پرش به محتوا

ازدواج موقت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۷ سپتامبر ۲۰۲۳
خط ۱۰۰: خط ۱۰۰:
گروهی نیز معتقدند که حکم ازدواج موقت در عصر پیامبر با نزول آیاتی مانند آیات ۵ تا ۷ [[سوره مؤمنون]] نسخ شد.<ref>برای نمونه نگاه کنید به جصاص، احکام القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۸۷ و ج۳، ص۳۳۰؛ ماوردی، الحاوی الکبیر، ۱۴۱۹ق، ج۹، ص۳۲۹.</ref>  آنان بر این باورند که مطابق این آیات، مؤمنان، افراد پاکدامنی هستند که غیر از همسران یا کنیزان‌شان با کسی کامجویی نمی‌کنند و کسانی که غیر از این طریق به‌دنبال بهره‌گیری جنسی باشند، از حدود الهی تجاوز کرده‌اند؛ ازدواج موقت هیچ‌یک از این دو مورد (همسر و کنیز) نیست، پس تجاوز از حدود الهی است.<ref>جصاص، احکام القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۸۷ و ج۳، ص۳۳۰؛ ماوردی، الحاوی الکبیر، ۱۴۱۹ق، ج۹، ص۳۲۹.</ref>  
گروهی نیز معتقدند که حکم ازدواج موقت در عصر پیامبر با نزول آیاتی مانند آیات ۵ تا ۷ [[سوره مؤمنون]] نسخ شد.<ref>برای نمونه نگاه کنید به جصاص، احکام القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۸۷ و ج۳، ص۳۳۰؛ ماوردی، الحاوی الکبیر، ۱۴۱۹ق، ج۹، ص۳۲۹.</ref>  آنان بر این باورند که مطابق این آیات، مؤمنان، افراد پاکدامنی هستند که غیر از همسران یا کنیزان‌شان با کسی کامجویی نمی‌کنند و کسانی که غیر از این طریق به‌دنبال بهره‌گیری جنسی باشند، از حدود الهی تجاوز کرده‌اند؛ ازدواج موقت هیچ‌یک از این دو مورد (همسر و کنیز) نیست، پس تجاوز از حدود الهی است.<ref>جصاص، احکام القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۸۷ و ج۳، ص۳۳۰؛ ماوردی، الحاوی الکبیر، ۱۴۱۹ق، ج۹، ص۳۲۹.</ref>  


در پاسخ گفته‌اند که آیات ۵ تا ۷ سوره مؤمنون در [[مکه]] نازل شد و [[آیه متعه]] که برای حلیت و جواز ازدواج موقت بدان استناد می‌کنند، پس از این آیات و در [[مدینه]] نازل شد و نسخ‌کننده نباید پیش از نسخ‌شده باشد، پس آیات ۵ تا ۷ سوره مؤمنون، نمی‌تواند آیه متعه و حکم جواز ازدواج موقت را نسخ کند.<ref>عاملی، زواج المتعة، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۲۱۲.</ref> ضمن آن که در ازدواج موقت، زن در مدت معین‌شده توسط طرفین عقد، همسر شرعی مرد محسوب می‌شود و روابط زناشویی آنان، تجاوز از حدود الهی نیست.<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۱۷۷؛ عاملی، زواج المتعة، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۲۱۴.</ref>
در پاسخ به این سخن گفته‌اند که آیات ۵ تا ۷ سوره مؤمنون در [[مکه]] نازل شد و [[آیه متعه]] که برای حلیت و جواز ازدواج موقت بدان استناد می‌کنند، پس از این آیات و در [[مدینه]] نازل شد و نسخ‌کننده نباید پیش از نسخ‌شده باشد، پس آیات ۵ تا ۷ سوره مؤمنون، نمی‌تواند آیه متعه و حکم جواز ازدواج موقت را نسخ کند.<ref>عاملی، زواج المتعة، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۲۱۲.</ref> ضمن آن که در ازدواج موقت، زن در مدت معین‌شده توسط طرفین عقد، همسر شرعی مرد محسوب می‌شود و روابط زناشویی آنان، تجاوز از حدود الهی نیست.<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۱۷۷؛ عاملی، زواج المتعة، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۲۱۴.</ref>


