پرش به محتوا

ختم قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۷ ژوئن ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|'
جز (جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۹: خط ۹:
در روایات، ثواب‌ها و برکات زیادی برای ختم قرآن بیان شده است.<ref> شناخت‌نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث، ج۳، ص۳۷۳ـ۳۷۵.</ref> که برخی منحصر به زمان‌های خاص مانند [[رمضان|ماه رمضان]] یا مکان‌های خاص مانند [[مکه]] مکرمه‌اند و برخی درباره تمام زمان‌ها و مکان‌ها هستند.<ref> شناخت‌نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث، ج۳، ص۳۸۴.</ref>
در روایات، ثواب‌ها و برکات زیادی برای ختم قرآن بیان شده است.<ref> شناخت‌نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث، ج۳، ص۳۷۳ـ۳۷۵.</ref> که برخی منحصر به زمان‌های خاص مانند [[رمضان|ماه رمضان]] یا مکان‌های خاص مانند [[مکه]] مکرمه‌اند و برخی درباره تمام زمان‌ها و مکان‌ها هستند.<ref> شناخت‌نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث، ج۳، ص۳۸۴.</ref>


در [[حدیث|حدیثی]] از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله |پیامبر(ص)]] آمده هر کس [[قرآن]] را ختم کند، گویی [[نبوت |نبوّت]] در جان او جای گرفته ولی به او [[وحی]] نمی‌شود.{{یادداشت|مَن خَتَمَ القُرآنَ فَکأَنَّما اُدرِجَتِ النُّبُوَّةُ بَینَ جَنبَیهِ، ولکنَّهُ لایُوحَی إلَیهِ؛ کسی که قرآن را ختم کند، گویا نبوّت در میان دو پهلویش قرار داده شده باشد، جز آن که به او وحی نمی‌گردد.}}<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۰۴.</ref>
در [[حدیث|حدیثی]] از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله |پیامبر(ص)]] آمده هر کس [[قرآن]] را ختم کند، گویی [[نبوت |نبوّت]] در جان او جای گرفته ولی به او [[وحی]] نمی‌شود.{{یاد|مَن خَتَمَ القُرآنَ فَکأَنَّما اُدرِجَتِ النُّبُوَّةُ بَینَ جَنبَیهِ، ولکنَّهُ لایُوحَی إلَیهِ؛ کسی که قرآن را ختم کند، گویا نبوّت در میان دو پهلویش قرار داده شده باشد، جز آن که به او وحی نمی‌گردد.}}<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۰۴.</ref>


همچنین پیامبر(ص) فرمود: دعایِ ختم‌کننده قرآن، اجابت می‌شود.{{یادداشت|مَن خَتَمَ القُرآنَ فَلَهُ دَعوَةٌ مُستَجابَةٌ.}}<ref>مجمع الزّوائد، نورالدّین علی هیثمی مصری، ج۷، ص۲۵۶.</ref> همچنین بنابر روایتی دیگر از امام صادق(ع) ختم‌کننده قرآن دعایش مستجاب می‌شود.{{یادداشت| مَن خَتَمَهُ كانَت لَهُ دَعوَةٌ مُستَجابَةٌ مُؤَخَّرَةٌ أو مُعَجَّلَةٌ.}}<ref>علاّمه مجلسی، مرآة العقول، ج۱۲، ص۴۹۷.</ref>
همچنین پیامبر(ص) فرمود: دعایِ ختم‌کننده قرآن، اجابت می‌شود.{{یاد|مَن خَتَمَ القُرآنَ فَلَهُ دَعوَةٌ مُستَجابَةٌ.}}<ref>مجمع الزّوائد، نورالدّین علی هیثمی مصری، ج۷، ص۲۵۶.</ref> همچنین بنابر روایتی دیگر از امام صادق(ع) ختم‌کننده قرآن دعایش مستجاب می‌شود.{{یاد| مَن خَتَمَهُ كانَت لَهُ دَعوَةٌ مُستَجابَةٌ مُؤَخَّرَةٌ أو مُعَجَّلَةٌ.}}<ref>علاّمه مجلسی، مرآة العقول، ج۱۲، ص۴۹۷.</ref>


