پرش به محتوا

ماجرای فدک: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ ژوئن ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۳: خط ۴۳:


==واکنش امام علی==
==واکنش امام علی==
بر پایه روایتی که در [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] نقل شده است، پس از مصادره فدک، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی]] به [[مسجد]] رفت و به ابوبکر اعتراض کرد چرا فاطمه را از چیزی که [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] به او بخشیده، منع کرده است. ابوبکر شاهدِ عادل طلبید که امام علی(ع) استدلال کرد اگر چیزی در دست کسی باشد و دیگری مدعی آن شود، مدعی باید بینه (دلیل و شاهد) بیاورد نه فاطمه که فدک از قبل در دستش بوده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، دارالرضا، ج۲۹، ص۱۲۴.</ref> امام علی(ع) در ادامه [[آیه تطهیر]] را تلاوت کرد و از ابوبکر اقرار گرفت که این آیه در شأن امام و خانواده‌اش نازل شده است. سپس پرسید اگر دو شاهد بگویند فاطمه مرتکب فحشا شده چه کار خواهی کرد؟ ابوبکر گفت بر فاطمه [[حد شرعی|حَد]] خواهم زد. امام گفت بنابراین تو شهادت خلق را بر شهادت [[خدا|خداوند]] ترجیح داده‌ای و [[کفر|کافر]] خواهی بود.<ref>مجلسی، بحار الانوار، دارالرضا، ج۲۹، ص۱۲۴.</ref> در کتاب احتجاج طبرسی نامه‌ای از امام علی خطاب به ابوبکر نقل شده که در آن با لحنی تهدیدآمیز، از [[غصب خلافت]] و [[فدک]] سخن گفته است.<ref>برای دیدن متن نامه نگاه کنید به: طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۹۵.</ref>
بر پایه روایتی که در [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] نقل شده است، پس از مصادره فدک، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی]] به [[مسجد]] رفت و به ابوبکر اعتراض کرد چرا فاطمه را از چیزی که [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] به او بخشیده، منع کرده است. ابوبکر شاهدِ عادل طلبید که امام علی(ع) استدلال کرد اگر چیزی در دست کسی باشد و دیگری مدعی آن شود، مدعی باید بینه (دلیل و شاهد) بیاورد نه فاطمه که فدک از قبل در دستش بوده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۹، ص۱۲۴.</ref> امام علی(ع) در ادامه [[آیه تطهیر]] را تلاوت کرد و از ابوبکر اقرار گرفت که این آیه در شأن امام و خانواده‌اش نازل شده است. سپس پرسید اگر دو شاهد بگویند فاطمه مرتکب فحشا شده چه کار خواهی کرد؟ ابوبکر گفت بر فاطمه [[حد شرعی|حَد]] خواهم زد. امام گفت بنابراین تو شهادت خلق را بر شهادت [[خدا|خداوند]] ترجیح داده‌ای و [[کفر|کافر]] خواهی بود.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۹، ص۱۲۵.</ref> در کتاب احتجاج طبرسی نامه‌ای از امام علی خطاب به ابوبکر نقل شده که در آن با لحنی تهدیدآمیز، از [[غصب خلافت]] و [[فدک]] سخن گفته است.<ref>برای دیدن متن نامه نگاه کنید به: طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۹۵.</ref>


