confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹
ویرایش
حسینعلی منتظری: تفاوت میان نسخه‌ها
تمیزکاری
بدون خلاصۀ ویرایش |
(تمیزکاری) |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| سرشناسی = | | سرشناسی =[[مرجع تقلید]] | ||
| نام کامل = | | نام کامل = | ||
| لقب = | | لقب = | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
| تاریخ تولد =سال [[۱۳۰۱ش]] | | تاریخ تولد =سال [[۱۳۰۱ش]] | ||
| زادگاه =شهر نجف‌آباد [[اصفهان]] | | زادگاه =شهر نجف‌آباد [[اصفهان]] | ||
| تاریخ وفات =[[۲۹ آذر]] [[۱۳۸۸ش]] | | تاریخ وفات =[[۲۹ آذر]] سال [[۱۳۸۸ش]] | ||
| شهر وفات =[[قم]] | | شهر وفات =[[قم]] | ||
| تاریخ شهادت = | | تاریخ شهادت = | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| سایر = | | سایر = | ||
| سیاسی =عضو شورای انقلاب اسلامی ایران • رئیس [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] • مدرس [[حوزه علمیه قم]] • قائم‌مقام رهبری [[جمهوری اسلامی ایران]] از [[سال ۱۳۶۴ هجری شمسی|۱۳۶۴]] تا [[۱۳۶۸ش]] | | سیاسی =عضو شورای انقلاب اسلامی ایران • رئیس [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] • مدرس [[حوزه علمیه قم]] • قائم‌مقام رهبری [[جمهوری اسلامی ایران]] از [[سال ۱۳۶۴ هجری شمسی|۱۳۶۴]] تا [[۱۳۶۸ش]] | ||
| اجتماعی =تأسیس دانشگاه امام صادق(ع) • تعیین قضات شرع و ائمه جمعه | | اجتماعی =تأسیس دانشگاه امام صادق(ع) • تعیین قضات شرع و ائمه جمعه | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| وبگاه رسمی =https://amontazeri.com | | وبگاه رسمی =https://amontazeri.com | ||
}} | }} | ||
'''حسینعلی منتظری''' ([[سال ۱۳۰۱ هجری شمسی|۱۳۰۱]]-[[سال ۱۳۸۸ هجری شمسی|۱۳۸۸ش]]) از [[مراجع تقلید]]، عضو شورای انقلاب اسلامی ایران، [[مجلس خبرگان قانون اساسی|رئیس مجلس خبرگان قانون اساسی]]، مدرس [[حوزه علمیه قم]] و قائم‌مقام رهبری جمهوری اسلامی ایران از [[سال ۱۳۶۴ هجری شمسی|۱۳۶۴]] تا [[۱۳۶۸ش]] بود. او نزد [[آیت‌الله بروجردی]] و [[امام خمینی]] درس خوانده است. | '''حسینعلی منتظری''' ([[سال ۱۳۰۱ هجری شمسی|۱۳۰۱]]-[[سال ۱۳۸۸ هجری شمسی|۱۳۸۸ش]]) از [[مراجع تقلید شیعه]]، عضو شورای انقلاب اسلامی ایران، [[مجلس خبرگان قانون اساسی|رئیس مجلس خبرگان قانون اساسی]]، مدرس [[حوزه علمیه قم]] و قائم‌مقام رهبری [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] از [[سال ۱۳۶۴ هجری شمسی|۱۳۶۴]] تا [[۱۳۶۸ش]] بود. او نزد [[آیت‌الله بروجردی]] و [[امام خمینی]] درس خوانده است. | ||
منتظری پیش از انقلاب در مبارزات علیه [[حکومت پهلوی]]، بارها زندانی و تبعید شد. اعلام [[هفته وحدت]]، تأسیس شورای مدیریت حوزه علمیه قم، تأسیس [[دانشگاه امام صادق(ع)]]، تعیین قضات شرع و [[امام جمعه|ائمه جمعه]]، از فعالیت‌های آیت‌الله منتظری بود. او در فروردین ماه ۱۳۶۸ش از جایگاه قائم‌مقام رهبری کناره‌گیری کرد. | منتظری پیش از انقلاب در مبارزات علیه [[حکومت پهلوی]]، بارها زندانی و تبعید شد. اعلام [[هفته وحدت]]، تأسیس شورای مدیریت حوزه علمیه قم، تأسیس [[دانشگاه امام صادق(ع)]]، تعیین قضات شرع و [[امام جمعه|ائمه جمعه]]، از فعالیت‌های آیت‌الله منتظری بود. او در [[فروردین (ماه)|فروردین]] [[سال ۱۳۶۸ هجری شمسی|سال ۱۳۶۸ش]] از جایگاه قائم‌مقام رهبری کناره‌گیری کرد. | ||
