Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۷۶
ویرایش
حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها
←کتاب‌ها و جوامع حدیثی مهم
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
=== دوره متأخران === | === دوره متأخران === | ||
ابتدای این دوره، یعنی از قرن ششم تا قرن یازدهم قمری، تألیف کتاب‌های حدیثی دچار رکود شد؛ اما از قرن یازدهم، با ظهور [[محمدمحسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]] (۱۰۰۷ـ۱۰۹۱ق)، [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] (۱۰۳۷ـ۱۱۱۰ق) و [[شیخ حر عاملی|حرِّ عامِلی]] (۱۰۳۳ـ۱۱۰۴ق) تدوین کتاب‌های حدیثی رونق گرفت. مهم‌ترین [[جامع حدیثی|مجامع حدیثی]] این دوره عبارت‌اند از: [[الوافی (کتاب)|الوافی]] نوشته فیض کاشانی، [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] نوشته علامه مجلسی و [[وسائل الشیعة (کتاب)|وسایل‌الشیعه]] نوشته حرِّ عامِلی.<ref>معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۴۰۰-۴۰۲.</ref> در دوره معاصر، یعنی صد سال اخیر هم عالمانی به جمع‌آوری، دسته‌بندی و گزینش روایات صحیح پرداختند. مهم‌ترین کتاب‌های این دوره به این شرح است: [[مستدرک الوسائل (کتاب)|مُستَدرَک‌ُالوَسايل]]، [[سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار (کتاب)|سَفینةُالبحار]]، [[جامع احادیث الشیعه (کتاب)|جامعُ اَحادیثِ الشَّیعه]]، آثارُالصّادقین، [[میزان الحکمه (کتاب)|میزان‌ُالحکمه]] و [[الحیاة (کتاب)|اَلْحیاة]] | ابتدای این دوره، یعنی از قرن ششم تا قرن یازدهم قمری، تألیف کتاب‌های حدیثی دچار رکود شد؛ اما از قرن یازدهم، با ظهور [[محمدمحسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]] (۱۰۰۷ـ۱۰۹۱ق)، [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] (۱۰۳۷ـ۱۱۱۰ق) و [[شیخ حر عاملی|حرِّ عامِلی]] (۱۰۳۳ـ۱۱۰۴ق) تدوین کتاب‌های حدیثی رونق گرفت. مهم‌ترین [[جامع حدیثی|مجامع حدیثی]] این دوره عبارت‌اند از: [[الوافی (کتاب)|الوافی]] نوشته فیض کاشانی، [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] نوشته علامه مجلسی و [[وسائل الشیعة (کتاب)|وسایل‌الشیعه]] نوشته حرِّ عامِلی.<ref>معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۴۰۰-۴۰۲.</ref> در دوره معاصر، یعنی صد سال اخیر هم عالمانی به جمع‌آوری، دسته‌بندی و گزینش روایات صحیح پرداختند. مهم‌ترین کتاب‌های این دوره به این شرح است: [[مستدرک الوسائل (کتاب)|مُستَدرَک‌ُالوَسايل]]، [[سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار (کتاب)|سَفینةُالبحار]]، [[جامع احادیث الشیعه (کتاب)|جامعُ اَحادیثِ الشَّیعه]]، آثارُالصّادقین، [[میزان الحکمه (کتاب)|میزان‌ُالحکمه]] و [[الحیاة (کتاب)|اَلْحیاة]].<ref>معارف، تاریخ عمومی حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۴۳۴-۴۳۹.</ref> | ||
===تاریخ تدوین حدیث در اهل‌سنت=== | ===تاریخ تدوین حدیث در اهل‌سنت=== | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۱۱: | ||
جوامع حدیثی، در تعریفی، به کتاب‌های حدیثی‌ای می‌گویند که دربردارنده همه موضوعات دینی چون [[کلام اسلامی|عقاید]]، [[احکام شرعی|احکام]]، سیره و [[تفسیر قرآن|تفسیر]] باشند.<ref>الغوری، معجم المصطلحات الحدیثیه، ۱۴۲۸ق، ص۲۷۴.</ref> در تعریف دیگر، به کتاب‌هایی گفته می‌شود که شامل همه یا بیشتر مسائل در یک موضوع خاص باشد.<ref>طباطبایی، مسندنویسی در تاریخ حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۴۵.</ref> | جوامع حدیثی، در تعریفی، به کتاب‌های حدیثی‌ای می‌گویند که دربردارنده همه موضوعات دینی چون [[کلام اسلامی|عقاید]]، [[احکام شرعی|احکام]]، سیره و [[تفسیر قرآن|تفسیر]] باشند.<ref>الغوری، معجم المصطلحات الحدیثیه، ۱۴۲۸ق، ص۲۷۴.</ref> در تعریف دیگر، به کتاب‌هایی گفته می‌شود که شامل همه یا بیشتر مسائل در یک موضوع خاص باشد.<ref>طباطبایی، مسندنویسی در تاریخ حدیث، ۱۳۷۷ش، ص۴۵.</ref> | ||
