پرش به محتوا

حدیث ثقلین: تفاوت میان نسخه‌ها

۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۵: خط ۱۵:
  |موضوع        = جایگاه [[قرآن]] و [[اهل‌بیت(ع)]]
  |موضوع        = جایگاه [[قرآن]] و [[اهل‌بیت(ع)]]
}}
}}
'''حَدیث ثَقَلَیْن''' یا '''ثِقْلَیْن''' حدیثی مشهور و [[تواتر|متواتر]] از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] درباره جایگاه هدایت‌گری [[قرآن]] و [[اهل‌بیت(ع)|اهل‌بیت(ص)]] و لزوم پیروی از آنان است. طبق این حدیث، قرآن و اهل‌بیت به عنوان دو چیز گرانبها، همواره در کنار یکدیگرند تا در کنار [[حوض کوثر]] به پیامبر اکرم(ص) ملحق شوند.  
'''حَدیث ثَقَلَیْن''' یا '''ثِقْلَیْن''' حدیثی مشهور و [[تواتر|متواتر]] از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] است درباره جایگاه هدایت‌گری [[قرآن]] و [[اهل‌بیت(ع)|اهل‌بیت(ص)]] و لزوم پیروی از آنان است. طبق این حدیث، قرآن و اهل‌بیت به عنوان دو چیز گرانبها، همواره در کنار یکدیگرند تا در کنار [[حوض کوثر]] به پیامبر اکرم(ص) ملحق شوند.  


حدیث ثقلین مورد استناد متکلمان شیعه برای اثبات [[ولایت]] و [[امامت امامان شیعه |امامت امامان شیعه(ع)]] بوده است. گفته شده هر ویژگی و صفت کمالی که برای قرآن ذکر شده، به استناد این حدیث در مورد اهل‌بیت نیز ثابت و جاری است. برخی از برداشت‌های کلامی از این حدیث عبارتند از: اثبات امامت امامان شیعه و استمرار آن تا [[قیامت|روز قیامت]]، [[عصمت امامان|عصمت اهل‌بیت]]، لزوم پیروی از آنان، مرجعیت علمی، رهبری و ولایت آنان و عدم اختلاف میان اهل‌بیت و قرآن. از نظر عده‌ای از عالمان اهل‌سنت نیز این حدیث بر [[مودت اهل‌بیت(ع)|مودت اهل‌بیت]]، احسان و احترام به آنها، بزرگداشت آنان و ادای حقوق واجب و مستحب آنها تأکید و دلالت دارد. برخی از عالمان اهل سنت، دلالت حدیث بر تمسک به اهل‌بیت را پذیرفته‌اند؛ اما معتقدند تصریحی بر امامت و [[خلافت]] آنها ندارد.
حدیث ثقلین مورداستناد متکلمان شیعه برای اثبات [[ولایت]] و [[امامت امامان شیعه |امامت امامان شیعه(ع)]] بوده است. عالمان شیعه، به‌استناد این حدیث، می‌گویند هر ویژگی و صفت کمالی که برای قرآن ذکر شده، در خصوص اهل‌بیت نیز صادق است. برخی از برداشت‌های کلامی از این حدیث عبارت‌اند از: اثبات امامت امامان شیعه و استمرار آن تا [[قیامت|روز قیامت]]، [[عصمت امامان|عصمت اهل‌بیت]]، لزوم پیروی از آنان، مرجعیت علمی، رهبری و ولایت آنان، و عدم اختلاف میان اهل‌بیت و قرآن.