حدود صد اثر توسط او تدوین شده است که ازجمله آنها می‌توان به [[دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة (کتاب)|دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة]] در تبین نظریه [[ولایت فقیه]]، درس‌های نهج‌البلاغه، درس‌گفتار حکمت در [[شرح المنظومه (کتاب)|شرح منظومه]]، سفیر حق و صفیر وحی در نقد [[بسط تجربه نبوی|نظریه عبدالکریم سروش درباره کیفیت وحی]]، حکومت دینی و حقوق انسان، مجازات‌های اسلامی و حقوق بشر و کتاب‌های متعدد فقهی و اصولی اشاره کرد. | حدود صد اثر توسط او تدوین شده است که ازجمله آنها می‌توان به [[دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة (کتاب)|دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة]] در تبین نظریه [[ولایت فقیه]]، درس‌های نهج‌البلاغه، درس‌گفتار حکمت در [[شرح المنظومه (کتاب)|شرح منظومه]]، سفیر حق و صفیر وحی در نقد [[بسط تجربه نبوی|نظریه عبدالکریم سروش درباره کیفیت وحی]]، حکومت دینی و حقوق انسان، مجازات‌های اسلامی و حقوق بشر و کتاب‌های متعدد فقهی و اصولی اشاره کرد. | ||
==زندگینامه و تحصیلات== | ==زندگینامه و تحصیلات== | ||
حسینعلی منتظری در سال ۱۳۰۱ش (۱۳۴۰ق - ۱۹۲۲م) در شهر نجف‌آباد اصفهان متولد شد.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۵۳.</ref> پدرش حاج‌علی، کشاورز بود که در کنار کار روزانه‌اش [[نماز جماعت]] می‌خواند و سخنرانی می‌کرد.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۵۴.</ref> آیت‌الله منتظری از هفت سالگی یادگیری ادبیات فارسی، صرف و نحو عربی را آغاز کرد.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۵۴.</ref> بخشی از [[شرح لمعه]] و بخشی از [[رسائل شیخ انصاری|رسایل]] و [[مکاسب]] را با محمدحسن عالم خواند.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۵۸.</ref> قسمتی از رسایل را از سیدمهدی حجازی آموخت. با [[رحیم | حسینعلی منتظری در [[سال ۱۳۰۱ هجری شمسی|سال ۱۳۰۱ش]] (۱۳۴۰ق - ۱۹۲۲م) در شهر نجف‌آباد [[اصفهان]] متولد شد.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۵۳.</ref> پدرش حاج‌علی، کشاورز بود که در کنار کار روزانه‌اش [[نماز جماعت]] می‌خواند و سخنرانی می‌کرد.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۵۴.</ref> آیت‌الله منتظری از هفت سالگی یادگیری ادبیات فارسی، صرف و نحو عربی را آغاز کرد.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۵۴.</ref> بخشی از [[شرح لمعه]] و بخشی از [[رسائل شیخ انصاری|رسایل]] و [[مکاسب]] را با محمدحسن عالم خواند.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۵۸.</ref> قسمتی از رسایل را از سیدمهدی حجازی آموخت. با [[رحیم ارباب]] قسمتی از منظومه منطق را خواند<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۶۸.</ref> و در درس [[نهج‌البلاغه]] آیت‌الله [[میرزا علی‌آقا شیرازی]] شرکت کرد.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۶۶.</ref> هیات، فارسی و تشریح الأفلاک [[شیخ بهایی]] در علم هیات را از آیت‌الله مجدالعلماء آموخت.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۷۵.</ref> | ||
