|
|
| خط ۷۳: |
خط ۷۳: |
|
| |
|
| ==امامت سایر امامان(ع)== | | ==امامت سایر امامان(ع)== |
|
| |
| == جایگاه==
| |
| از دیدگاه [[شیعه]]، امامت از [[اصول دین|اصول عقاید]] اسلامی است،<ref>سبحانی، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة و العقل، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۱۰.</ref> ولی [[معتزله]] و [[اشاعره]]<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۲۳۲؛ جرجانی، شرح المواقف، ۱۳۲۵ق، ج۸، ص۳۴۴.</ref> و دیگر مذاهب اهل‌سنت آن را از [[فروع دین]] می‌دانند.<ref>سبحانی، الالهیات، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۹.</ref> در فرهنگ شیعی، مسئله امامت افزون‌بر خلافت، شامل عهد الهی و عامل کمال دین نیز می‌شود.
| |
|
| |
| === امامت و خلافت ===
| |
| از منظر تاریخی مهم‌ترین مسئله‌ای که پس از پیامبر(ص) مورد بحث و گفت‌وگوی مسلمانان قرار گرفت، امامت بود. هیچ‌یک از آموزه‌های دینی، در هیچ زمانی مانند امامت مورد بحث و نزاع واقع نشده است.<ref>سبحانی، الملل والنحل، بی‌نا، ج۱، ص۲۲.</ref>
| |
|
| |
| رهبری امت اسلامی پس از پیامبر(ص) به لحاظات گوناگون، با عناوین مختلفی از جمله امامت و خلافت خوانده می‌شود. این منصب از آن جهت که راهبری و پیشوایی است، امامت خوانده می‌شود و بدین لحاظ که جانشینی پیامبر(ص) شمرده می‌شود، آن را خلافت می‌گویند. بر این اساس، امام در شریعت اسلامی خلیفه و جانشین رسول الله(ص) است. البته در اینکه آیا می‌توان امام را «خلیفة اللّه» نامید یا نه، میان اهل‌سنت دو نظر وجود دارد: برخی این عنوان را جایز شمرده و برخی دیگر آن را نادرست دانسته‌اند.<ref>مقدمه ابن خلدون، بی‌نا، ص۱۹۱.</ref> روایات اهل‌بیت(ع) نیز امامت را خلافت خدا و پیامبر دانسته‌اند.<ref>کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۵۵.</ref>
| |
| {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[عبدالله جوادی آملی|آیت الله جوادی آملی]] از مراجع تقلید شیعه:{{سخ}}
| |
| بارزترین مصداق کوثر وجود مباک [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه]] است. پس روزی که فاطمه چشم به جهان می‌گشايد و روزی كه [[امام علی علیه‌السلام|علی]](عليه‌السلام) در [[غدیر خم]] به خلافت منصوب می‌شود، دوام و بقای دین تضمین می‌شود و دشمن در آن روز ابتر و ناامید است. بنابراين، امامت و ولایت و رهبری مایه اميد مسلمانان و موجب نا امیدی کافران است. در اینجا سخن از مذهب و فرقه خاصّ نیست، بلکه سخن از اصل اسلام است. اگر امامت و ولایت حفظ شود، دين زنده میماند.*| منبع = * '''منبع''': https://javadi.esra.ir/fa/w/امامت،-تداوم-رسالت-/-اگر-امامت-و-ولايت-حفظ-شود،-دين- | تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
| |
|
| |
| === امامت، عهد الهی ===
| |
| {{اصلی|آیه ابتلای ابراهیم}}
| |
| قرآن کریم، امامت را برتر از [[نبوت]] دانسته است؛ زیرا درباره [[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم]]، یادآور شده است که او پس از دست یافتن به مقام نبوت و رسالت و موفقیت در ابتلائات و آزمون‌های الهی، [[امامت| مقام امامت]] به او اعطا شد.<ref>سوره بقره، آیه ۱۲۴</ref> بر اساس آیه ۱۲۴ [[سوره بقره]] خداوند از امامت به‌عنوان عهد و پیمان الهی یاد می‌کند. در روایات [[اهل‌البیت علیهم‌السلام|اهل بیت(ع)]] نیز به این مطلب اشاره شده است.<ref>کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۳۳-۱۳۴، ۱۴۹-۱۵۱ و ۱۵۴؛ بحرانی، غاية المرام وحجة الخصام في تعيين الإمام، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۱۲۷-۱۲۹؛ بحرانی، البرهان، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۱۴۹-۱۵۱.</ref>
