پرش به محتوا

فدک: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۵ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۷ ژوئن ۲۰۲۳
خط ۱۱: خط ۱۱:
[[پرونده:فدک.jpg|250px|بندانگشتی|تصویری از باغستان‌های منطقه فدک]]
[[پرونده:فدک.jpg|250px|بندانگشتی|تصویری از باغستان‌های منطقه فدک]]
فدک سرزمینی در حجاز<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۲۳۸.</ref>و در فاصله حدود ۲۰۰کیلومتری [[مدینه]] بوده است.<ref>
فدک سرزمینی در حجاز<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۲۳۸.</ref>و در فاصله حدود ۲۰۰کیلومتری [[مدینه]] بوده است.<ref>
[https://www.google.com/maps/dir/24.5338818,39.6927797/Fadak,+Al+Hait+Saudi+Arabia/@24.7029419,39.4476298,9.71z/data=!4m9!4m8!1m0!1m5!1m1!1s0x1598e61c1403b5e7:0xa8b61eb1098da93e!2m2!1d40.4758186!2d25.979293!3e0 google maps]</ref> این منطقه در صدر اسلام، محل سکونت [[یهودیت|یهودیان]] بود<ref>بلادی، معجم معالم الحجاز، ۱۴۳۱ق، ج۲، ص۲۰۶ و ۲۰۵ و ج۷، ص۲۳.</ref>  و در [[غزوه خیبر|جنگ خیبر]]، بدون درگیری، در اختیار مسلمانان قرار گرفت<ref> طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۱۵.</ref> و پیامبر آن را به فاطمه(س) بخشید.<ref> سیوطی، الدر المنثور، دار المعرفة، ج۵، ص۲۷۳.</ref> اختلاف بر سر مالکیت فدک پس از رحلت پیامبر سبب شد از آن همان زمان تاکنون، بحث‌های پردامنه‌ای در این خصوص در نوشته‌های عالمان شیعه و سنی شکل بگیرد<ref>برای نمونه نگاه کنید به مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۹، ص۱۲۴-۱۲۵؛ سبحانی، فروغ ولایت، ۱۳۸۰ش، ص۲۱۹؛ طبرسی، الاحتجاج،‌ ۱۴۰۳ق، ج۱،‌ ص۱۰۷، ۱۰۸؛ فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۲۹، ص۵۰۶؛ ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۲۸۴؛ بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۷۹.</ref> و کتاب‌های مستقلی نیز دراین زمینه نوشته شود.<ref>برای نمونه، نگاه کنید به صدر، فدک فی التاریخ، ۱۴۱۵ق؛ حسینی میلانی، فدک در فراز و نشیب، ۱۳۸۶ش؛ حسنی، فدک و بازتاب‌های تاریخی و سیاسی، ۱۳۷۲ش.</ref> همچنین در دوره‌های مختلف، موجب واکنش‌هایی از حاکمان  درباره آن شد.<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۵، ص۱۷۸، ۱۷۹؛ بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۵۶م، ص۳۷، ۳۸، ۴۱؛ علامه حلی، نهج الحق، ۱۹۸۲م، ص۳۵۷.</ref>
[https://www.google.com/maps/dir/24.5338818,39.6927797/Fadak,+Al+Hait+Saudi+Arabia/@24.7029419,39.4476298,9.71z/data=!4m9!4m8!1m0!1m5!1m1!1s0x1598e61c1403b5e7:0xa8b61eb1098da93e!2m2!1d40.4758186!2d25.979293!3e0 google maps]</ref> این منطقه در صدر اسلام، محل سکونت [[یهودیت|یهودیان]] بود<ref>بلادی، معجم معالم الحجاز، ۱۴۳۱ق، ج۲، ص۲۰۶ و ۲۰۵ و ج۷، ص۲۳.</ref>  و در [[غزوه خیبر|جنگ خیبر]]، بدون درگیری، در اختیار مسلمانان قرار گرفت<ref> طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۱۵.</ref> و پیامبر آن را به فاطمه(س) بخشید.<ref> سیوطی، الدر المنثور، دار المعرفة، ج۵، ص۲۷۳.</ref> اختلاف بر سر مالکیت فدک پس از رحلت پیامبر سبب شد بحث‌های پردامنه‌ای در این خصوص در نوشته‌های عالمان شیعه و سنی شکل بگیرد<ref>برای نمونه نگاه کنید به مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۹، ص۱۲۴-۱۲۵؛ سبحانی، فروغ ولایت، ۱۳۸۰ش، ص۲۱۹؛ طبرسی، الاحتجاج،‌ ۱۴۰۳ق، ج۱،‌ ص۱۰۷، ۱۰۸؛ فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۲۹، ص۵۰۶؛ ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۲۸۴؛ بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۷۹.</ref> و کتاب‌های مستقلی نیز دراین زمینه نوشته شود.<ref>برای نمونه، نگاه کنید به صدر، فدک فی التاریخ، ۱۴۱۵ق؛ حسینی میلانی، فدک در فراز و نشیب، ۱۳۸۶ش؛ حسنی، فدک و بازتاب‌های تاریخی و سیاسی، ۱۳۷۲ش.</ref> همچنین در دوره‌های مختلف، موجب واکنش‌هایی از حاکمان  درباره آن شد.<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۵، ص۱۷۸، ۱۷۹؛ بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۵۶م، ص۳۷، ۳۸، ۴۱؛ علامه حلی، نهج الحق، ۱۹۸۲م، ص۳۵۷.</ref>