===مهاجرت به قم=== | ===مهاجرت به قم=== | ||
[[پرونده:آیت الله منتظری و آیت الله مطهری.jpg|بندانگشتی|250px|آیت‌الله منتظری به همراه [[مرتضی مطهری]]]] | [[پرونده:آیت الله منتظری و آیت الله مطهری.jpg|بندانگشتی|250px|آیت‌الله منتظری به همراه [[مرتضی مطهری]]]] | ||
آیت‌الله منتظری در ۱۹ سالگی و در سال ۱۳۲۰ش به [[قم]] مهاجرت کرد،<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۸۷.</ref> در همان سال‌ها در درس آیت‌الله [[سید محمد | آیت‌الله منتظری در ۱۹ سالگی و در [[سال ۱۳۲۰ هجری شمسی|سال ۱۳۲۰ش]] به [[قم]] مهاجرت کرد،<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۸۷.</ref> در همان سال‌ها در درس آیت‌الله [[سید محمد محقق داماد]] با آیت‌الله [[مرتضی مطهری]] آشنا شد و با یکدیگر هم‌حجره و [[مباحثه|هم‌بحث]] و هم‌درس شدند.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۸۸.</ref> قسمت‌هایی از کتاب [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] را در درس عبدالرزاق قایینی شرکت کرد ونزد [[آیت‌الله بهاءالدینی]] قسمتی از [[رسائل شیخ انصاری|رسایل]] را خواند.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۸۸.</ref> سطح کفایه و قسمتی از مکاسب را در کلاس درس [[سید محمد محقق داماد]] شرکت کرد. با امام خمینی منظومه حکمت،<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۹۱.</ref> کتاب [[اسفار اربعه|اسفار]]<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۹۳.</ref> و خارج اصول از اول جلد دوم [[کفایه الاصول|کفایه]] تا آخر آن را خواند.<ref> خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۱۹۳.</ref> همچنین در دروس [[اخلاق]] او شرکت کرد.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۹۰.</ref> | ||
شب‌های پنج‌شنبه به مدت ده سال در درس [[علامه طباطبایی]] شرکت کرد | شب‌های [[پنج شنبه (روز)|پنج‌شنبه]] به مدت ده سال در درس [[علامه طباطبایی]] شرکت کرد.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۹۴ و۹۵.</ref> قسمتی از [[شرح المنظومه (کتاب)|منظومه حکمت]] را با شیخ جواد فریدنی<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۹۳.</ref> و کتاب شوارق را با [[سید احمد خوانساری]] خواند.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۹۵.</ref> ده ماه در درس [[اصول فقه|اصول]] [[سید محمد حجت کوه‌کمری|آیت‌الله حجت]]<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۱۰۰.</ref> و چند سال هم در درس [[خارج فقه]] و [[خارج اصول|اصول]] [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت‌الله بروجردی]] شرکت کرد.<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۱۰۸ و ۱۰۹.</ref> | ||
===درگذشت=== | ===درگذشت=== | ||
