حجاب: تفاوت میان نسخه‌ها

فقهای مسلمان برای حجاب و میزان رعایت آن [[احکام شرعی|احکامی]] بیان کرده‌اند که برخی به بیان زیر است:

بنا به [[اجماع]] فقهای مسلمان<ref>حکیم، مستمسک العروة الوثفی، ۱۳۸۷ق، ج۲، ص۱۸۵؛ سبزواری، مهذب الاحکام، دار التفسیر، ج۵، ص۲۲۸.</ref> بر هر [[مکلف|مکلفی]] (غیر از زن و شوهر نسبت به یکدیگر) [[واجب]] است که عورت (آلت تناسلی) خود را از دیگری، هم‌جنس و غیرهم‌جنس، حتی [[محارم|مَحارم]]، دیوانه و کودکی که زیبایی و زشتی را تشخیص می‌دهد، بپوشاند.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳۱۶؛ حکیم، مستمسک العروة الوثفی، ۱۳۸۷ق، ج۲، ص۱۸۵.</ref>

==== '''پوشش در مقابل نامحرم''' ====

بنا به اجماع فقهای مسلمان،<ref>حکیم، مستمسک العروة الوثفی، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۲۳۹.</ref> بر زنان [[واجب]] است که بدن و موی سر خود را از [[نامحرم]] بپوشانند.<ref>علامه حلی، مختلف الشیعه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۹۸؛ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳۱۷.</ref> برخی فقیهان این حکم را از [[ضروریات دین]] و [[ضروریات مذهب]] برشمرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به سبزواری، مهذب الاحکام، دار التفسیر، ج۵، ص۲۲۹؛ حکیم، مستمسک العروة الوثفی، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۲۳۹.</ref> درباره محدوده پوشش واجب برای زنان دو نظر کلی هست:<ref>مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۲۸۳.</ref>  

#وجوب پوشاندن بدن به‌جز گِردی صورت و دست‌ها از مچ تا سر انگشتان: بیشتر فقیهان بر این نظرند و این دو موضع از بدن را، به شرط آن‌که احتمال گناه نباشد، از محدوده پوششِ واجب، استثنا کرده‌اند.<ref>علامه حلی، مختلف الشیعه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۹۸؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۹، ص۷۵؛ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳۱۷؛ خویی، موسوعة الامام الخوئی، مؤسسة الخوئی الإسلامیة، ج۳۲، ص۴۲.</ref>

#وجوب پوشاندن تمام بدن:‌ فقیهانی همچون [[فاضل مقداد]] و <ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۲۲۲.</ref> [[سید عبدالاعلی سبزواری]]<ref>سبزواری، مهذب الاحکام، دار التفسیر، ج۵، ص۲۳۰-۲۳۸.</ref> پوشاندن همه بدن، حتی صورت و دست را برای زنان واجب دانسته‌اند.<ref>وشنوی قمی، الحجاب فی الاسلام، ۱۳۷۹ق، ص۱-۲؛ رجایی، المسائل الفقهیة، ۱۴۲۱ق، ص۱۳.</ref> [[مرعشی نجفی]] پوشاندن صورت و دست را برای زنان، [[احتیاط واجب]] دانسته است.<ref>مرعشی نجفی، منهاج المؤمنین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۴۳.</ref> [[سید محمدکاظم طباطبایی یزدی]] (صاحبْ‌عروه)، در این خصوص، به [[احتیاط مستحب]] قائل شده است.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳۱۷.</ref>

به گفته کسانی ازجمله [[محقق حلی]]،<ref>محقق حلی، المعتبر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۰۱؛ حکیم، مستمسک العروة الوثقی، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۲۵۰.</ref> فقها [[اجماع]] دارند که بر زنان واجب است در [[نماز]]، چه نامحرمی باشد و چه نباشد،<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۱۸؛ مرعشی نجفی، منهاج المؤمنین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۴۳.</ref> بدن و موی سر خود را بپوشانند؛ غیر از گردی صورت (مقداری که در وضو می‌شوید) و دست‌ها از مچ تا سر انگشتان.<ref>محقق حلی، المعتبر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۰۱؛ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۱۸؛ حکیم، مستمسک العروة الوثقی، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۲۵۰.</ref> برخی فقیهان بر این نظرند که علاوه بر صورت و دست‌ها، روی پاها (از مچ به پایین) نیز اشکالی ندارد که در نماز برهنه باشد.<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۸۷؛ محقق حلی، المعتبر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۰۱؛ شهید اول، الالفیة و النفلیة، ۱۴۰۸ق، ص۵۰.</ref>

همچنین جمعی از فقیهان شیعه در وجوب پوشش موی سر در نماز تردید کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به محقق اردبیلی، مجمع الفائدة و البرهان، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۱۰۵؛ موسوی عاملی، مدارک الاحکام، ۱۴۲۹ق، ج۳، ۱۸۹؛ حکیم، مستمسک العروة الوثقی، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۲۵۵.</ref> بنا به فتوای [[ابن جنید|ابن‌جُنید]]، از فقیهان شیعه در قرن چهارم قمری، برای زنان در جایی که نامحرمی وجود نداشته باشد که آن‌ها را ببیند، نماز با سر برهنه اشکالی ندارد.<ref>ابن‌جنید، مجموعه فتاوی ابن‌جنید، ۱۴۱۶ق، ص۵۱.</ref>  

[[محمدحسن نجفی|صاحبْ‌جواهر]] می گوید به اجماع فقها، پوشاندن صورت با روبند، نقاب یا هرچیزی مانند آن‌ها، در حال [[احرام|اِحرام]]، برای زنان جایز نیست.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۸، ص۳۸۹.</ref> در جایز بودن یا جایز نبودن پوشاندن روی پا در حال احرام نیز اختلاف نظر وجود دارد.<ref>مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۲۸۴.</ref>