در [[حدیث|روایات]] مختلفی [[ثواب و عقاب |ثواب]] ختم قرآن، یکی از معیارهای سنجش ثواب و پاداش تلاوت قرآن و دیگر اعمال معرفی شده است. برای نمونه، ثواب [[تلاوت|
در [[حدیث|روایات]] مختلفی [[ثواب و عقاب |ثواب]] ختم قرآن، یکی از معیارهای سنجش ثواب و پاداش تلاوت قرآن و دیگر اعمال معرفی شده است. برای نمونه، ثواب [[تلاوت|
خط ۲۲: خط ۲۲:
ختم قرآن نیز آداب ویژه‌ای دارد؛ از جمله ختم آن در [[جمعه (روز)|روز جمعه]]،<ref>مصباح المتهجد، ص۳۲۲.</ref> [[روزه]]‌داری در روز ختم قرآن،<ref>شرح المهذب نووی، ج۲، ص۱۶۸.</ref> و اینکه فرد پس از هر ختم، حتی اگر قصد ختم مجدد هم ندارد [[سوره فاتحه]] و پنج [[آیه]] نخست [[سوره بقره]] را قرائت و ختم قرآن را به فَتح آن (شروع مجدد تلاوت از ابتدای قرآن) متصل کند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۰۵.</ref>  
ختم قرآن نیز آداب ویژه‌ای دارد؛ از جمله ختم آن در [[جمعه (روز)|روز جمعه]]،<ref>مصباح المتهجد، ص۳۲۲.</ref> [[روزه]]‌داری در روز ختم قرآن،<ref>شرح المهذب نووی، ج۲، ص۱۶۸.</ref> و اینکه فرد پس از هر ختم، حتی اگر قصد ختم مجدد هم ندارد [[سوره فاتحه]] و پنج [[آیه]] نخست [[سوره بقره]] را قرائت و ختم قرآن را به فَتح آن (شروع مجدد تلاوت از ابتدای قرآن) متصل کند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۰۵.</ref>  


همچنین برای مدت ختم قرآن آدابی روایت شده است؛ مانند نهی از ختم قرآن در کمتر از سه روز و سفارش به ختم آن در سه، پنج یا هفت روز.<ref> شناخت‌نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث، ج۳، ص۳۷۷ و ص۳۸۴ـ۳۸۷.</ref> برپایه روایتی ختم قرآن در شرایط عادی در کمتر از سه روز یا یک هفته پسندیده نیست<ref>کلینی، الکافی،۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۱۸ـ۶۱۹.</ref> چراکه در سنّت اسلامی به فهم آیات بیش از تکرار و تعدد [[تلاوت]] توجه شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۱۴.</ref> در روایتی از پیامبر نقل شده کسی که در کمتر از سه روز قرآن را ختم کند به فهم آیات دست نمی‌یابد<ref> کنز العمال، ج۱، ص۶۱۴.</ref> و چنین قرائتی از نظر [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] به خواندن شتابزده و بی‌توجه به آیات می‌انجامد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۱۷.</ref>{{یادداشت| إِنَّ الْقُرْآنَ لَا يُقْرَأُ هَذْرَمَةً وَ لَكِنْ يُرَتَّلُ تَرْتِيلًا فَإِذَا مَرَرْتَ بِآيَةٍ فِيهَا ذِكْرُ الْجَنَّةِ فَقِفْ عِنْدَهَا وَ سَلِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ الْجَنَّةَ وَ إِذَا مَرَرْتَ بِآيَةٍ فِيهَا ذِكْرُ النَّارِ فَقِفْ عِنْدَهَا وَ تَعَوَّذْ بِاللَّهِ مِنَ النَّارِ.«و هر آينه قرآن، با سرعت و شتاب خوانده نشود؛ بلکه به صورت ترتیل یعنی هموار و شمرده و با آهنگ خوش خوانده شود و هر گاه به آيه‌اى كه در آن نام [[بهشت]] برده شده است، گذر كنى، آن جا توقف کن و از [[خدا|خداى عزوجل]] بهشت را بخواه و چون به آيه‌اى كه در آن ذكر [[جهنم|دوزخ]] است گذر كنى، نزد آن بایست و از دوزخ به خدا پناه ببر.»
همچنین برای مدت ختم قرآن آدابی روایت شده است؛ مانند نهی از ختم قرآن در کمتر از سه روز و سفارش به ختم آن در سه، پنج یا هفت روز.<ref> شناخت‌نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث، ج۳، ص۳۷۷ و ص۳۸۴ـ۳۸۷.</ref> برپایه روایتی ختم قرآن در شرایط عادی در کمتر از سه روز یا یک هفته پسندیده نیست<ref>کلینی، الکافی،۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۱۸ـ۶۱۹.</ref> چراکه در سنّت اسلامی به فهم آیات بیش از تکرار و تعدد [[تلاوت]] توجه شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۱۴.</ref> در روایتی از پیامبر نقل شده کسی که در کمتر از سه روز قرآن را ختم کند به فهم آیات دست نمی‌یابد<ref> کنز العمال، ج۱، ص۶۱۴.</ref> و چنین قرائتی از نظر [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] به خواندن شتابزده و بی‌توجه به آیات می‌انجامد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۱۷.</ref>{{یاد| إِنَّ الْقُرْآنَ لَا يُقْرَأُ هَذْرَمَةً وَ لَكِنْ يُرَتَّلُ تَرْتِيلًا فَإِذَا مَرَرْتَ بِآيَةٍ فِيهَا ذِكْرُ الْجَنَّةِ فَقِفْ عِنْدَهَا وَ سَلِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ الْجَنَّةَ وَ إِذَا مَرَرْتَ بِآيَةٍ فِيهَا ذِكْرُ النَّارِ فَقِفْ عِنْدَهَا وَ تَعَوَّذْ بِاللَّهِ مِنَ النَّارِ.«و هر آينه قرآن، با سرعت و شتاب خوانده نشود؛ بلکه به صورت ترتیل یعنی هموار و شمرده و با آهنگ خوش خوانده شود و هر گاه به آيه‌اى كه در آن نام [[بهشت]] برده شده است، گذر كنى، آن جا توقف کن و از [[خدا|خداى عزوجل]] بهشت را بخواه و چون به آيه‌اى كه در آن ذكر [[جهنم|دوزخ]] است گذر كنى، نزد آن بایست و از دوزخ به خدا پناه ببر.»
}}در حدیثی از [[امام رضا علیه‌السلام |امام رضا (ع)]] آمده است با اینکه می‌توانم قرآن را در کمتر از سه روز ختم کنم، این کار را نمی‌کنم تا قرائتم بدون تدبر نباشد. در عین حال، در [[رمضان |ماه رمضان]] سی تا چهل بار ختم قرآن مُجاز دانسته شده است.<ref> رجوع کنید به: کلینی، الکافی،۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۱۸.</ref>
}}در حدیثی از [[امام رضا علیه‌السلام |امام رضا (ع)]] آمده است با اینکه می‌توانم قرآن را در کمتر از سه روز ختم کنم، این کار را نمی‌کنم تا قرائتم بدون تدبر نباشد. در عین حال، در [[رمضان |ماه رمضان]] سی تا چهل بار ختم قرآن مُجاز دانسته شده است.<ref> رجوع کنید به: کلینی، الکافی،۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۱۸.</ref>