مهم‌ترین جوامع روایی شیعه به این شرح است: [[الکافی (کتاب)|الکافی]] نوشته [[محمد بن یعقوب کلینی|یعقوب کلینی]]، [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|مَن لایَحضُره الفقیه]] نوشته [[شیخ صدوق]]، [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب‌الاحکام]] و [[الاستبصار فی ما اختلف من الاخبار (کتاب)|اِستِبصار]] نوشته [[شیخ طوسی]].<ref>مؤدب، تاریخ حدیث، ۱۳۸۸ش، ص۸۶.</ref> این‌ها را [[کتب اربعه]] یا اصول اربعه می‌نامند.<ref name=":1">مؤدب، تاریخ حدیث، ۱۳۸۸ش، ص۸۶.</ref> دیگر جوامع حدیثی مشهور شیعه عبارت است از: | مهم‌ترین جوامع روایی شیعه به این شرح است: [[الکافی (کتاب)|الکافی]] نوشته [[محمد بن یعقوب کلینی|یعقوب کلینی]]، [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|مَن لایَحضُره الفقیه]] نوشته [[شیخ صدوق]]، [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب‌الاحکام]] و [[الاستبصار فی ما اختلف من الاخبار (کتاب)|اِستِبصار]] نوشته [[شیخ طوسی]].<ref>مؤدب، تاریخ حدیث، ۱۳۸۸ش، ص۸۶.</ref> این‌ها را [[کتب اربعه]] یا اصول اربعه می‌نامند.<ref name=":1">مؤدب، تاریخ حدیث، ۱۳۸۸ش، ص۸۶.</ref> دیگر جوامع حدیثی مشهور شیعه عبارت است از: [[الوافی (کتاب)|الوافی]] اثر [[محمدمحسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]]، [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] تألیف [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]]، [[وسائل الشیعة (کتاب)|وسایل‌الشیعه]] نوشته [[شیخ حر عاملی|حُرِّ عامِلی]]،<ref>مؤدب، تاریخ حدیث، ۱۳۸۸ش، ص۱۲۹.</ref> [[مستدرک الوسائل (کتاب)|مُستَدرَکُ‌الوسایل]] نوشته [[میرزا حسین نوری|میرزاحسین نوری]]، [[میزان الحکمه (کتاب)|میزان‌الحکمه]] تألیف [[محمد محمدی ری‌شهری|محمد ری‌شهری]] و همکاران، [[جامع احادیث الشیعه (کتاب)|جامعُ احادیثِ الشیعه]] اثر گروهی از نویسندگان، [[الحیاة (کتاب)|الحیاة]] نوشته [[محمدرضا حکیمی]] و آثارالصّادقین تألیف صادق احسان‌بخش.<ref>مؤدب، تاریخ حدیث، ۱۳۸۸ش، ص۱۴۸-۱۵۲.</ref> | ||
[[الوافی (کتاب)|الوافی]] اثر [[محمدمحسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]]، [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] تألیف [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]]، [[وسائل الشیعة (کتاب)|وسایل‌الشیعه]] نوشته [[شیخ حر عاملی|حُرِّ عامِلی]]،<ref>مؤدب، تاریخ حدیث، ۱۳۸۸ش، ص۱۲۹.</ref> [[مستدرک الوسائل (کتاب)|مُستَدرَکُ‌الوسایل]] نوشته [[میرزا حسین نوری|میرزاحسین نوری]]، [[میزان الحکمه (کتاب)|میزان‌الحکمه]] تألیف [[محمد محمدی ری‌شهری|محمد ری‌شهری]] و همکاران، [[جامع احادیث الشیعه (کتاب)|جامعُ احادیثِ الشیعه]] اثر گروهی از نویسندگان، [[الحیاة (کتاب)|الحیاة]] نوشته [[محمدرضا حکیمی]] و آثارالصّادقین تألیف صادق احسان‌بخش.<ref>مؤدب، تاریخ حدیث، ۱۳۸۸ش، ص۱۴۸-۱۵۲.</ref> | |||
معتبرترین و مشهورترین جوامع روایی اهل‌سنت را هم این هشت کتاب می‌دانند: مُوَطَّأ مالک، مُسنَد احمد بن حنبل، [[صحیح البخاری (کتاب)|صحیح بخاری]]، [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مسلم]]، جامع تِرمِذی. سُنَن ابوداوود، سنن نسائی و سنن اِبن‌ماجه.<ref>فضلی، اصول‌الحدیث، ۱۴۲۰ق، ص۴۴.</ref> شش کتاب اخیر به [[صحاح سته|صِحاح سته]] (صحیح‌های شش‌گانه) معروف‌ا‌ند.<ref>الغوری، معجم المصطلحات الحدیثیه، ۱۴۲۸ق، ص۴۳۵-۴۳۶</ref> | معتبرترین و مشهورترین جوامع روایی اهل‌سنت را هم این هشت کتاب می‌دانند: مُوَطَّأ مالک، مُسنَد احمد بن حنبل، [[صحیح البخاری (کتاب)|صحیح بخاری]]، [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مسلم]]، جامع تِرمِذی. سُنَن ابوداوود، سنن نسائی و سنن اِبن‌ماجه.<ref>فضلی، اصول‌الحدیث، ۱۴۲۰ق، ص۴۴.</ref> شش کتاب اخیر به [[صحاح سته|صِحاح سته]] (صحیح‌های شش‌گانه) معروف‌ا‌ند.<ref>الغوری، معجم المصطلحات الحدیثیه، ۱۴۲۸ق، ص۴۳۵-۴۳۶</ref> | ||