منتظری در [[۲۹ آذر]] | منتظری در [[۲۹ آذر]] سال [[سال ۱۳۸۸ هجری شمسی|۱۳۸۸ش]] در [[قم]] درگذشت و پس از [[تشییع جنازه|تشییع]]، در [[حرم حضرت معصومه(س)]] [[دفن]] شد.<ref> [https://www.khabaronline.ir/news/31522/%D8%AA%D8%AF%D9%81%DB%8C%D9%86-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D8%B1%D9%85-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87-%D8%B9 تدفین آیت‌الله منتظری در حرم حضرت معصومه(ع)]، سایت خبر آنلاین.</ref> | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
===فقه=== | ===فقه=== | ||
آیت‌الله منتظری تدریس [[خارج فقه]] در [[حوزه علمیه قم در دوران معاصر|حوزه علمیه قم]] را پس از شهریور ۱۳۵۹ش شروع کرد.{{مدرک}} و برخی از درس‌های او از رادیو پخش می‌شد.امام خمینی احتیاط‌های فقهی را به آیت‌الله منتظری ارجاع می‌داد از جمله آنها می‌توان جریمۀ مالی به عنوان [[تعزیر]]، حد و مرز موسیقی و [[غنا]]، و احتیاطات موجود در [[فقه فتوایی]] خود را نام برد.{{مدرک}} از اوایل پائیز ۱۳۶۱ش امامان جمعه و برخی ائمۀ جماعات انقلابی برخی از شهرهای ایران خواستار انتشار آرای فقهی و رساله عملیه آیت‌الله منتظری جهت ارجاع احتیاطات واجب امام خمینی به او شدند.[[توضیح المسائل]] آقای منتظری در اوایل سال ۱۳۶۳ش منتشر شد.{{مدرک}} | آیت‌الله منتظری تدریس [[خارج فقه]] در [[حوزه علمیه قم در دوران معاصر|حوزه علمیه قم]] را پس از شهریور ۱۳۵۹ش شروع کرد.{{مدرک}} و برخی از درس‌های او از رادیو پخش می‌شد.امام خمینی احتیاط‌های فقهی را به آیت‌الله منتظری ارجاع می‌داد از جمله آنها می‌توان جریمۀ مالی به عنوان [[تعزیر]]، حد و مرز موسیقی و [[غنا]]، و احتیاطات موجود در [[فقه فتوایی]] خود را نام برد.{{مدرک}} از اوایل پائیز ۱۳۶۱ش امامان جمعه و برخی ائمۀ جماعات انقلابی برخی از شهرهای [[ایران]] خواستار انتشار آرای فقهی و رساله عملیه آیت‌الله منتظری جهت ارجاع احتیاطات واجب امام خمینی به او شدند.[[توضیح المسائل]] آقای منتظری در اوایل سال ۱۳۶۳ش منتشر شد.{{مدرک}} | ||
روش [[فقه]] او تطبیقی یا [[فقه مقارن|مقارن]] بود او در مقام بررسی یک مساله علاوه بر توجه به آیات و روایات و فتاوای فقهای قدیم و جدید شیعه، روایات و فتاوای [[اهل سنت]] را نیز ملاحظه می‌کرد.{{مدرک}} در روش فقهی او توجه به شرایط صدور روایات و شرایط اجتماعی و ذهنی راویان احادیث مهم است.{{مدرک}} برخی از آثار فقهی او عبارتند از: "نهایة الاصول " تقریر درس اصول آیت الله بروجردی، "البدرالزاهر فی صلاة الجمعة و المسافر" (تقریر درس فقه مرحوم [[آیت الله بروجردی]]، کتاب الزکاه در چهار جلد، کتاب الخمس و الانفال، محاضرات فی الاصول، کتاب الصلاه، کتاب الصوم، رساله توضیح المسایل. | روش [[فقه]] او تطبیقی یا [[فقه مقارن|مقارن]] بود او در مقام بررسی یک مساله علاوه بر توجه به آیات و روایات و فتاوای فقهای قدیم و جدید شیعه، روایات و فتاوای [[اهل سنت]] را نیز ملاحظه می‌کرد.{{مدرک}} در روش فقهی او توجه به شرایط صدور روایات و شرایط اجتماعی و ذهنی راویان احادیث مهم است.{{مدرک}} برخی از آثار فقهی او عبارتند از: "نهایة الاصول " تقریر درس اصول آیت الله بروجردی، "البدرالزاهر فی صلاة الجمعة و المسافر" (تقریر درس فقه مرحوم [[آیت الله بروجردی]]، کتاب الزکاه در چهار جلد، کتاب الخمس و الانفال، محاضرات فی الاصول، کتاب الصلاه، کتاب الصوم، رساله توضیح المسایل. | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