فدک در زمان [[خلافت]] [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] نیز در دست مخالفان بود. اگرچه امام علی اقدام خلفای گذشته را [[غصب]] می‌دانست، داوری درباره آن را به خدا واگذار کرد.<ref>استادی، «فدک»، ص۳۹۱-۳۹۲؛ ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۳۸۷ق، ج۱۶، ص۲۰۸.</ref> درباره اینکه چرا امام علی(ع) تلاشی در پس‌گرفتن فدک نکرد، روایاتی در منابع حدیثی آمده است؛ از جمله امام علی(ع) در خطبه‌ای می‌گوید اگر دستور می‌دادم فدک به ورثه فاطمه(س) برگردد،{{یادداشت|امام علی(ع) در این لحظه ۲۷ مورد از بدعت‌های خلفای قبلی را می‌شمرد و می‌فرماید اگر دستور می‌دادم این بدعت‌ها رها شوند و مردم به سنت پیامبر برگردند، همه از اطراف من پراکنده می‌شدند (مجلسی، فدک از غصب تا تخریب، ۱۳۸۸ش، ص۱۴۵)}} به خدا سوگند مردم از پیرامون من پراکنده می‌شدند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۸،‌ ص۵۹.</ref> همچنین در حدیثی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] آمده است: امام علی(ع) در این مسئله به پیامبر(ص) اقتدا کرد. پیامبر(ص) در روز [[فتح مکه]] خانه‌ای را که پیش از آن از او به ظلم گرفته شده بود، بازپس نگرفت.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۹، ص۳۹۶.</ref>
فدک در زمان [[خلافت]] [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] نیز در دست مخالفان بود. اگرچه امام علی اقدام خلفای گذشته را [[غصب]] می‌دانست، داوری درباره آن را به خدا واگذار کرد.<ref>استادی، «فدک»، ص۳۹۱-۳۹۲؛ ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۳۸۷ق، ج۱۶، ص۲۰۸.</ref> درباره اینکه چرا امام علی(ع) تلاشی در پس‌گرفتن فدک نکرد، روایاتی در منابع حدیثی آمده است؛ از جمله امام علی(ع) در خطبه‌ای می‌گوید اگر دستور می‌دادم فدک به ورثه فاطمه(س) برگردد،{{یادداشت|امام علی(ع) در این لحظه ۲۷ مورد از بدعت‌های خلفای قبلی را می‌شمرد و می‌فرماید اگر دستور می‌دادم این بدعت‌ها رها شوند و مردم به سنت پیامبر برگردند، همه از اطراف من پراکنده می‌شدند (مجلسی، فدک از غصب تا تخریب، ۱۳۸۸ش، ص۱۴۵)}} به خدا سوگند مردم از پیرامون من پراکنده می‌شدند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۸،‌ ص۵۹.</ref> همچنین در حدیثی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] آمده است: امام علی(ع) در این مسئله به پیامبر(ص) اقتدا کرد. پیامبر(ص) در روز [[فتح مکه]] خانه‌ای را که پیش از آن از او به ظلم گرفته شده بود، بازپس نگرفت.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۹، ص۳۹۶.</ref>
خط ۷۱: خط ۷۱:
{{منابع}}
{{منابع}}
{{ستون|۲}}
{{ستون|۲}}
* ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، به تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق.
* ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق.
* ابن‌اثیر، علی بن ابی‌کرم، الکامل فی التاریخ، بیروت،‌ دار الصادر، ۱۳۸۵ق.
* ابن‌اثیر، علی بن ابی‌کرم، الکامل فی التاریخ، بیروت،‌ دار الصادر، ۱۳۸۵ق.
* ابن‌شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب، قم، نشر علامه، ۱۳۷۹ق.
* ابن‌شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب، قم، نشر علامه، ۱۳۷۹ق.
خط ۸۴: خط ۸۴:
* بَلاذُری، احمد بن یحیی، فتوح البلدان، تحقیق صلاح‌الدین المنجد، قاهره، مکتبة النهضة المصریة، ۱۹۵۶م.
* بَلاذُری، احمد بن یحیی، فتوح البلدان، تحقیق صلاح‌الدین المنجد، قاهره، مکتبة النهضة المصریة، ۱۹۵۶م.
* جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکه و مدینه، تهران، مشعر، چاپ سوم، ۱۳۸۴ش.
* جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکه و مدینه، تهران، مشعر، چاپ سوم، ۱۳۸۴ش.
* حاکم حسکانی، عبیدالله بن احمد، شواهد التنزیل، [بی‌جا]، مؤسسة النشر الطبع و النشر، [بی‌تا].
* حاکم حسکانی، عبیدالله بن احمد، شواهد التنزیل، مؤسسة النشر الطبع و النشر، [بی‌تا].
* حسینی جلالی، محمدباقر، فدک و العوالی او الحوایط السبعه فی الکتاب و السنة و التاریخ و الادب، مشهد، دبیرخانه کنگره میراث علمی و معنوی حضرت زهرا(س)، ۱۴۲۶ق.
* حسینی جلالی، محمدباقر، فدک و العوالی او الحوایط السبعه فی الکتاب و السنة و التاریخ و الادب، مشهد، دبیرخانه کنگره میراث علمی و معنوی حضرت زهرا(س)، ۱۴۲۶ق.
* حلبی، ابوالصلاح تقی بن نجم، تقریب المعارف، تحقیق و تصحیح فارس تبریزیان (الحسون)، قم، الهادی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق
* حلبی، ابوالصلاح تقی بن نجم، تقریب المعارف، تحقیق و تصحیح فارس تبریزیان (الحسون)، قم، الهادی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق
خط ۹۷: خط ۹۷:
* طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، انتشارات جامعه مدرسین، ۱۴۱۷ق.
* طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، انتشارات جامعه مدرسین، ۱۴۱۷ق.
* طبرسی، احمد بن علی، الأحتجاج علی أهل اللجاج، تحقیق محمدباقر خرسان، مشهد، نشر مرتضی، چاپ اول، ۱۴۰۳ق.
* طبرسی، احمد بن علی، الأحتجاج علی أهل اللجاج، تحقیق محمدباقر خرسان، مشهد، نشر مرتضی، چاپ اول، ۱۴۰۳ق.
* طبری، محمد بن جریر بن رستم، المسترشد فی إمامة علی بن أبی‌طالب علیه‌السلام، به تحقیق و تصحیح احمد محمودی، قم، کوشانپور، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
* طبری، محمد بن جریر، المسترشد فی إمامة علی بن أبی‌طالب علیه‌السلام، به تحقیق و تصحیح احمد محمودی، قم، کوشانپور، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
* طبری، محمدبن جریر، تاریخ الامم و الملوک، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، [بی‌تا].
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، [بی‌تا].
* طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، به تصحیح حسن موسوی خرسان، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.
* طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، به تصحیح حسن موسوی خرسان، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.
* عاملی، سید جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة النبی الاعظم، قم، دارالحدیث، ۱۴۲۶ق.
* عاملی، سید جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة النبی الاعظم، قم، دارالحدیث، ۱۴۲۶ق.
خط ۱۱۰: خط ۱۱۰:
* مجلسی کوپائی، غلامحسین، فدک از غصب تا تخریب، قم، دلیل ما، ۱۳۸۸ش.
* مجلسی کوپائی، غلامحسین، فدک از غصب تا تخریب، قم، دلیل ما، ۱۳۸۸ش.
* مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت،‌ دار أحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
* مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت،‌ دار أحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
* مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تحقیق شیخ عبدالزهرا علوی، بیروت، دارالرضا، [بی‌تا].
* مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیة، قم، انصاریان، ۱۳۸۴ش.
* مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیة، قم، انصاریان، ۱۳۸۴ش.
* مقریزی، تقی‌الدین، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، بیروت،‌ دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۰ق.
* مقریزی، تقی‌الدین، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، بیروت،‌ دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۰ق.
* منتظری، حسینعلی، خطبه حضرت فاطمه زهرا(س) و ماجرای فدک، قم، مؤسسه فرهنگی خرد آوا، چاپ پنجم، ۱۳۸۶ش.
* منتظری، حسینعلی، خطبه حضرت فاطمه زهرا(س) و ماجرای فدک، قم، مؤسسه فرهنگی خرد آوا، چاپ پنجم، ۱۳۸۶ش.
* یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، بیروت، دارصادر، چاپ دوم، ۱۹۹۵م.
* یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، بیروت، دارصادر، چاپ دوم، ۱۹۹۵م.
* [https://www.mehrnews.com/news/4836530 «دغدغه فاطمه(س) نجات میراث نبوت بود/ نگاهی تاریخی به خطبه فاطمی»]، خبرگزاری مهر، درج مطلب ۹ بهمن ۱۳۹۸ش، مشاهده ۴ تیر ۱۴۰۲ش.