| |
|
| |
| === امامت، عامل کمال دین===
| |
| {{اصلی|آیه اکمال}}
| |
| [[پرونده:آیه اکمال از آیات غدیر.png|LEFT|بندانگشتی|آیه اکمال از آیات مربوط به جریان غدیر خم]]
| |
| احادیثی که در [[اسباب نزول|شأن نزول]] [[آیه اکمال]] دین<ref>سوره مائده، آیه ۳</ref> نقل شده است جایگاه والای امامت را نشان می‌دهد. مطابق این [[حدیث|روایات]]، این آیه، در مورد [[واقعه غدیر|واقعه غدیر خم]] نازل شده است که [[پیامبر(ص)]] به فرمان خداوند، [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] را به‌عنوان پیشوای امت اسلامی پس از خود معرفی کرد.<ref>امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۲۳۰-۲۳۶؛ بحرانی، غاية المرام وحجة الخصام في تعيين الإمام، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۳۲۸-۳۴۰.</ref> بر این اساس، دین اسلام، به‌وسیله امامت به کمال مطلوب خود رسیده است.
| |
|
| |
| [[پرونده:آیه تبلیغ.jpg|LEFT|بندانگشتی|آیه ۶۷سوره مائده معروف به آیه تبلیغ]]
| |
| [[آیه تبلیغ]]<ref>سوره مائده، آیه ۶۷</ref> نیز بیانگر همین مطلب است؛ زیرا مطابق این آیه و با توجه به روایات شأن نزول آن، امامت چنان جایگاهی داشته است که اگر پیامبر(ص) آن را ابلاغ نمی‌کرد، گویی رسالت الهی خویش را ابلاغ نکرده است و زحمات ایشان از بین می‌رفت.<ref>امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۲۱۴-۲۲۳؛ بحرانی، غاية المرام وحجة الخصام في تعيين الإمام، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۳۲۰-۳۲۷.</ref>
| |
|
| |
| === اهمیت امامت در قیامت===
| |
| بر اساس آیات قرآن، [[قیامت|روز قیامت]] هر کسی به سمت پیشوا و رهبر خویش می‌رود:
| |
|
| |
| «یوْمَ نَدْعُو کلّ أُناس بإِمامِهِمْ؛ [یاد کن] روزی را که هر گروهی را با پیشوایشان فرا می‌خوانیم.»<ref>سوره اسراء، آیه ۷۱.</ref>
| |
|
| |
| این مطلب، در حدیثی که شیعه و اهل‌سنت از [[امام رضا(ع)]] نقل کرده‌اند نیز آمده است. بر این اساس، روز قیامت هر گروهی را با نام کتاب آسمانی و سنت پیامبر و امام زمان آنان فرا می‌خوانند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، بی‌نا، ج۳، ص۴۳۰.</ref>
| |
|
| |
| [[امام علی(ع)]] فرموده است:
| |
| :::«امامان، رهبران و راهنمایان خداوند بر بندگان او هستند و کسی داخل [[بهشت]] نخواهد شد، مگر این که آنان را بشناسد و آنان نیز او را بشناسند، و کسی داخل [[جهنم|دوزخ]] نخواهد شد، مگر اینکه آنان را انکار کند و آنان نیز او را انکار نمایند.»<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۵۲.</ref>
| |
|
| |
| در احادیث متعددی، مواردی چون [[امامان شیعه]](ع) [[نماز]]، [[زکات]]، [[روزه]]، [[حج]] و [[ولایت]]، به‌عنوان [[احادیث بنی الاسلام|ارکان اسلام]] شمرده شده است؛<ref>برای نمونه نگاه کنید به: کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۸-۲۴، باب دَعائِم الاسلام.</ref> در این میان، ولایت برترین رکن دانسته شده است؛ زیرا کلید و راهنمای سایر ارکان است.<ref>کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶، حدیث ۵ و ۸.</ref>
| |
|
| |
|
| == ضرورت وجود امام == | | == ضرورت وجود امام == |