===حکومت اسلامی=== | ===حکومت اسلامی=== | ||
[[File:تصویر کتاب دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیه اثر حسینعلی منتظری.jpg|بندانگشتی|تصویر کتاب دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیه اثر حسینعلی منتظری]] | [[File:تصویر کتاب دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیه اثر حسینعلی منتظری.jpg|بندانگشتی|تصویر کتاب دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیه اثر حسینعلی منتظری]] | ||
یکی از آثار مهم آیت‌الله منتظری کتاب «[[دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة (کتاب)|دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیه]]» است. او در سال ۱۳۶۴ش در درس خارج خود بحث حکومت اسلامی را آغاز کرد که بیشتر از چهار سال ادامه داشت. حاصل این تدریس، کتاب چهار جلدی «دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدوله‌الاسلامیه» بود که بین سال‌های ۱۳۶۶ تا ۱۳۷۰ش در [[قم]] و [[بیروت]] منتشر شد. ترجمه و تقریر این کتاب به فارسی توسط محمود صلواتی و ابوالفضل شکوری در هشت جلد به‌عنوان «[[مبانی فقهی حکومت اسلامی]]» بین سال‌های [[سال ۱۳۶۷ش|۱۳۶۷]] تا [[سال ۱۳۸۶ شمسی|۱۳۸۶ش]] در قم منتشر شد. او در کتاب حکومت اسلامی و جلد اول کتاب دیدگاه‌ها از نظریۀ سیاسی «[[ولایت انتخابی عامّۀ فقیه]]» دفاع کرده است.<ref>منتظری، حکومت اسلامی، ج ۲، ص۲۸۳.</ref><ref>منتظری، دیدگاه‌ها، ج۱، ۱۳۸۱، ص۸۸.</ref> آیت‌الله منتظری در [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] تاکید ویژه‌ای بر گنجاندن [[ولایت فقیه|ولایت‌فقیه]] در [[قانون اساسی جمهوری اسلامی|قانون اساسی]] داشت.<ref>منتظری، انتقاد از خود، ۱۳۸۵ش، ص۲۸.</ref> او می‌گوید در آن زمان بر نظریه نصب نظر داشت اما در کتاب دراسات بر نظریه انتخاب رسیده است.<ref>منتظری، انتقاد از خود، ۱۳۸۵ش، ص۳۰</ref> او در کتاب «انتقاد از خود» با تاکید بر تجربیات دوره بعد از انقلاب، بر این باور است که مردم می‌توانند با توجه به شرایط زمانی، اختیارات کمتر یا بیشتری را به فقیه واگذار کنند.<ref>منتظری، انتقاد از خود، ۱۳۸۵ش، ص۳۰.</ref> | یکی از آثار مهم آیت‌الله منتظری کتاب «[[دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة (کتاب)|دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیه]]» است. او در سال ۱۳۶۴ش در [[درس خارج]] خود بحث حکومت اسلامی را آغاز کرد که بیشتر از چهار سال ادامه داشت. حاصل این تدریس، کتاب چهار جلدی «دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدوله‌الاسلامیه» بود که بین سال‌های ۱۳۶۶ تا ۱۳۷۰ش در [[قم]] و [[بیروت]] منتشر شد. ترجمه و تقریر این کتاب به فارسی توسط محمود صلواتی و ابوالفضل شکوری در هشت جلد به‌عنوان «[[مبانی فقهی حکومت اسلامی]]» بین سال‌های [[سال ۱۳۶۷ش|۱۳۶۷]] تا [[سال ۱۳۸۶ شمسی|۱۳۸۶ش]] در قم منتشر شد. او در کتاب حکومت اسلامی و جلد اول کتاب دیدگاه‌ها از نظریۀ سیاسی «[[ولایت انتخابی عامّۀ فقیه]]» دفاع کرده است.<ref>منتظری، حکومت اسلامی، ج ۲، ص۲۸۳.</ref><ref>منتظری، دیدگاه‌ها، ج۱، ۱۳۸۱، ص۸۸.