وضو: تفاوت میان نسخه‌ها

ابتدا باید صورت را شُست؛ از جایی که موی سر روییده تا انتهای چانه، به پهنای یک دست. سپس ابتدا دست راست و پس از آن دست چپ، از کمی بالای آرنج تا سرانگشتان شسته می‌شود. پس از آن با رطوبت باقی‌مانده از شستن دست‌ها، مسح سر در قسمت جلو سر و بالای پیشانی انجام می‌شود و سپس با همان رطوبت، مسح پای راست و مسح پای چپ.<ref>نگاه کنید به: یزدی، العروة‌ الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۳۵۳-۳۶۶.</ref>

وضوی ارتماسی یعنی انسان پس از [[نیت]]،<ref>ميرزاى قمى، جامع الشتات، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۲.</ref> صورت و سپس دست‌ها را به قصد وضو داخل در آب کند.<ref>[https://bahjat.ir/fa/ahkam-categories/14260/وضوی-ارتماسی «وضوی ارتماسی»]، مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله بهجت.</ref> روش دوم وضوی ارتماسی نیز چنین است که ابتدا صورت و دست‌ها را در آب فرو برده، نیت وضو کند و سپس از آب بیرون بیاورد.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل، ۱۴۲۶ق، ص۶۱.</ref> در وضوی ارتماسی پس از شستن صورت و دست‌ها، [[مسح]] انجام می‌شود.<ref>خامنه‌ای، أجوبة الاستفتاءات، ۱۴۲۴ق، ص۲۱.</ref> در وضوی ارتماسی مانند وضوی غیرارتماسی، رعایت ترتیب لازم است ابتدا صورت، سپس دست راست و بعد دست چپ شسته می‌شود.<ref> ميرزاى قمى، جامع الشتات، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۲.</ref>

در برخی موارد، [[تیمم]] به جای وضو واجب می‌شود؛ از جمله در صورتی که وقت نماز به قدری تنگ باشد که وضو گرفتن باعث شود تمام یا بخشی از نماز، بعد از وقت خوانده شود.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۴۶.</ref> همچنین در جایی که آب در دسترس نباشد و یا آب برای بدن ضرر داشته باشد، تیمم جایگزین وضو می‌گردد.<ref>ابن‌ادریس حلی، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۳۵.</ref>

به فتوای فقهای شیعه کسی که [[غسل جنابت]] کرده است برای ادای نماز نباید وضو بگیرد و همان غسل از وضو کفایت می‌کند. البته فقهای شیعه درباره اینکه آیا غسل‌های دیگر جایگزین وضو می‌شود یا خیر، نظرات مختلفی دارند. به گفته [[محمدحسن نجفی|صاحب‌جواهر]] (درگذشت: ۱۲۶۶ق) نظر مشهور بر این است که دیگر [[غسل|غسل‌ها]] از وضو کفایت نمی‌کند و برای نماز باید وضو هم گرفت.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۳، ص۲۳۰.</ref> البته به فتوای [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] تمام غسل‌های واجب و همچنين غسل‌های مستحبی كه با دليل معتبر ثابت‌ شده‌اند كفايت از وضو می‌کنند، هرچند که [[احتياط مستحب]] آن است كه در غير غسل جنابت وضو بگيرند.<ref>[https://makarem.ir/ahkam/fa/home/istifta/257082 «غسل‌هایی که کفایت از وضو می‌کنند»]، دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی، جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی</ref>

در مسئله وضو، درباره شستن دست‌ها و همچنین چگونگی مسح سر و پاها، بین [[شیعه|شیعیان]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، اختلاف شده است.<ref>قمی، «چگونگی انجام وضو نزد فریقین(۱)»، ص۲۹-۳۰.</ref>

اختلافات بین شیعه و سنی درباره وضو، بیشتر ناشی از اختلاف برداشت از معنای آیه ششم سوره مائده، و یا اختلاف در قرائت آن است.<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۶.</ref> شیعیان با تکیه بر روایاتی از [[چهارده معصوم|معصومان]]<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۹.</ref>، عبارت «و ایدیکم إلی المرافق» در آیه مذکور را به معنای وجوب شستن دست‌ها از بالا به پایین می‌دانند، بر خلاف [[مذاهب چهارگانه اهل سنت|مذاهب چهارگانه اهل‌سنت]] که قائل به شستن دست‌ها از پایین به بالا هستند.<ref>سید سابق، فقه السّنّة، ۱۳۹۷ق، ج۱، ص۴۳.</ref>  

همچنین بر اساس حکم فقهای شیعه، شستن دست راست باید مقدم بر دست چپ باشد.<ref>حسینی، «وضو از دیدگاه مذاهب اسلامی»، ص۱۲.</ref> این حکم در مذاهب اهل‌سنت [[مستحب]] شمرده شده است.<ref>سید سابق، فقه السّنّة، ۱۳۹۷ق، ج۱، ص۴۸.</ref>  

*طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، مکتب آیة‌الله العظمی السید السیستانی.