== ارزش منطقه فدک ==
== ارزش منطقه فدک ==
خط ۲۵: خط ۲۵:
فاطمه(س) در [[خطبه فدکیه]] این سخن ابوبکر را خلاف [[قرآن]] خواند<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۰۲.</ref> و [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] و [[ام ایمن|اُم‌اَیمن]] را شاهد آورد که پیامبر پیش از وفاتش، فدک را به او بخشیده است.<ref>حلبی، السیرة الحلبیة، ۱۹۷۱م، ج۳، ص۵۱۲.</ref> ابوبکر پذیرفت و کاغذی نوشت تا کسی به فدک دست‌درازی نکند. وقتی [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه(س)]] از مجلس بیرون رفت، [[عمر بن خطاب]] نوشته را گرفت و پاره کرد.<ref> حلبی، السیرة الحلبیة، ۱۹۷۱م، ج۳، ص۵۱۲.</ref>
فاطمه(س) در [[خطبه فدکیه]] این سخن ابوبکر را خلاف [[قرآن]] خواند<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۰۲.</ref> و [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] و [[ام ایمن|اُم‌اَیمن]] را شاهد آورد که پیامبر پیش از وفاتش، فدک را به او بخشیده است.<ref>حلبی، السیرة الحلبیة، ۱۹۷۱م، ج۳، ص۵۱۲.</ref> ابوبکر پذیرفت و کاغذی نوشت تا کسی به فدک دست‌درازی نکند. وقتی [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه(س)]] از مجلس بیرون رفت، [[عمر بن خطاب]] نوشته را گرفت و پاره کرد.<ref> حلبی، السیرة الحلبیة، ۱۹۷۱م، ج۳، ص۵۱۲.</ref>


به دنبال بی‌نتیجه ماندن دادخواهی امام علی(ع)، فاطمه به [[مسجد]] رفت و خطبه‌ای خواند<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۳۵۳-۳۶۴.</ref> که به [[خطبه فدکیه]] مشهور شده است.{{مدرک}}
به دنبال بی‌نتیجه ماندن دادخواهی امام علی(ع)، فاطمه به [[مسجد]] رفت و خطبه‌ای خواند که به [[خطبه فدکیه]] مشهور شده است.<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۳۵۳-۳۶۴.</ref>


فدک، در دوران [[بنی‌امیه|امویان]] و [[بنی‌عباس|عباسیان]] نیز در دست خُلفا بود. البته برخی از خلفا همچون  [[عمر بن عبدالعزیز|عمر بن عبدالعزیز اموی]]،<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۵، ص۱۷۸ و ۱۷۹؛ بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۵۶م، ص۴۱.</ref>  [[سفاح عباسی|سَفّاح]]<ref>علامه حلی، نهج الحق، ۱۹۸۲م، ص۳۵۷.</ref> و  [[مأمون عباسی]]<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۵۶م، ج۱، ص۳۷ و ۳۸.</ref> آن را به فرزندان فاطمه برگرداندند. [[متوکل عباسی]] (حکومت: ۲۳۲-۲۴۷ق) دستور بازگرداندن فدک را به وضعیت قبل از دستور مأمون صادر کرد.<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۵۶م، ج۱، ص۳۸.</ref>
فدک، در دوران [[بنی‌امیه|امویان]] و [[بنی‌عباس|عباسیان]] نیز در دست خُلفا بود. البته برخی از خلفا همچون  [[عمر بن عبدالعزیز|عمر بن عبدالعزیز اموی]]،<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۵، ص۱۷۸ و ۱۷۹؛ بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۵۶م، ص۴۱.</ref>  [[سفاح عباسی|سَفّاح]]<ref>علامه حلی، نهج الحق، ۱۹۸۲م، ص۳۵۷.</ref> و  [[مأمون عباسی]]<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۵۶م، ج۱، ص۳۷ و ۳۸.</ref> آن را به فرزندان فاطمه برگرداندند. [[متوکل عباسی]] (حکومت: ۲۳۲-۲۴۷ق) دستور بازگرداندن فدک را به وضعیت قبل از دستور مأمون صادر کرد.<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۵۶م، ج۱، ص۳۸.</ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۲۷

ویرایش