف [[مسلمان|مسلمانان]] قرار داده و در [[نماز جماعت]] شرکت نمی‌کردند. به دنبال آنها بعضی از مؤمنان نیز از شرکت در نماز جماعت ظهر خودداری نموده و تعداد نمازگزاران کم شد؛<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۲۰۵.</ref> از [[زید بن ثابت]] نقل شده کاهش نمازگزاران به اندازه‌ای بود که گاهی پشت سر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] یک یا دو صف بیشتر تشکیل نمی‌شد. رسول خدا(ص) از این جهت ناراحت بود و آنها را تهدید به مجازات نمود. در اینجا این آیه نازل شد<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۵۹۸؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۰۱.</ref> و اهمیت برپایی نماز ظهر (با جماعت) را تأکید کرد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۲۰۵.</ref>

[[تفسیر قرآن|مفسران]] احتمالات مختلفی در تفسیر صَلاة وُسطی (نماز میانه) ارائه نموده‌اند؛ [[فضل بن حسن طبرسی|شیخ طبرسی]] در [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|مجمع البیان]] شش قول را به همراه وجه آنها آورده و هر یک از [[نمازهای یومیه]] را به‌عنوان احتمال مصداق صلاة وسطی ذکر کرده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۵۹۹-۶۰۰.</ref> همچنین این قول را بیان کرده که صلاة وسطی در میان نمازها -همچون [[شب قدر]] در میان شب‌های [[رمضان]]- مخفی است، تا نسبت به همه نمازها مواظبت شود.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۶۰۰.</ref> [[سید عبدالحسین طیب]] (درگذشت: ۱۳۷۰ش) از دیگر مفسران، همه این اقوال را [[اجتهاد در مقابل نص|اجتهاد در مقابل نصّ]] شمرده و معتقد است، مراد از صلاة وسطی در [[حدیث|احادیث معصومان]] بیان شده است؛<ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص۴۸۶.</ref>

از جمله در [[الکافی (کتاب)|کتاب الکافی]] و [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|من لا یحضره الفقیه]] از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] نقل شده است که حضرت منظور از نماز وُسطی را نماز ظهر معرفی نمودند؛ چراکه این نماز بین دو نمازِ روز ([[نماز صبح|صبح]] و [[نماز عصر|عصر]]) قرار گرفته است و نماز ظهر اولین نمازی بود که پیامبر(ص) اقامه نمود.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۷۱؛ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق ج۱، ص۱۹۶.</ref><br>