پرش به محتوا

قاعده الواحد: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۳ سپتامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''قاعده الواحد''' از قواعد [[فلسفه اسلامی|فلسفی]] که تبیین نحوه آفرینش مخلوقات از سوی [[خدا]] از کاربست‌های آن است. قاعده مذکور که به صورت «الواحِدُ لا یصدُرُ منه الّا الواحِد» بیان می‌شود دربردارنده این معناست که از یک علت، جز یک معلول به وجود نمی‌آید. پیشینه قاعده الواحد را به یونان باستان برگردانده‌اند؛ ولی [[ابن‌سینا]] اولین [[فلسفه اسلامی|فیلسوفی]] است که برای اثبات این قاعده دلیل اقامه کرده است. گفته شده [[فارابی]] نخستین فیلسوف مسلمان است که از این قاعده در فلسفه خود استفاده کرده است. قاعده الواحد در دیگر علوم نیز به‌کارگرفته شده است.   
'''قاعده الواحد''' از قواعد [[فلسفه اسلامی|فلسفی]] که تبیین نحوه آفرینش مخلوقات از سوی [[خدا]] از کاربست‌های آن است. قاعده مذکور که به صورت «الواحِدُ لا یصدُرُ منه الّا الواحِد» بیان می‌شود دربردارنده این معناست که از یک علت، جز یک معلول به وجود نمی‌آید. پیشینه قاعده الواحد را به یونان باستان برگردانده‌اند؛ ولی [[ابن‌سینا]] اولین [[فلسفه اسلامی|فیلسوفی]] است که برای اثبات این قاعده دلیل اقامه کرده است. گفته شده [[فارابی]] نخستین فیلسوف مسلمان است که از این قاعده در فلسفه خود استفاده کرده است. قاعده الواحد در دیگر علوم نیز به‌کارگرفته شده است.   


برخی از [[متکلم|متکلمین]]، [[مجتهد|فقها]]، عرفا و حتی فیلسوفان با این قاعده مخالفت نموده و آن را نقد کرده‌اند. تعارض با [[قدرت خدا|قدرت مطلقه الهی]] و ناسازگاری با متون دینی از مهم‌ترین اشکالات وارد شده به قاعده الواحد است. در [[عرفان اسلامی]] نیز قاعده الواحد با انکار و اصلاح مواجه گردیده است. تشخیص مصادیق مصدر و صادر اول از چالش‌های این اصل فلسفی در دستگاه عرفان است.  
برخی از [[متکلم|متکلمین]]، [[مجتهد|فقها]]، عرفا و حتی فیلسوفان با این قاعده مخالفت نموده و آن را نقد کرده‌اند. تعارض با [[قدرت خدا|قدرت مطلقه الهی]] و ناسازگاری با متون دینی از مهم‌ترین اشکالات وارد شده به قاعده الواحد است. در [[عرفان اسلامی]] نیز قاعده الواحد با انکار و اصلاح مواجه گردیده است. تشخیص مصادیق مصدر و [[عقل اول|صادر اول]] از چالش‌های این اصل فلسفی در دستگاه عرفان است.  
==اهمیت و جایگاه==
==اهمیت و جایگاه==
قاعده الواحد، از مهم‌ترین قواعد فلسفی شمرده شده است.<ref>پارسایی، «بررسی گستره براهین قاعده الواحد»، ص۴۷.</ref> [[میرداماد]]، آن را از فطریات عقل سلیم و اساسی‌ترین اصول عقلی دانسته است.{{مدرک}}به گفته [[خواجه نصیرالدین طوسی]]، چندین مسأله از مهم‌ترین مسائل فلسفی از جمله توضیح کثرت در عالم هستی بر قاعده الواحد مترتب است.<ref>طوسی، اجوبه المسائل النصیریه، ۱۳۸۳ش، ص۲۰۸.</ref> از این اصل فلسفی در دیگر دانش‌ها از جمله عرفان و [[اصول فقه|علم اصول]] نیز استفاده شده است.<ref>پارسایی، «بررسی گستره براهین قاعده الواحد»، ص۴۷.</ref>
قاعده الواحد، از مهم‌ترین قواعد فلسفی شمرده شده است.<ref>پارسایی، «بررسی گستره براهین قاعده الواحد»، ص۴۷.</ref> [[میرداماد]]، آن را از فطریات عقل سلیم و اساسی‌ترین اصول عقلی دانسته است.{{مدرک}}به گفته [[خواجه نصیرالدین طوسی]]، چندین مسأله از مهم‌ترین مسائل فلسفی از جمله توضیح کثرت در عالم هستی بر قاعده الواحد مترتب است.<ref>طوسی، اجوبه المسائل النصیریه، ۱۳۸۳ش، ص۲۰۸.</ref> از این اصل فلسفی در دیگر دانش‌ها از جمله عرفان و [[اصول فقه|علم اصول]] نیز استفاده شده است.<ref>پارسایی، «بررسی گستره براهین قاعده الواحد»، ص۴۷.</ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۵۸۷

ویرایش