عالمان اهل سنت برای اثبات این مطلب که حکم ازدواج موقت در عصر پیامبر نسخ شده، به برخی روایاتی که در منابع روایی‌شان نقل شده،<ref>برای نمونه نگاه کنید به بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۵، ص۱۳۵؛ نووی، شرح النووی علم مسلم، ۱۳۹۲ق، ج۹، ص۱۸۰.</ref> نیز تمسک کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن‌رشد، بدایة المجتهد، ۱۴۲۵ق، ج۳، ص۸۰.</ref> همچنین در برخی منابع روایی اهل سنت روایاتی از عمر بن خطاب نقل شده که اذعان می‌کند ازدواج موقت در عصر پیامبر مباح بوده و او خودش از آن نهی کرده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به جصاص، احکام القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۵۲؛ ماوردی، الحاوی الکبیر، ۱۴۱۹ق، ج۹، ص۳۲۸؛ سرخسی، المبسوط، ۱۴۱۴ق، ج۴، ص۲۷.</ref> امامیه با استناد به همین روایات، تحریم ازدواج موقت توسط پیامبر را رد کرده‌اند و بر این باورند که ازدواج موقت نخستین بار توسط عمر بن خطاب، تحریم و ممنوع شد<ref>برای نمونه نگاه کنید به عاملی، زواج المتعة، ۱۴۲۳ق، ج۳، ص۷۵؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۰، ص۴۴.</ref> و این عمل او را نوعی [[بدعت|بدعت‌گذاری]] در دین و [[اجتهاد در مقابل نص]] و مخالفت با تشریع پیامبر(ص)، به شمار آورده‌اند.<ref>شرف الدین، النص و الاجتهاد، ۱۴۰۴ق، ص۲۰۷-۲۰۸؛ امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۶، ص۲۱۳؛ عاملی، زواج المتعة، ۱۴۲۳ق، ج۳، ص۱۰.</ref>
عالمان اهل سنت برای اثبات این مطلب که حکم ازدواج موقت در عصر پیامبر نسخ شده، به برخی روایاتی که در منابع روایی‌شان نقل شده،<ref>برای نمونه نگاه کنید به بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۵، ص۱۳۵؛ نووی، شرح النووی علم مسلم، ۱۳۹۲ق، ج۹، ص۱۸۰.</ref> نیز تمسک کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن‌رشد، بدایة المجتهد، ۱۴۲۵ق، ج۳، ص۸۰.</ref> همچنین در برخی منابع روایی اهل سنت روایاتی از عمر بن خطاب نقل شده که اذعان می‌کند ازدواج موقت در عصر پیامبر مباح بوده و او خودش از آن نهی کرده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به جصاص، احکام القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۵۲؛ ماوردی، الحاوی الکبیر، ۱۴۱۹ق، ج۹، ص۳۲۸؛ سرخسی، المبسوط، ۱۴۱۴ق، ج۴، ص۲۷.</ref> امامیه با استناد به همین روایات، تحریم ازدواج موقت توسط پیامبر را رد کرده‌اند و بر این باورند که ازدواج موقت نخستین بار توسط عمر بن خطاب، تحریم و ممنوع شد<ref>برای نمونه نگاه کنید به عاملی، زواج المتعة، ۱۴۲۳ق، ج۳، ص۷۵؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۰، ص۴۴.</ref> و این عمل او را نوعی [[بدعت|بدعت‌گذاری]] در دین و [[اجتهاد در مقابل نص]] و مخالفت با تشریع پیامبر(ص)، به شمار آورده‌اند.<ref>شرف الدین، النص و الاجتهاد، ۱۴۰۴ق، ص۲۰۷-۲۰۸؛ امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۶، ص۲۱۳؛ عاملی، زواج المتعة، ۱۴۲۳ق، ج۳، ص۱۰.</ref>
===نزد صحابه===
===نزد صحابه===
برخی عالمان اهل سنت ادعا کرده‌اند که صحابه بر حرمت ازدواج موقت، اجماع کرده‌اند.<ref>عسقلانی، فتح الباری، ۱۳۷۹ق، ج۹، ص۱۷۳؛ الکاندهلوی، اوجز المسالک، ۱۴۲۴ق، ج۹، ص۵۲۰-۵۲۲.</ref> [[سیدجعفر مرتضی]] با مردود شمردن این ادعا، به اسامی برخی صحابه مانند [[امام علی(ع)]]، [[جابر بن عبدالله انصاری]]، [[عبدالله بن مسعود]]، [[عبدالله بن عباس]]، [[انس بن مالک]]، [[عمار بن یاسر]]، [[زید بن ثابت]]، [[سلمان فارسی]]، [[زید بن ارقم]]، [[ابوسعید خدری]] و...اشاره کرده است که به حلیت ازدواج موقت و استمرار حلیت آن قائل بوده‌اند.<ref>عاملی، زواج المتعة، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۱۱-۱۹.</ref>
برخی عالمان اهل سنت ادعا کرده‌اند که صحابه بر حرمت ازدواج موقت، اجماع کرده‌اند.<ref>عسقلانی، فتح الباری، ۱۳۷۹ق، ج۹، ص۱۷۳؛ الکاندهلوی، اوجز المسالک، ۱۴۲۴ق، ج۹، ص۵۲۰-۵۲۲.</ref> [[سید جعفر مرتضی عاملی|سیدجعفر مرتضی]] با مردود شمردن این ادعا، به اسامی برخی صحابه مانند [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]، [[جابر بن عبدالله انصاری]]، [[عبدالله بن مسعود]]، [[عبدالله بن عباس]]، [[انس بن مالک]]، [[عمار یاسر|عمار بن یاسر]]، [[زید بن ثابت]]، [[سلمان فارسی]]، [[زید بن ارقم]]، [[ابوسعید خدری]] و...اشاره کرده است که به حلیت ازدواج موقت و استمرار حلیت آن قائل بوده‌اند.<ref>عاملی، زواج المتعة، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۱۱-۱۹.</ref>


