نماز شب: تفاوت میان نسخه‌ها

{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[پیامبر اکرم(ص)]]: {{حدیث| إِذَا قَامَ الْعَبْدُ مِنْ لَذِیذِ مَضْجَعِهِ وَ النُّعَاسُ فِی عَینَیهِ لِیرْضِی رَبَّهُ بِصَلَاةِ لَیلِهِ بَاهَی اللهُ بِهِ الْمَلَائِکةَ وَ قَالَ أَمَا تَرَوْنَ عَبْدِی هَذَا قَدْ قَامَ مِنْ لَذِیذِ مَضْجَعِهِ لِصَلَاةٍ لَمْ أَفْرِضْهَا عَلَیهِ اشْهَدُوا أَنِّی قَدْ غَفَرْتُ لَهُ.|ترجمه=هنگامی که انسان از بستر لذت‌بخش خود برخیزد در حالی که چشمانش خواب‌آلوده است برای اینکه با نماز شبش پروردگار خود را خشنود کند، خداوند در مقابل فرشتگانش به او می‌نازد و می‌فرماید: آیا بنده مرا نمی‌بینید که از رختخواب گوارایش برخاسته برای نمازی که من بر او واجب نکردم. گواه باشید که او را بخشودم.}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[وسائل الشیعة]]، ج۸، ص: ۱۵۷</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۴۰px| اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#CCFFFF| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}

'''نماز شب''' [[نمازهای مستحب|نماز مستحبی]] است که وقت ادای آن پس از [[نیمه‌شب شرعی]] تا [[طلوع فجر]] است. نماز شب بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] واجب و بر دیگران [[مستحب]] است. در روایات بر اهمیت آن تأکید شده و آن را شرف مؤمن، کفّاره [[گناه|گناهان]] روز، برطرف کننده [[عذاب قبر|وحشت قبر]] و ضامن روزی معرفی می‌کند و توصیه شده در صورت گذشتن وقت، قضای آن خوانده شود.

نماز شب ۱۱ رکعت است که به صورت پنج نماز دوررکعتی و یک نماز یک رکعتی خوانده می‌شود. سه رکعت آخر (دو رکعت [[نماز شفع]] و یک رکعت [[نماز وتر]]) فضیلت بیشتری دارد.

==اهمیت و فضیلت==

نماز شب، از [[نمازهای مستحب|نمازهای مستحبی]] است که در روایات بر خواندن آن تأکید شده است. [[پیامبر اکرم|پیامبر(ص)]] در وصیت به [[امام علی(ع)]] سه بار بر نماز شب تأکید کرده است.<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۸۱ و ج۴، ص۱۷۹.</ref> همچنین از آن حضرت خطاب به مسلمانان نقل شده است: «بر شما باد به نماز شب اگرچه یک رکعت باشد؛ زیرا نماز شب انسان را از گناه باز می‌دارد و خشم پروردگار را (نسبت به انسان) خاموش می‌کند و سوزش آتش را در [[قیامت]] دفع می‌کند.<ref> متقی هندی،‌ کنز العمال، ج۷، ص۷۹۱، ح۲۱۴۳۱. </ref>

سفارش شده در صورت محروم شدن از این نماز در وقت خود، قضای آن  به جا آورده شود.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ج ۸۷، ص۲۰۲.</ref> و ترک‌کنندگان آن از زیان‌کاران معرفی شده‌اند.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ج۸۷، ص۱۴۶. </ref> در سختی و خستگی سفر نیز توصیه شده پیش از خواب این نماز خوانده شود.<ref> ابراهیم بن سیابه می‌گوید: یکی از خانواده من به [[امام عسکری(ع)]] نامه نوشت و در مورد نماز شب مسافر در اوّل شب سوال کرد، امام(ع) در پاسخ نوشت: فضیلت نماز شب مسافر در اوّل شب مثل فضیلت نماز آخر شب غیرمسافر است: مجلسی، بحارالانوار، ج۷۸، ص۲۱۰.</ref> از برخی احادیث اهل‌سنت برمی‌آید که نماز شب در اوایل ظهور [[اسلام]] واجب بوده و سپس مستحب شده است.<ref>نگاه کنید به طبری، ج ۲۹، ص۷۸؛ ابوداوود، ج۲، ص۷۱۷۲.</ref>

 

[[آیه ۷۹ سوره اسراء]] خواندن نماز شب را بر پیامبر [[واجب]] دانسته و آن را مقدمه رسیدن آن حضرت به [[مقام محمود]] معرفی می‌کند: {{متن قرآن| وَ مِنَ اللَّیلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَکَ عَسی اَنْ یبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقاماً مَحْمُوداً|بخشی از شب را به تهجّد و شب زنده‌داری (با نماز شب) که حکمی اختصاصی برای توست بپرداز، باشد که خدایت تو را به مقام محمود (شفاعت) مبعوث گرداند.|سوره=سوره اسراء|آیه=۷۹}}

در کلام [[معصومان]]، گناه<ref> مردی خدمت امیرالمؤمنین آمد و گفت:‌ای امیر مؤمنان من از نماز شب محروم شدم، علی(ع) فرمود: تو مردی هستی که گناهانت تو را به بند کشیده است: یا اَمیرَالْمُؤْمِنینَ اِنّی قَدْ حُرِمْتُ الصَّلاةَ بِاللَّیلِ، فَقالَ اَمیرُ الْمُؤْمِنینَ: اَنْتَ رَجُلٌ قَدْ قَیّدَتْک ذُنُوبُک. بحارالأنوار، ج ۸۷، ص۱۴۶. </ref><ref> [[امام صادق(ع)]] فرمود: مرد گناه می‌کند به همین جهت از نماز شب محروم می‌شود، همانا کار بد (گناه) در صاحبش زودتر کارگر می‌شود تا کارد در گوشت: اِنَّ الرَّجُلَ یذْنِبُ الذَّنْبَ فَیحْرَمُ صَلاةَ اللَّیلِ، وَاِنَّ الْعَمَلَ السَّیئَ اَسْرَعُ فِی صاحِبِهِ مِنَ السِّکینِ فِی اللَّحْمِ. میزان الحکمة، ج ۵/۱۰۴۶۷. </ref> و پرخوری<ref> [[قطب راوندی]] از امیر مؤمنان(ع)روایت کرده:در سه چیز با سه چیز طمع مکن: در بیداری شب با پرخوری، در نور چهره با خوابیدن در همه ساعات شب و در امان از دنیا، با همنشینی اهل فسق. مستدرک الوسایل، ج۶، ص۳۴۰ </ref> از عوامل محرومیت از نماز شب دانسته شده‌اند.