{{پایان}}
{{پایان}}
خط ۱۲۰: خط ۱۲۰:


==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
* «[http://www.al-milani.com/farsi/library/lib-mas.php?booid=9 فدک در فراز و نشیب»، سید علی حسینی میلانی.]
* «[http://www.al-milani.com/farsi/library/lib-mas.php?booid=9 فدک در فراز و نشیب»].
* [http://www.ensani.ir/fa/content/188796/default.aspx «بررسی مسئله فدک با رویکرد فقهی حقوقی»،]
* [http://www.ensani.ir/fa/content/188796/default.aspx «بررسی مسئله فدک با رویکرد فقهی حقوقی»].
* [http://www.ensani.ir/fa/content/45633/default.aspx «ارزیابی حدیث «نحن معاشر الانبیاء لانورث»،]
* [http://www.ensani.ir/fa/content/45633/default.aspx «ارزیابی حدیث «نحن معاشر الانبیاء لانورث»].
* [http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/867377/هماهنگی-در-اخبار-فدک?q=فدک&score=4.9203267&rownumber=37 «هماهنگی در اخبار فدک».]
* [http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/867377/هماهنگی-در-اخبار-فدک?q=فدک&score=4.9203267&rownumber=37 «هماهنگی در اخبار فدک»].


{{حضرت فاطمه(س)}}
{{حضرت فاطمه(س)}}