===نزد سایر فرق اسلامی===
===نزد سایر فرق اسلامی===
خط ۱۱۰: خط ۱۱۰:


==کتاب‌شناسی==
==کتاب‌شناسی==
کتاب‌ها و رساله‌‌های بسیاری از سوی برخی عالمان امامیه درباره ازدواج موقت، به رشته تحریر درآمده است. [[نجم الدین طبسی]] (از مدرسین [[حوزه علمیه قم]])، کتابی نوشته است با عنوان «ازدواج موقت در رفتار و گفتار صحابه» و در بخش کتاب‌نامه آن، ۴۶ اثر از عالمان امامیه که درباره ازدواج موقت و بیان مشروعیت آن نگارش یافته، معرفی کرده است.<ref>طبسی، ازدواج موقت در رفتار و گفتار صحابه، ترجمه محمدحسین شیرازی، ۱۳۹۱ش، ص۱۳۶-۱۳۹.</ref>
کتاب‌ها و رساله‌‌های بسیاری از سوی برخی عالمان امامیه درباره ازدواج موقت، به رشته تحریر درآمده است. [[نجم الدین طبسی]] (از مدرسین [[حوزه علمیه قم]])، کتابی نوشته است با عنوان «ازدواج موقت در رفتار و گفتار صحابه» و در بخش کتاب‌نامه آن، ۴۶ اثر از عالمان امامیه که درباره ازدواج موقت و بیان مشروعیت آن، نگارش یافته، معرفی کرده است.<ref>طبسی، ازدواج موقت در رفتار و گفتار صحابه، ترجمه محمدحسین شیرازی، ۱۳۹۱ش، ص۱۳۶-۱۳۹.</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۸۹۶

ویرایش