به گفته عالمان شیعه و اهل‌سنت حدیث ثقلین در موارد متعددی از پیامبر(ص) نقل شده است و اینگونه نیست که پیامبر یک بار آن را فرموده باشد. تکرار این حدیث از پیامبر(ص) را دلیل اهمیت و جایگاه آن دانسته‌اند. حدیث ثقلین در منابع متعدد حدیثی شیعه و اهل‌سنت نقل شده و [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] بر مضمون و صحت آن اتفاق‌نظر دارند. حدیث ثقلین با سندهای گوناگون از بیش از بیست تن از [[صحابه|اصحاب پیامبر(ص)]] نقل شده است. [[سید هاشم بحرانی]] در [[غایة المرام و حجة الخصام (کتاب)|غایَةُ المَرام]]، ۸۲ حدیث با این مضمون از منابع مختلف شیعه همچون [[الکافی (کتاب)|اصول کافی]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین]]، [[عیون اخبار الرضا (کتاب)|عیون اخبار الرضا(ع)]]، [[بصائر الدرجات (کتاب)|بصائر الدرجات]] و ۳۹ حدیث از منابع اهل‌سنت همچون [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مسلم]]، سُنَن تِرْمِذی، سنن نسائی، سنن دارَمی، [[مسند احمد بن حنبل]] نقل کرده است.
از نظر عده‌ای از عالمان اهل‌سنت نیز این حدیث بر [[مودت اهل‌بیت(ع)|مودت اهل‌بیت]]، احسان و احترام به آنها، بزرگداشت آنان و ادای حقوق واجب و مستحب آنها تأکید می‌کند. برخی از عالمان اهل سنت، دلالت حدیث بر تمسک به اهل‌بیت را پذیرفته‌اند؛ اما معتقدند تصریحی بر امامت و [[خلافت]] آنها ندارد.


درباره مصادیق عترت و اهل‌بیت در این حدیث، عالمان شیعه تصریح کرده‌اند که مراد [[امامان شیعه|امامان دوازده‌گانه شیعه]] هستند. در برخی روایات نیز به این مطلب تصریح شده است؛ اما عالمان اهل‌سنت در تبیین مصادیق آن اختلاف نظر دارند؛ گروهی از آنان [[اصحاب کساء]] را اهل‌بیت و عترت پیامبر(ع) شمرده‌اند و بعضی آل‌علی، آل‌عقیل، آل‌جعفر و آل‌عباس را که [[صدقه]] بر آنها حرام است، به عنوان اهل‌بیت پیامبر معرفی کرده‌اند.
به گفته عالمان شیعه و اهل‌سنت، حدیث ثقلین تنها، یک بار، بیان نشده و در موارد متعددی از پیامبر(ص) نقل شده است. تکرار این حدیث از پیامبر(ص) را دلیل اهمیت و جایگاه آن دانسته‌اند. حدیث ثقلین در منابع متعدد حدیثی شیعه و اهل‌سنت نقل شده و [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] بر مضمون و صحت آن اتفاق‌نظر دارند.
 
این حدیث با سندهای گوناگون، از بیش از بیست تن از [[صحابه|اصحاب پیامبر(ص)]] نقل شده است. [[سید هاشم بحرانی|سید هاشم بَحرانی]] در [[غایة المرام و حجة الخصام (کتاب)|غایَةُالمَرام]]، ۸۲ حدیث با این مضمون از منابع مختلف شیعه، همچون [[الکافی (کتاب)|کافی]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال‌الدین]]، [[عیون اخبار الرضا (کتاب)|عیون اخبار الرضا(ع)]]، [[بصائر الدرجات (کتاب)|بَصائِرالدرجات]] و ۳۹ حدیث از منابع اهل‌سنت، همچون [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مسلم]]، سُنَن تِرْمِذی، سنن نِسائی، سنن دارَمی و [[مسند احمد بن حنبل]] نقل کرده است.
 
درباره مصادیق عترت و اهل‌بیت در این حدیث، عالمان شیعه تصریح کرده‌اند که مراد [[امامان شیعه|امامان دوازده‌گانه شیعه]] هستند. در برخی روایات نیز به این مطلب تصریح شده است؛ اما عالمان اهل‌سنت در تبیین مصادیق آن اختلاف‌نظر دارند؛ گروهی از آنان [[اصحاب کساء]] را اهل‌بیت و عترت پیامبر(ع) شمرده‌اند و بعضی آل‌علی، آل‌عقیل، آل‌جعفر و آل‌عباس را که [[صدقه]] بر آنها حرام است، اهل‌بیت پیامبر معرفی کرده‌اند.


کتاب‌های متعددی درباره این حدیث به صورت مستقل چاپ و منتشر شده است.
کتاب‌های متعددی درباره این حدیث به صورت مستقل چاپ و منتشر شده است.
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۵۸

ویرایش