خط ۴۱: خط ۴۱:


==دعاهای ختم قرآن==
==دعاهای ختم قرآن==
«ختم قرآن» به معنای خواندن یک دوره کامل قرآن است؛ ولی در هنگام به پایان رساندن هر سوره یا حزب و جزئی، می‌توان «دعاهای ختم قرآن» را خواند.{{یادداشت|«حُذَیفه» می‌گوید: پیامبر(ص) بعد از اتمام تلاوت سوره بقره، این دعا را خواند: «أَللهُمَّ ارْحَمنی بِالقرآن...»}}<ref>قرآن و آداب تلاوت آن، ص۴۳ و ۴۴.</ref>
«ختم قرآن» به معنای خواندن یک دوره کامل قرآن است؛ ولی در هنگام به پایان رساندن هر سوره یا حزب و جزئی، می‌توان «دعاهای ختم قرآن» را خواند.{{یاد|«حُذَیفه» می‌گوید: پیامبر(ص) بعد از اتمام تلاوت سوره بقره، این دعا را خواند: «أَللهُمَّ ارْحَمنی بِالقرآن...»}}<ref>قرآن و آداب تلاوت آن، ص۴۳ و ۴۴.</ref>


برخی دعاهای رایج در بین مردم ریشۀ روایی دارند (مأثور) و برخی با وجود داشتن مضمون زیبا دعاهای [[معصوم|معصومین]] نیستند (غیر مأثور).{{مدرک}}
برخی دعاهای رایج در بین مردم ریشۀ روایی دارند (مأثور) و برخی با وجود داشتن مضمون زیبا دعاهای [[معصوم|معصومین]] نیستند (غیر مأثور).{{مدرک}}


در هنگام قرائت دعاهای ختم قرآن معمولاً شنوندگان در پایان هر بخشی از دعا، «آمین» یا «الهی آمین» می‌گویند؛ دلیل این کار را نیز روایت [[امام علی(ع)]] می‌دانند.{{یادداشت|امام علی علیه‌السلام به صحابی‌اش - زرّ بن حبیش - فرمود: «ای زرّ! من دعا می‌کنم و تو آمین بگو...»}}<ref>بحار الانوار، ج۹۲، ص۲۰۶.</ref>
در هنگام قرائت دعاهای ختم قرآن معمولاً شنوندگان در پایان هر بخشی از دعا، «آمین» یا «الهی آمین» می‌گویند؛ دلیل این کار را نیز روایت [[امام علی(ع)]] می‌دانند.{{یاد|امام علی علیه‌السلام به صحابی‌اش - زرّ بن حبیش - فرمود: «ای زرّ! من دعا می‌کنم و تو آمین بگو...»}}<ref>بحار الانوار، ج۹۲، ص۲۰۶.</ref>


===برخی دعاهای مأثور===
===برخی دعاهای مأثور===
Image-reviewer، abusefilter، autopatrolled، botadmin، دیوان‌سالاران، eliminator، import، مدیران رابط کاربری، ipblock-exempt، movedable، oversight، patroller، reviewer، rollbacker، مدیران، translationadmin
۹٬۴۳۸

ویرایش