دجال: تفاوت میان نسخه‌ها

خروج دجال، بنابر روایات [[شیعه]]، یکی از علائم ظهور امام دوازدهم شیعیان است. ویژگی‌های ظاهری دجال، تنها در روایات نقل شده از راویان [[اهل سنت]] ذکر شده است؛ نشانه‌هایی از قبیل اینکه چشم چپ او در میان پیشانی‌اش واقع شده و در سحر ماهر است.

در آثار روایی شیعه، تنها چند روایت نقل شده که بر اساس آنها، خروج دجال در کنار صیحه آسمانی، خروج سفیانی و خروج یمانی، یکی از [[علائم ظهور]] حضرت مهدی(عج) است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: حر عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۵، ص۳۵۴، ح۴۶.</ref> این روایات، معتبر و قابل قبول دانسته نشده است.<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۱۹۳.</ref> در روایاتی از اهل سنت، خروج دجال از نشانه‌های برپایی قیامت دانسته شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: ترمذی، سنن ترمذی، ج۴، ص۵۰۷-۵۱۹.</ref>

کتاب‌های روایی [[شیعه]]، اشاره‌ای به خروج دجال و فتنه‌های قبل از [[ظهور]] نداشته، و تنها از کشته شدن دجال به دست [[امام زمان]](ع)  یا حضرت عیسی سخن گفته‌اند.<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۱۹۴ و ۳۰۸.</ref> این روایات هیچ اشاره‌ای به مباحث طرح شده در روایات [[اهل سنت]]، از جمله فتنه‌های دجال، چهره او، و همچنین پیروانش ندارد. [[شیخ صدوق]]، روایتی از [[پیامبر اکرم]] نقل کرده است که بر اساس آن، ذکر دجال در پیشینیان، ولی وجودش در آینده است.<ref>الدَّجَّالَ اسْمُهُ فِی الْأَوَّلِینَ وَ یخْرُجُ فِی الْآخِرِینَ (شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۴۵۷-۴۵۸، ح۲).</ref>

دجال بنابر روایات، در هنگام سختی و قحطی ظهور می‌کند، جمعی را فریب می‌دهد و به سوی خود می‌کشاند.<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۱۹۴ و ۳۰۸.</ref> محل خروج دجّال در برخی روایاتِ غیرقطعی، [[اصفهان]]<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۱۹۴.</ref> یا [[خراسان]]<ref>ابن طاووس، الملاحم و الفتن، ۱۴۱۶ق، ص۱۲۶.</ref> معرفی شده است.

بنابر روایات اسلامی که بیشتر آنها از راویان اهل سنت نقل شده، دجال [[ادعای الوهیت]] کرده و موجب خونریزی و فتنه در عالم می‌شود. چشم چپ او در میان پیشانی‌اش واقع شده و مانند ستاره می‌درخشد و تکّه‌خونی در چشم اوست. بسیار بزرگ و تنومند و دارای شکل عجیب و غریب و بسیار ماهر در سِحْر است. در جلو او کوه سیاهی است که مردم آن را کوه نان می‌بینند و در پشت سرش کوه سفیدی که از سِحْر به نظر مردم آب‌های جاری می‌آید. او فریاد می‌زند: «بندگانم! من پروردگار بزرگ و والای شما هستم».<ref>قمی، منتهی الآمال، ۱۳۷۸ش، باب ۱۴، فصل ۷، ص۸۷۳-۸۷۴</ref>

بر اساس روایات، دجال در [[کوفه]] یا جایی نزدیک [[بیت المقدس]] توسط [[امام زمان(ع)]] به دار آویخته می‌شود.<ref>حائری، الزام الناصب، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۱۷۲.</ref> بنابر نقلی دیگر، دجال در [[شام]] هلاک خواهد شد.<ref>نوری، نجم الثّاقب، ۱۳۸۳ش، ص۱۸۵.</ref>

واژۀ دجال در زبان عبری و در آموزه‌های یهود، به معنای دشمن خداست و از ترکیب دو واژه «دج» یعنی دشمن و ضد، و «ال» یعنی خدا پدید می‌آید.<ref>پرتوی آملی، اعلام قرآن، ص۴۷۹؛ پرتوی آملی، اعلام القرآن، به نقل از ریشه‌های تاریخی امثال و حکم، ج۱، ص۴۳۶.</ref>

* پرتوی آملی، مهدی، اعلام قرآن.

* علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت،‌ دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.

* قمی، عباس، منتهی الآمال، قم، موسسه انتشارات هجرت، ۱۳۷۸ش.

* نوری، حسین، نجم الثّاقب: مشتمل بر احوال امام غائب حضرت بقیة الله صاحب العصر والزمان، با مقدمه میرزای شیرازی، قم، انتشارات مسجد جمکران، ۱۳۸۳ش.