آیه عده طلاق: تفاوت میان نسخه‌ها

درباره  [[اسباب نزول|شأن نزول]] آیه طلاق چند نظر ارائه شده است:

* درباره [[عبدالله بن عمر]]، از [[صحابه|صحابه پیامبر]]، که زنش را در حال [[حیض]] طلاق داد. [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] به او فرمود نزد همسرت برگرد و او را در خانه خود نگه دار تا پاک شود و یک بار دیگر حائض شده و پاک شود. بعد از پاک شدن همسرت قبل از اینکه بخواهی با او همبستر شوی او را طلاق بده و پاک شدن همسر از خون حیض عده طلاق است که خدا مقرر کرده است.<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۴۵۶.</ref>

* از [[قتاده]] روایت شده است پیامبر(ص) [[حفصه دختر عمر بن خطاب|حفصه]] را رها کرده بود که آیه اول [[سوره طلاق]] نازل شد و به پیامبر(ص) دستور داد به حفصه برگرد؛ زیرا او زنی است که همواره روزه‌دار و در حال [[نماز]] است و یکی از همسران تو و از زنان [[بهشت]] است.<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۴۵۶.</ref>

نخستین آیه سوره طلاق، پیامبر اسلام(ص) را به عنوان پیشوای امت اسلام، مورد خطاب قرار داده و احکام پنج‌گانه‌ای را در زمینه [[طلاق]]، [[تشریع]] کرده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۵۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۲۲۰.</ref>  

* طلاق باید در حال پاکی زن از [[حیض|عادت ماهانه]] صورت گیرد و طبق [[آیه ۲۲۸ سوره بقره]] مدت‌زمان [[عده|عده طلاق]] سه بار پاک شدن (ثَلاثَةَ قُرُوءٍ) زن از عادت ماهانه است. بر این اساس اگر طلاق در حال حیض واقع شود، صحیح نخواهد بود.<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۲۲۰.</ref> در [[روایات|روایاتی]] از پیامبر اسلام(ص) و [[اهل بیت(ع)]] آمده است هرگاه کسی همسرش را در عادات ماهانه طلاق دهد نباید به آن طلاق اعتنا کند و اگر قصد طلاق دادن داشت باید تا پاک شدن همسرش صبر کند.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۲، ص۱۰۸.</ref> برخی [[مفسر|مفسران]] عدم همبستر شدن با زن در زمان پاکی قبل از اجرای صیغه طلاق را نیز شرط دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۵۶؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۱۲.</ref>

* نگه داشتن حساب عده (وَ أَحْصُوا الْعِدَّةَ): زمانی که زن سه بار روزهای پاکی خود را به پایان رساند و وارد عادات ماهیانه سوم شد، عده او پایان یافته است. تاکید [[قرآن]] بر نگه داشتن حساب زمان عده را به دلیل عدم ضرر زن در امکان [[ازدواج]] مجدد و حفظ حریم ازدواج اول (عدم انعقاد نطفه) دانسته‌اند و مخاطب آن نیز مردان هستند؛ چراکه مسئله پرداخت [[نفقه]] و تأمین مسکن زنان و همچنین حق رجوع برای مردان است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۵۷؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۲۲۱.</ref>

* عدم اخراج زنان از خانه شوهر در زمان عده و عدم خروج زنان از خانه شوهر، (لا تُخْرِجُوهُنَّ مِنْ بُيُوتِهِنَّ وَ لا يَخْرُجْنَ) از دیگر احکامی است که در این [[آیه]] به آن اشاره شده است. حکمت این حکم را حفظ احترام زن و ایجاد زمینه‌ای برای بازگشت شوهر از طلاق و تحکیم پیوند زناشویی دانسته‌اند.<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۲۲۲.</ref> به این مطلبی در روایات نیز اشاره شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۹۲.</ref>

== معنای عده ==

عده در [[فقه]] به این معناست: مدت زمان معینی که زن پس از جدایی از شوهر یا کسی که به اشتباه با او آمیزش کرده، در حالت انتظار به سر می‌برد و تا پایان آن مدت حق اختیار همسر دیگر و در صورت وطی به شبهه حق همبستری با شوهر خود را ندارد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۲، ص۲۱۱.</ref>