پرش به محتوا

جهر: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۴ اکتبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{احکام}}
{{احکام}}
'''جَهْر''' بلند کردن صدا و بنابر مشهور در خواندن [[سوره فاتحه|حمد]] و سوره بر نمازگزار مرد در [[نماز صبح]] و دو رکعت اول [[نماز مغرب|نمازهای مغرب]] و [[نماز عشاء|عشا]]، [[واجب]] است. جهر در ابواب [[نماز]]، [[حج]] و [[دیه انسان|دیه]] دارای [[احکام شرعی|احکامی]] است. گروهی از [[مجتهد|فقیهان]] ملاک جهر را آشکار شدن جوهر صدا دانسته و تشخیص آن را بر عهده [[عرف]] می‌دانند. فقها جهر در مواردی مانند [[نماز آیات]]، [[نماز جمعه]]، [[نماز عید|نماز عیدین]]، [[استسقاء|نماز باران]]، [[قنوت]] و [[تلبیه|تلبیه مردان]] را [[مستحب]] دانسته‌اند. به نظر مشهور فقیهان جهر در سایر ذکرهای نماز جز حمد و سوره و [[تسبیحات اربعه]] بر ماموم مکروه و گفته شده جهر این ذکرها در غیرجماعت اختیاری است.
'''جَهْر''' بلند کردن صدا و بنابر مشهور در خواندن [[سوره فاتحه|حمد]] و سوره بر نمازگزار مرد در [[نماز صبح]] و دو رکعت اول [[نماز مغرب|نمازهای مغرب]] و [[نماز عشاء|عشا]]، [[واجب]] است. جهر در ابواب [[نماز]]، [[حج]] و [[دیه انسان|دیه]] دارای [[احکام شرعی|احکامی]] است. گروهی از [[مجتهد|فقیهان]] ملاک جهر را آشکارشدن جوهر صدا دانسته و تشخیص آن را بر عهده [[عرف|عُرف]] می‌دانند. فقها جهر در مواردی مانند [[نماز آیات]]، [[نماز جمعه]]، [[نماز عید|نماز عیدین]]، [[استسقاء|نماز باران]]، [[قنوت]] و [[تلبیه|تلبیه مردان]] را [[مستحب]] دانسته‌اند. به نظر مشهور فقیهان جهر در سایر ذکرهای نماز جز حمد و سوره و [[تسبیحات اربعه]] بر مأموم مکروه و گفته شده جهر این ذکرها در غیرجماعت اختیاری است.


