آیه اهل الذکر: تفاوت میان نسخه‌ها

به گفته نجارزادگان، غالباً با توجه به سیاق آیه، اهل ذکر را [[اهل کتاب]] یا اهل علم (علما) معنا کرده‌اند.<ref>نجارزادگان و هادی‌لو، «بررسی و ارزیابی وجوه جمع بین روایات اهل‌الذکر»، ص۳۵.</ref> معنای اهل ذکر شامل تمام کسانی است که علم و آگاهی بیشتری دارند. این [[آیه]] را ارشاد به یکی از اصول عقلایی و احکام عام عقلی می‌دانند که از وجوب رجوع جاهل به عالم در هر فن و رشته سخن می‌گوید و به همین جهت روشن است که این دستور یک دستور تعبدی نبوده و امر آن هم، [[امر مولوی]] نیست.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۲، ص۲۵۹.</ref>

مفسران اهل سنت ۱۵ معنا برای اهل ذکر گفته‌اند،<ref> بشوی، «نقد و بررسی دیدگاه فریقین درباره اهل ذکر»، ص۵۷.</ref> که مراد از آن سه گروه‌اند: «[[اهل کتاب]] به طور اعم (هر کتابی به غیر از [[تورات]] و [[انجیل]]) یا اخص (مثلا اهل تورات)»، «اهل قرآن»<ref> قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۰، ص۱۰۸.</ref>و «علمای اهل بیت».<ref>ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۴۹۲.</ref>

در [[اصول فقه]]، برخی برای اثبات حجیت [[خبر واحد]] به آیه اهل‌الذکر استناد کرده‌اند؛ با این استدلال که وقتی آیه پرسیدن از اهل‌ذکر را واجب می‌شمارد، لزوماً قبول سخن آن‌ها را هم واجب می‌داند؛ وگرنه وجوب پرسیدن لغو خواهد بود.<ref>انصاری، فرائدالاصول، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۱۳۲؛ آخوند خراسانی، کفایةالاصول، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۳۰۰.</ref> اشکالاتی به این استدلال مطرح کرده‌اند. از جمله [[شیخ مرتضی انصاری]] گفته است بنا بر روایات، مراد از اهل‌الذکر [[امامان]] است، نه راویانِ احادیث آن‌ها.<ref>انصاری، فرائدالاصول، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۱۳۳.</ref>