</ref> آیت‌الله منتظری در [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] تاکید ویژه‌ای بر گنجاندن [[ولایت فقیه|ولایت‌فقیه]] در [[قانون اساسی جمهوری اسلامی|قانون اساسی]] داشت.<ref>منتظری، انتقاد از خود، ۱۳۸۵ش، ص۲۸.</ref> او می‌گوید در آن زمان بر نظریه نصب نظر داشت اما در کتاب دراسات بر نظریه انتخاب رسیده است.<ref>منتظری، انتقاد از خود، ۱۳۸۵ش، ص۳۰</ref> او در کتاب «انتقاد از خود» با تاکید بر تجربیات دوره بعد از انقلاب، بر این باور است که مردم می‌توانند با توجه به شرایط زمانی، اختیارات کمتر یا بیشتری را به فقیه واگذار کنند.<ref>منتظری، انتقاد از خود، ۱۳۸۵ش، ص۳۰.</ref> | ||
===درس‌هایی از نهج‌البلاغه=== | ===درس‌هایی از نهج‌البلاغه=== | ||
درس‌هایی از نهج البلاغه از آغاز [[انقلاب اسلامی | درس‌هایی از نهج البلاغه از آغاز [[انقلاب اسلامی]] برای عموم مردم تدریس می‌شد. در سال‌های نخست انقلاب، این درس‌ها ازرادیو و تلویزیون ایران پخش و قسمت‌هایی از آن توسط نهادهای مختلف به صورت کتاب منتشر شد. ازجمله مؤسسه روزنامه اطلاعات بخشی از این درس‌ها را با عنوان شرح [[خطبه قاصعه]] انتشار داد. تدریس [[نهج‌البلاغه]] در زمان‌های مختلف ادامه یافت و متن پیاده شده آن توسط آیت‌الله منتظری مورد بازبینی قرار گرفته و به صورت ویراسته، مهیای چاپ می‌شد. از مجموعه ۱۲ جلدی این کتاب تاکنون سه جلد از سوی نشر سرایی روانه بازار شده است.<ref> باقی، نگاهی به پنج کتاب آیت‌الله منتظری، ص۴۴.</ref> | ||
===سفیر حق و صفیر وحی=== | ===سفیر حق و صفیر وحی=== | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
===رساله حقوق=== | ===رساله حقوق=== | ||
رساله حقوق کتابی است در۱۳۴صفحه که در سال۱۳۸۳ منتشر شد. این کتاب برگرفته از [[رساله حقوق امام سجاد| | رساله حقوق کتابی است در۱۳۴صفحه که در سال۱۳۸۳ منتشر شد. این کتاب برگرفته از [[رساله حقوق]] از [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] است که در آن به فهرستی از حقوق پرداخته شده است. در رساله حقوق آیت‌الله منتظری نکات تازه و امروزینی هم بر اساس روایات مطرح شده‌اند. حقوق ذکر شده برای شهروندان به استناد متون دینی و روایات است. آنچه در این کتاب مورد توجه است طرح و بررسی مباحث حقوق بشر است.<ref>باقی،نگاهی به پنج کتاب آیت‌الله منتظری، ص۴۶.</ref> | ||
==فعالیت‌های سیاسی== | ==فعالیت‌های سیاسی== | ||
===پیش از انقلاب=== | ===پیش از انقلاب=== | ||
[[پرونده:امام خمینی و آیت الله منتظری.jpg|بندانگشتی|220px| [[امام خمینی]] و آیت الله منتظری ([[تهران]] _ مدرسه علوی _ اواخر [[سال ۱۳۵۷ش]])]] | [[پرونده:امام خمینی و آیت الله منتظری.jpg|بندانگشتی|220px| [[امام خمینی]] و آیت الله منتظری ([[تهران]] _ مدرسه علوی _ اواخر [[سال ۱۳۵۷ش]])]] | ||
آیت‌الله منتظری از مبارزان علیه [[حکومت پهلوی]] بود. وی از سال ۱۳۴۰ش و بعد از درگذشت [[آیت‌الله بروجردی]]، معتقد به اعلمیت امام خمینی برای [[مرجعیت]] بود و در مبارزات علیه پهلوی از یاران اصلی [[امام خمینی]] محسوب می‌شد و از سال ۱۳۴۲ش تا ۱۳۵۷ش چند بار زندانی و تبعید شد. بخشی از فعالیت‌های آیت الله منتظری: | آیت‌الله منتظری از مبارزان علیه [[حکومت پهلوی]] بود. وی از سال ۱۳۴۰ش و بعد از درگذشت [[آیت‌الله بروجردی]]، معتقد به [[اعلمیت]] امام خمینی برای [[مرجعیت]] بود و در مبارزات علیه پهلوی از یاران اصلی [[امام خمینی]] محسوب می‌شد و از سال ۱۳۴۲ش تا ۱۳۵۷ش چند بار زندانی و تبعید شد. بخشی از فعالیت‌های آیت الله منتظری: | ||
