آیه ۲۸ سوره رعد: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
*یادآوری امر خداوند<ref>قرطبی، الجامع الاحکام القرآنی، ۱۳۶۴ش، ج۹، ص۳۱۵.</ref> | *یادآوری امر خداوند<ref>قرطبی، الجامع الاحکام القرآنی، ۱۳۶۴ش، ج۹، ص۳۱۵.</ref> | ||
* یادآوری وعده خداوند<ref>قرطبی، الجامع الاحکام القرآنی، ۱۳۶۴ش، ج۹، ص۳۱۵.</ref> | * یادآوری وعده خداوند<ref>قرطبی، الجامع الاحکام القرآنی، ۱۳۶۴ش، ج۹، ص۳۱۵.</ref> | ||
[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] مراد از «ذکر» را هر نوع یاد خدا دانسته، چه لفظی باشد و چه غیرلفظی؛ چه با قرآن باشد و چه بدون قرآن.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۱، ص۳۵۵.</ref> [[شیخ طوسی]]، آیات قرآن را از نظر کشف معانی، به چهار نوع تقسیم کرده و نوع چهارم را آیاتی میداند که لفظ آنها بر بیش از یک معنا دلالت دارد و میگوید شایسته نیست در این نوع | [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] مراد از «ذکر» را هر نوع یاد خدا دانسته، چه لفظی باشد و چه غیرلفظی؛ چه با قرآن باشد و چه بدون قرآن.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۱، ص۳۵۵.</ref> [[شیخ طوسی]]، آیات قرآن را از نظر کشف معانی، به چهار نوع تقسیم کرده و نوع چهارم را آیاتی میداند که لفظ آنها بر بیش از یک معنا دلالت دارد و میگوید شایسته نیست در این نوع آیات، فقط یکی از معانی، مراد آیه باشد.<ref>طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، احیاء التراث العربی، ج۱، ص۶.</ref> | ||
==یاد خدا، آرام بخش دلهاست== | ==یاد خدا، آرام بخش دلهاست== | ||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
[[ناصر مکارم شیرازی]] و برخی مفسران، این آیه را بهعنوان قاعده کلی (که با یاد خدا دلهایشان آرام میگیرد) برای مؤمنان و بدون استثنا برای هر قلبی که بر فطرت اولیه باقی مانده است، برشمردهاند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۱، ص۳۵۵؛ قرشی، تفسیراحسنالحدیث، ۱۳۹۱ش، ج۵، ص۲۴۲؛ مکارم شیرازی، تفسیرنمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۰، ص۲۰۹.</ref> در تفسیر [[کشف الاسرار میبدی]] این آیه را از آیات امیدبخش برای مؤمنین برشمرده و گفته [[سنت]] خدا بر این است که بعد از فرستادن آیات خوف، آیات رجا و رحمت را میفرستد.<ref>میبدی، کشف الاسرار و عدة الابرار، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۱۱۵.</ref> همچنین [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]]، پذیرفتن و قبول خاص از ناحیه نفس نسبت به آنچه درک میکند را، یاد خدا و ایمان به او میداند<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۱، ص۳۵۳.</ref> و این قبول خاص، سبب تسکین و آرامش قلب است، بهطوری که اضطراب و رویگردانی در آن راه ندارد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۱، ص۳۵۳.</ref>فخر رازی این آیه را دلیل بر این دانسته که روح (برخلاف جسم) با معارف الهی و یاد خدا شاد و شادمان میشود<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۹، ص۴۲۸.</ref>و یاد خدا را اکسیری برشمرده که اگر به دل بیفتد، نفس را ماندگار، پاک و نورانی میکند.<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۹، ص۴۰.</ref> | [[ناصر مکارم شیرازی]] و برخی مفسران، این آیه را بهعنوان قاعده کلی (که با یاد خدا دلهایشان آرام میگیرد) برای مؤمنان و بدون استثنا برای هر قلبی که بر فطرت اولیه باقی مانده است، برشمردهاند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۱، ص۳۵۵؛ قرشی، تفسیراحسنالحدیث، ۱۳۹۱ش، ج۵، ص۲۴۲؛ مکارم شیرازی، تفسیرنمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۰، ص۲۰۹.</ref> در تفسیر [[کشف الاسرار میبدی]] این آیه را از آیات امیدبخش برای مؤمنین برشمرده و گفته [[سنت]] خدا بر این است که بعد از فرستادن آیات خوف، آیات رجا و رحمت را میفرستد.<ref>میبدی، کشف الاسرار و عدة الابرار، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۱۱۵.</ref> همچنین [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]]، پذیرفتن و قبول خاص از ناحیه نفس نسبت به آنچه درک میکند را، یاد خدا و ایمان به او میداند<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۱، ص۳۵۳.</ref> و این قبول خاص، سبب تسکین و آرامش قلب است، بهطوری که اضطراب و رویگردانی در آن راه ندارد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۱، ص۳۵۳.</ref>فخر رازی این آیه را دلیل بر این دانسته که روح (برخلاف جسم) با معارف الهی و یاد خدا شاد و شادمان میشود<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۹، ص۴۲۸.</ref>و یاد خدا را اکسیری برشمرده که اگر به دل بیفتد، نفس را ماندگار، پاک و نورانی میکند.<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۹، ص۴۰.</ref> | ||
