پرش به محتوا

مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۷۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ اوت ۲۰۲۳
←‏تاریخچه: افزودن مطلب و ویرایش
(ویرایش جزیی)
(←‏تاریخچه: افزودن مطلب و ویرایش)
خط ۱۵: خط ۱۵:
در روایاتی که شیعه و سنی نقل کرده‌اند، پیامبر اکرم(ص) ظهور مردی از خاندان خویش با نام مهدی(ع) را وعده داده و اعلام داشته است که او زمین را از عدالت و قسط لبریز خواهد کرد همان گونه که از ظلم و بی‌عدالتی پر شده است.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ۱۳۵۹ق، ج۱، ص۲۸۷.</ref> از این رو مسلمانان از نخستین ایام بعد از رحلت پیامبر(ص) منتظر ظهور مهدی(ع) بودند.
در روایاتی که شیعه و سنی نقل کرده‌اند، پیامبر اکرم(ص) ظهور مردی از خاندان خویش با نام مهدی(ع) را وعده داده و اعلام داشته است که او زمین را از عدالت و قسط لبریز خواهد کرد همان گونه که از ظلم و بی‌عدالتی پر شده است.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ۱۳۵۹ق، ج۱، ص۲۸۷.</ref> از این رو مسلمانان از نخستین ایام بعد از رحلت پیامبر(ص) منتظر ظهور مهدی(ع) بودند.


لقب مهدی  در صدر [[اسلام]] از باب بزرگداشت و تجلیل نیز برای بزرگان به کار می‌رفته است. [[حسان بن ثابت]] (درگذشت ۵۴ق/۶۷۳م) در قصیده‌ای برای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] از این لقب برای اشاره با آن حضرت استفاده کرده است:
لقب مهدی  در صدر [[اسلام]] از باب بزرگداشت و تجلیل نیز برای بزرگان به کار می‌رفته است. [[حسان بن ثابت]] (درگذشت ۵۴ق/۶۷۳م) در قصیده‌ای برای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] از این لقب برای اشاره به آن حضرت استفاده کرد:
{{شعر}}{{ب|جزاء علی المهدی اصبح ثاویا|یا خیر من وطأ الحصا لا تبعدی<ref>حسین، غیبت ومهدویت در تشیع امامیه، ۱۳۷۱ش، ص۳۵.</ref>}}{{پایان شعر}}
{{شعر}}{{ب|جزاء علی المهدی اصبح ثاویا|یا خیر من وطأ الحصا لا تبعدی<ref>حسین، غیبت ومهدویت در تشیع امامیه، ۱۳۷۱ش، ص۳۵.</ref>}}{{پایان شعر}}


[[سلیمان بن صرد خزاعی|سلیمان بن صرد]] نیز [[امام حسین]](ع) را پس از شهادتش، مهدی بن مهدی خوانده است.<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۱۲، ص۲۰.</ref>
امام علی(ع) نیز در یکی از اشعاری که توسط یکی از یارانش سروده شد به این لقب خوانده شد.<ref>ابن طیفور، بلاغات النساء، قم، ص۹۲؛ ابن اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۳، ص۶۵-۶۸.</ref> [[سلیمان بن صرد خزاعی|سلیمان بن صرد]] نیز [[امام حسین]](ع) را پس از شهادتش، مهدی بن مهدی خواند.<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۱۲، ص۲۰.</ref>