*آیت‌الله منتظری از مؤسسان تشکلی بود که با حضور مدرسان حوزه علمیه، فعالیت‌های مذهبی-سیاسی انجام می‌دادند و از حامیان اصلی نهضت امام خمینی بودند. این تشکل بعدها به [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] مشهور شد.<ref> خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۲۱۰ و ۲۱۱.</ref> | *آیت‌الله منتظری از مؤسسان تشکلی بود که با حضور مدرسان حوزه علمیه، فعالیت‌های مذهبی-سیاسی انجام می‌دادند و از حامیان اصلی نهضت امام خمینی بودند. این تشکل بعدها به [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] مشهور شد.<ref> خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۲۱۰ و ۲۱۱.</ref> | ||
*بعد از بازداشت امام خمینی در جریان [[قیام ۱۵ خرداد | *بعد از بازداشت امام خمینی در جریان [[قیام ۱۵ خرداد]]، تلگرامی مبنی بر حمایت از امام خمینی با عنوان "مرجعیت " تنظیم و به امضای علما رساند<ref>خاطرات آیت‌الله منتظری، ۱۳۷۹ش، ص۲۳۴.</ref> و همین مسأله باعث دستگیری چند روزه منتظری شد. | ||
[[پرونده:آیت الله منتظری در نماز جمعه تهران.jpg|بندانگشتی|250px|آیت‌الله منتظری بعد از درگذشت [[آیت‌الله طالقانی]]، [[امام جمعه]] [[تهران]] شد.]] | [[پرونده:آیت الله منتظری در نماز جمعه تهران.jpg|بندانگشتی|250px|آیت‌الله منتظری بعد از درگذشت [[آیت‌الله طالقانی]]، [[امام جمعه]] [[تهران]] شد.]] | ||
*عید نوروز سال ۱۳۴۵ش، محمد منتظری به دلیل پخش اعلامیه در [[حرم حضرت معصومه]] دستگیر شد، ساواک به سراغ پدرش یعنی آیت الله منتظری رفته و او را بازداشت کرده و هفت ماه زندانی شد.<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۱۵۰.</ref> | *عید نوروز سال ۱۳۴۵ش، محمد منتظری به دلیل پخش اعلامیه در [[حرم حضرت معصومه]] دستگیر شد، ساواک به سراغ پدرش یعنی آیت الله منتظری رفته و او را بازداشت کرده و هفت ماه زندانی شد.<ref>لطفی، ستیز با ستم، ۱۳۸۷ش، ص۱۵۰.</ref> | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
====قائم‌مقامی==== | ====قائم‌مقامی==== | ||
آیت‌الله منتظری در جلسه‌ای فوق‌العاده [[مجلس خبرگان رهبری]] در [[۲۵ تیر]] ۱۳۶۴ش به‌عنوان قائم‌مقام رهبری انتخاب شد. برخی معتقدند این انتخاب بدون مشورت با امام خمینی صورت گرفت.<ref>[http://www.iichs.ir/News-5368/ مؤسسه مطالعاتی تاریخ معاصر ایران]</ref> در آن زمان مسؤلیتی با این عنوان در [[قانون اساسی جمهوری اسلامی|قانون اساسی]] وجود نداشت.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/6877803/ «دلایل عزل منتظری از کسوت قائم مقامی»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> امام خمینی در اولین دیدار با خبرگان رهبری پس از انتخاب منتظری سخنی در این باره به میان نیاورد.