آیه جزیه: تفاوت میان نسخه‌ها

به‌گفته [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]]، دریافت جزیه از اهل کتاب، برای مال‌اندوزی مسلمانان نیست؛ بلکه جزیه در مصارفی صرف می‌شود که منافع آن به خود اهل‌کتاب هم می‌رسد و بر همین اساس، [[حکومت اسلامی]] موظف به حفظ جان و مال اهل کتاب است.<ref>علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۹، ص۲۴۰.</ref>  [[راغب اصفهانی]] (درگذشت ۵۳۰ق)  هم در وجه تسمیه جزیه آن را از ماده «اجتزاء» دانسته وبه این نکته اشاره کرده که پاداش جزیه این افراد همان امنیت مالی و جانی آنهاست. <ref>راغب اصفهانی، المفردات في غريب القران، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۹۵.  

</ref> در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] هم آمده است: [[اهل کتاب]] با پرداخت جزیه از امنیت جانی و مالی برخوردار می‌شوند؛ اما در مقابل، تعهدی درباره حضور در جنگ‌ها ندارند و حتی اگر دشمنانی از خارج از سرزمین‌های اسلامی قصد حمله به آنان را داشته باشند، حکومت اسلامی باید از اهل‌کتاب دفاع کند.<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۳۵۷.</ref>

آیه جزیه یکی از مستندات قرآنی [[جهاد ابتدایی]] در نظر برخی [[فقیه|فقیهان]] مسلمان بوده است.<ref>هندی، احکام الحرب و السلام، ۱۴۱۳م، ص۱۲۳-۱۲۴؛ برزنونی، «اسلام اصالت جنگ یا اصالت صلح؟»، ص۱۰۰؛ نگاه کنید به خویی، منهاج‌الصادقین، ۱۴۱۰ق، ص۳۶۱؛ طباطبایی حائری، ریاض‌المسائل، ۱۴۱۸ق، ج۸، ص۳۵.</ref> بر اساس این آیه و دلائل قرآنی و روایی دیگر، برخی اندیشمندان مسلمان درباره روابط حقوقی و سیاسی کشورهای اسلامی (در اصطلاح: [[دار الاسلام|دارالاسلام]]) با سایر کشورها (در اصطلاح: [[دار الحرب|دارالکفر]]) معتقد به اصالت جنگ شده‌اند، مگر آنکه پیمان‌های صلح منعقد شود.<ref>زحیلی، آثار الحرب فی الفقه الاسلامی، ۱۴۱۲ق، ص۱۳۰؛ هندی، احکام الحرب و السلام، ۱۴۱۳م، ص۱۲۲-۱۲۴.</ref> بیشتر فقیهان شیعه حضور [[امام معصوم]] را شرط واجب‌بودن جهاد ابتدایی می‌دانند و جهاد ابتدایی در [[غیبت امام مهدی(عج)|عصر غیبت]] را نمی‌پذیرند.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۱، ص۲۲۷.</ref>

== منابع ==

* طبرسی، فضل بن حسن، [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن]]، بیروت، دارالمعرفة، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.

* طوسی، محمد بن حسن، [[التبیان فی تفسیر القرآن]]، تحقیق و تصحیح احمد حبیب قصیر، بیروت، داراحیاء التراث العربی، بی‌تا.

* طیب، عبدالحسین، [[اطیب البیان]]، تهران، اسلام، چاپ دوم، ۱۳۶۹ش.

* علامه طباطبایی، محمدحسین، [[المیزان فی تفسیر القرآن]]، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق.

* [[مکارم شیرازی]]، ناصر و دیگران، [[تفسیر نمونه]]، تهران، [[دارالکتب الاسلامیة]]، ۱۳۸۰ش.

* نجفی، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، تحقیق عباس قوچانی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۳۶۲ش.

* هندی، احسان، احکام الحرب و السلام فی دولة الاسلام، دمشق، دارالمنیر للطباعة و النشر و التوزیع، چاپ اول، ۱۹۹۳.