اگر فردی بر اثر جنایت دیگری به‌گونه‌ای آسیب ببیند که نتواند جوهر صدای خود را آشکار کند، بر جانی [[دیه انسان|دیه]] کامل واجب می‌شود.
اگر فردی بر اثر جنایت دیگری به‌گونه‌ای آسیب ببیند که نتواند جوهر صدای خود را آشکار کند، بر جانی [[دیه انسان|دیه]] کامل واجب می‌شود.
== مفهوم‌شناسی و جایگاه ==
== مفهوم‌شناسی و جایگاه ==
جهر در مقابل [[اخفات]] و به معنی بلند و آشکار کردن صدا است.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه فارسی، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، ج۱، ص۱۱۳؛ دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه.</ref> گروهی از [[مجتهد|فقیهان]] ملاک جهر را آشکار شدن جوهر صدا دانسته<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طباطبایی یزدی، عروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۵۱۰، م۲۶؛ خمینی، تحریر الوسیله، دارالعلم، ج‌۱، ص۱۶۶، م۱۱.</ref> و تشخیص آن را بر عهده [[عرف]] می‌دانند.<ref>خویی، موسوعة الإمام الخوئی، ۱۴۱۸ق، ج‌۱۴، ص۴۰۲؛ [https://www.sistani.org/persian/qa/0873/ «جهر و اخفات در نماز»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله سیستانی.</ref> به‌گفته فقیهان در رعایت جهر نباید صدا از حد متعارف بالاتر رود و شبیه فریاد‌زدن شود.<ref>طباطبایی یزدی، عروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۵۱۱.</ref> گفته شده [[احکام شرعی|احکام]] این موضوع در بخش‌های [[نماز]] و [[حج]] و [[دیه انسان|دیه]] تبیین شده است.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه فارسی، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، ج۱، ص۱۱۳.</ref> اصطلاح جهر در [[تجوید|علم تجوید]] نیز به معنی حبس شدن جریان نفَس و آزادشدن یکباره آن، هنگام تلفظ برخی حروف به‌کار‌رفته است.<ref>علامی، پژوهشی در علم تجوید، ۱۳۸۱ش، ص۱۳۷.</ref> ۱۸ حرف از ۲۸ حرف زبان عربی دارای چنین صفتی هستند که به «مُجَهَورات» (در مقابل بقیه حروف زبان عربی که مَهْمُوسات نام دارند.) معروف‌اند.<ref>علامی، پژوهشی در علم تجوید، ۱۳۸۱ش، ص۱۳۷.</ref>
جهر در مقابل [[اخفات|اِخفات]] و به معنی بلند و آشکار کردن صدا است.<ref> مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۱۱۳؛ دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه.</ref> گروهی از فقیهان ملاک جهر را آشکار شدن جوهر صدا دانسته<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طباطبایی یزدی، عروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۵۱۰، م۲۶؛ خمینی، تحریر الوسیله، دارالعلم، ج‌۱، ص۱۶۶، م۱۱.</ref> و تشخیص آن را بر عهده [[عرف]] می‌دانند.<ref>خویی، موسوعة الإمام الخوئی، ۱۴۱۸ق، ج‌۱۴، ص۴۰۲؛ [https://www.sistani.org/persian/qa/0873/ «جهر و اخفات در نماز»]، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت الله سیستانی.</ref> به‌گفته فقیهان در رعایت جهر نباید صدا از حد متعارف بالاتر رود و شبیه فریاد‌زدن شود.<ref>طباطبایی یزدی، عروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۵۱۱.</ref> از این موضوع در بخش‌های [[نماز]]، [[حج]] و [[دیه انسان|دیه]] سخن به میان آمده است.<ref>نگاه کنید به مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۱۱۳.</ref> اصطلاح جهر در [[تجوید|علم تجوید]] نیز به معنی حبس شدن جریان نفَس و آزادشدن یکباره آن، هنگام تلفظ برخی حروف به‌کار‌رفته است.<ref>علامی، پژوهشی در علم تجوید، ۱۳۸۱ش، ص۱۳۷.</ref> ۱۸ حرف از ۲۸ حرف زبان عربی دارای چنین صفتی هستند که به «مُجَهَورات» (در مقابل بقیه حروف زبان عربی که مَهْمُوسات نام دارند.) معروف‌اند.<ref>علامی، پژوهشی در علم تجوید، ۱۳۸۱ش، ص۱۳۷.</ref>
== احکام جهر ==
== احکام جهر ==
فقیهان شیعه موارد وجوب، استحباب، جواز و کراهت جهر را بیان کرده‌اند که عبارتند از؛
فقیهان شیعه موارد وجوب، استحباب، جواز و کراهت جهر را بیان کرده‌اند که عبارتند از؛
خط ۳۰: خط ۳۰:


=== جهر مکروه ===
=== جهر مکروه ===
مشهور فقها جهر در ذکرهای نماز جز حمد و سوره و تسبیحات اربعه را بر ماموم [[مکروه]] دانسته‌اند.<ref>میرزای قمی، غنائم الایام، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۵۳۸؛ اراکی، المسائل الواضحه، ج۱، ص۲۵۷.</ref>
مشهور فقها جهر در ذکرهای نماز جز حمد و سوره و تسبیحات اربعه را بر مأموم [[مکروه]] دانسته‌اند.<ref>میرزای قمی، غنائم الایام، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۵۳۸؛ اراکی، المسائل الواضحه، ج۱، ص۲۵۷.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
خط ۵۷: خط ۵۷:
* نجفی، محمد‌حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، تحقیق عباس قوچانی و علی آخوندی، بیروت،‌دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۴ق.
* نجفی، محمد‌حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، تحقیق عباس قوچانی و علی آخوندی، بیروت،‌دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۴ق.
* نراقی، احمد بن محمد‌مهدی، مستند الشیعة فی احکام الشریعه، قم، موسسه آل البیت، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
* نراقی، احمد بن محمد‌مهدی، مستند الشیعة فی احکام الشریعه، قم، موسسه آل البیت، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
* هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، ۱۴۲۶ق.
* مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل‌بیت، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، ۱۴۲۶ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{نمازها}}
{{نمازها}}