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/6877803/ «دلایل عزل منتظری از کسوت قائم مقامی»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> آیت‌الله منتظری در این دوران برای انجمن اسلامی دانشجویان خارج کشور نماینده تعیین کرد، هیأت‌هایی به کشورهای مختلف جهت معرفی اهداف [[انقلاب اسلامی ایران]] اعزام کرد، [[هفته وحدت]]<ref>[http://www.jameehmodarresin.org/azae-jameeh/azae-sabeq/155-montazeri/3788-2014-05-28-06-50-43.html زندگینامه حضرت آیت‌الله حسینعلی منتظری]، پایگاه اطلاع رسانی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.</ref>به پیشنهاد او و تأیید امام خمینی اعلام شد، به پیشنهاد او روز [[نیمه | آیت‌الله منتظری در جلسه‌ای فوق‌العاده [[مجلس خبرگان رهبری]] در [[۲۵ تیر]] سال [[سال ۱۳۶۴ هجری شمسی|۱۳۶۴ش]] به‌عنوان قائم‌مقام رهبری انتخاب شد. برخی معتقدند این انتخاب بدون مشورت با [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] صورت گرفت.<ref>[http://www.iichs.ir/News-5368/ مؤسسه مطالعاتی تاریخ معاصر ایران]</ref> در آن زمان مسؤلیتی با این عنوان در [[قانون اساسی جمهوری اسلامی|قانون اساسی]] وجود نداشت.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/6877803/ «دلایل عزل منتظری از کسوت قائم مقامی»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> امام خمینی در اولین دیدار با خبرگان رهبری پس از انتخاب منتظری سخنی در این باره به میان نیاورد.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/6877803/ «دلایل عزل منتظری از کسوت قائم مقامی»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> آیت‌الله منتظری در این دوران برای انجمن اسلامی دانشجویان خارج کشور نماینده تعیین کرد، هیأت‌هایی به کشورهای مختلف جهت معرفی اهداف [[انقلاب اسلامی ایران]] اعزام کرد، [[هفته وحدت]]<ref>[http://www.jameehmodarresin.org/azae-jameeh/azae-sabeq/155-montazeri/3788-2014-05-28-06-50-43.html زندگینامه حضرت آیت‌الله حسینعلی منتظری]، پایگاه اطلاع رسانی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.</ref>به پیشنهاد او و تأیید امام خمینی اعلام شد، به پیشنهاد او روز [[نیمه شعبان]] به عنوان روز جهانی مستضعفین اعلام شد، ائمه جمعه برخی از شهرها را تعیین کرد، قضات قوه قضائیه را انتخاب کرد، نمایندگانی برای دانشگاه‌ها تعیین کرد و به‌مناسبت اعیاد گروهی از زندانیان را عفو می‌کرد.<ref>[http://www.jameehmodarresin.org/azae-jameeh/azae-sabeq/155-montazeri/3788-2014-05-28-06-50-43.html زندگینامه حضرت آیت‌الله حسینعلی منتظری]، پایگاه اطلاع‌رسانی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.</ref> دانشگاه امام الصادق(ع) با همراهی او شکل گرفت،<ref>[http://www.farsnews.com/news/13930318000675/ تأسیس دانشگاه امام صادق از زبان آیت‌الله مهدوی کنی]، خبرگزاری فارس.</ref> طلاب و فضلا حوزه را جهت تدریس معارف اسلامی به دانشگاه‌ها اعزام کرد، ستاد مرکزی جهت تقسیم اراضی زیر نظر او شکل گرفت، دادگاه عالی انقلاب در [[قم]] با نظارت آیت‌الله منتظری تشکیل شد. | ||
==== کناره‌گیری از قائم مقامی رهبری ==== | ==== کناره‌گیری از قائم مقامی رهبری ==== | ||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۰۸: | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||