بر اساس ادعای [[راجکوسکی]]، نخستین کسی که مهدی را در کاربرد اعتقادی آن به عنوان [[منجی]] به کاربرد [[ابو اسحاق کعب بن ماته بن حیسوء حمیری]] (درگذشت۳۴ق/۶۵۴م) است.<ref>حسین، غیبت ومهدویت در تشیع امامیه، ۱۳۷۱ش، ص۳۵.</ref>
بر اساس ادعای [[راجکوسکی]]، نخستین کسی که مهدی را در کاربرد اعتقادی آن به عنوان [[منجی]] به کاربرد [[ابو اسحاق کعب بن ماته بن حیسوء حمیری]] (درگذشت۳۴ق/۶۵۴م) است.<ref>حسین، غیبت ومهدویت در تشیع امامیه، ۱۳۷۱ش، ص۳۵.</ref>
خط ۳۵: خط ۳۵:
* القاب رسمی عمومی، مانند امیر المؤمنین، خلیفة اللّه و ملک؛
* القاب رسمی عمومی، مانند امیر المؤمنین، خلیفة اللّه و ملک؛
* القاب رسمی خصوصی، نظیر الامام، القائم، المرتضی، المنصور، المهدی، الرشید، المعتصم بالله و غیره؛
* القاب رسمی خصوصی، نظیر الامام، القائم، المرتضی، المنصور، المهدی، الرشید، المعتصم بالله و غیره؛
* القاب شخصی، همانند دوانیقی که لقب منصور بود.<ref>مقریزی، الخطط، ج۱، ص۲۸۷.</ref> الناطق بالحق که لقب ابن الهادی بود<ref>تاریخ دولة عباسیه، (نسخه خطی استانبول ۲۲۶۰) ص۲۰.</ref>پدر وی می‌خواست او به جای هارون  ولیعهدش باشد.
* القاب شخصی، همانند دوانیقی که لقب منصور بود.<ref>مقریزی، الخطط، ج۱، ص۲۸۷.</ref> الناطق بالحق که لقب ابن الهادی بود<ref>تاریخ دولة عباسیه، (نسخه خطی استانبول ۲۲۶۰) ص۲۰.</ref> پدر وی می‌خواست او به جای هارون  ولیعهدش باشد.


===در القاب امامان زیدیه===
===در القاب امامان زیدیه===
در طول تاریخ، لقب مهدی برای برخی از امامان [[زیدیه]] نظیر [[نفس زکیه]]، یحیی بن عمر، [[صاحب فخ]]، [[هادی الی حق یحیی بن حسین |یحیی بن حسین]] و غیره به کار رفته است. برخی از فرقه شناسان ادعا کرده‎اند انشعاباتی از زیدیه هر امامی که به خود دعوت نماید و دارای شرایط امامت باشد او را امام و مهدی می‌دانند. بر اساس این دیدگاه مهدی در شخص خاص منحصر نمی‎گردد.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ۱۳۶۱ش، ص۶۲؛ صبحی، فی علم الکلام، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۱۲۷، ۱۲۸؛ رجوع کنید به: سلطانی، تاریخ و عقاید زیدیه، ۱۳۹۰ش، ص۲۹۱، ۲۹۲.</ref>
در طول تاریخ، لقب مهدی برای برخی از امامان [[زیدیه]] نظیر [[نفس زکیه]]، یحیی بن عمر، [[صاحب فخ]]، [[هادی الی حق یحیی بن حسین |یحیی بن حسین]] و غیره به کار رفته است. برخی از فرقه‌شناسان ادعا کرده‌‎اند انشعاباتی از زیدیه، هر امامی که به خود دعوت نماید و دارای شرایط امامت باشد او را امام و مهدی می‌دانند. بر اساس این دیدگاه مهدی در شخص خاص منحصر نمی‌گردد.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ۱۳۶۱ش، ص۶۲؛ صبحی، فی علم الکلام، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۱۲۷، ۱۲۸؛ رجوع کنید به: سلطانی، تاریخ و عقاید زیدیه، ۱۳۹۰ش، ص۲۹۱، ۲۹۲.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۴۹: خط ۴۹:
{{ستون-شروع}}
{{ستون-شروع}}
*ابن اثیر، علی بن ابی الکریم، الکامل فی التاریخ، بیروت،‌ دارصادر، ۱۳۸۵ق.
*ابن اثیر، علی بن ابی الکریم، الکامل فی التاریخ، بیروت،‌ دارصادر، ۱۳۸۵ق.
*ابن‌اعثم الکوفی، أبو محمد أحمد، کتاب الفتوح، تحقیق علی شیری، بیروت، دارالأضواء، ۱۴۱۱ق.
*ابن طیفور، محمد بن ابی‌طاهر، بلاغات النساء، قم، الشریف الرضی، بی‌تا.
*ابن سعد، الطبقات الکبری، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق.
*ابن سعد، الطبقات الکبری، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق.
*ابن منظور، جمال الدین ابو الفضل، لسان العرب، بیروت،‌ دارصادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق.
*ابن منظور، جمال الدین ابو الفضل، لسان العرب، بیروت،‌ دارصادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق.
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۱٬۸۱۱

ویرایش