==شأن نزول== | ==شأن نزول== | ||
[[عیاشی]] «از علمای متقدم شیعی» در [[تفسیر]] خود روایتی در شأن نزول آیه از [[امام صادق(ع)]] آورده است که [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] سبب آرامش دلهاست و او ذکر خداوند و پردهدار و دربان اوست.<ref>عیاشی، تفسیر عیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۲۱۱، ح۴۴.</ref> در فصول ابنعیینه آمده که گویی یکی از نامهای آن حضرت «ذکر» است.<ref>کاشانی، تفسیر منهج الصادقین، ۱۳۳۳ش، ج۵، ص۱۰۵؛ شاه عبدالعظیمی، تفسیر اثنی عشری، ج۶، ص۳۸۲.</ref> در پارهای از احادیث «در ذیل این آیه» پیامبر بهعنوان «ذکر اللَّه» معرفی شده، بهخاطر آن که او مردم را به یاد خدا میاندازد و تربیت میکند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیرنمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۰، ص۲۰۹.</ref> همچنین در [[حدیث|روایتی]] رسولخدا(ص) به [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] فرمود: آیا میدانی [این آیه] درباره چه کسی نازل شده است؟ دربارۀ کسی نازل شده که مرا تصدیق کند و به من [[ایمان]] بیاورد و تو و [[اهلبیت(ع)|عترت]] تو را که بعد از تو هستند دوست بدارد و امر [ولایت] را به تو و [[امامان شیعه|ائمه]] بعد از تو تسلیم کند».<ref>کوفی، تفسیر فرات،۱۴۱۰ق، ص۲۰۷.</ref> در روایت دیگری پیامبرخدا(ص) در تفسیر آیه فرمود: کسانی که دلهایشان تنها با یاد خدا آرام میگیرد، ما [[اهلبیت(ع)]] هستیم و [[شیعه|شیعیان]] ما.<ref>بحرانی، سیدهاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۲۵۳.</ref> در [[تفسیر اثنیعشری (کتاب)|تفسیر اثنیعشری]]، به نقل از [[عبدالله بن عباس|ابنعباس]] | [[عیاشی]] «از علمای متقدم شیعی» در [[تفسیر]] خود روایتی در شأن نزول آیه از [[امام صادق(ع)]] آورده است که [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد(ص)]] سبب آرامش دلهاست و او ذکر خداوند و پردهدار و دربان اوست.<ref>عیاشی، تفسیر عیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۲۱۱، ح۴۴.</ref> در فصول ابنعیینه آمده که گویی یکی از نامهای آن حضرت «ذکر» است.<ref>کاشانی، تفسیر منهج الصادقین، ۱۳۳۳ش، ج۵، ص۱۰۵؛ شاه عبدالعظیمی، تفسیر اثنی عشری، ج۶، ص۳۸۲.</ref> در پارهای از احادیث «در ذیل این آیه» پیامبر بهعنوان «ذکر اللَّه» معرفی شده، بهخاطر آن که او مردم را به یاد خدا میاندازد و تربیت میکند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیرنمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۰، ص۲۰۹.</ref> همچنین در [[حدیث|روایتی]] رسولخدا(ص) به [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] فرمود: آیا میدانی [این آیه] درباره چه کسی نازل شده است؟ دربارۀ کسی نازل شده که مرا تصدیق کند و به من [[ایمان]] بیاورد و تو و [[اهلبیت(ع)|عترت]] تو را که بعد از تو هستند دوست بدارد و امر [ولایت] را به تو و [[امامان شیعه|ائمه]] بعد از تو تسلیم کند».<ref>کوفی، تفسیر فرات،۱۴۱۰ق، ص۲۰۷.</ref> در روایت دیگری پیامبرخدا(ص) در تفسیر آیه فرمود: کسانی که دلهایشان تنها با یاد خدا آرام میگیرد، ما [[اهلبیت(ع)]] هستیم و [[شیعه|شیعیان]] ما.<ref>بحرانی، سیدهاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۲۵۳.</ref> در [[تفسیر اثنیعشری (کتاب)|تفسیر اثنیعشری]]، به نقل از [[عبدالله بن عباس|ابنعباس]]، مراد از آیه را قسم دانسته؛ زیرا کسی که پولی از کسی طلب دارد و شاهدی نداشته باشد، دلش به هیچ چیز آرام نمیگیرد تا وقتی که بدهکار بگوید: واللّه خواهم داد، در این موقع قلب طلبکار تسکین پیدا میکند.<ref>شاه عبدالعظیمی، تفسیر اثنی عشری، ج۶، ص۳۸۲.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} |