پرش به محتوا

امام جواد علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح ارقام
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح ارقام)
خط ۷۳: خط ۷۳:
بر اساس روایتی دیگر، وقتی مردم با معتصم [[بیعت]] کردند، او طی نامه‌ای از عبدالملک زیات، والی [[مدینه]]، خواست محمد بن علی(ع) را همراه با ام‌الفضل به بغداد بفرستد. وقتی امام جواد(ع) وارد [[بغداد]] شد، معتصم به ظاهر او را احترام کرد و تحفه‌هایی برای او و ام‌الفضل فرستاد. بر پایه این روایت، معتصم شربت پرتقالی به وسیله غلام خود به نام اَشناس برای او فرستاد. اَشناس به امام گفت: خلیفه، پیش از شما از این شربت به گروهی از بزرگان نوشانده و امر کرده که شما هم از آن بنوشید. امام فرمود: «آن را در شب می‌نوشم»؛ اما اشناس اصرار کرد که باید خنک نوشیده شود. سپس امام از آن نوشید و بر اثر آن به شهادت رسید.<ref>ابن‌شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، نشر علامه، ج۴، ص۳۸۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۰، ص۸.</ref>  
بر اساس روایتی دیگر، وقتی مردم با معتصم [[بیعت]] کردند، او طی نامه‌ای از عبدالملک زیات، والی [[مدینه]]، خواست محمد بن علی(ع) را همراه با ام‌الفضل به بغداد بفرستد. وقتی امام جواد(ع) وارد [[بغداد]] شد، معتصم به ظاهر او را احترام کرد و تحفه‌هایی برای او و ام‌الفضل فرستاد. بر پایه این روایت، معتصم شربت پرتقالی به وسیله غلام خود به نام اَشناس برای او فرستاد. اَشناس به امام گفت: خلیفه، پیش از شما از این شربت به گروهی از بزرگان نوشانده و امر کرده که شما هم از آن بنوشید. امام فرمود: «آن را در شب می‌نوشم»؛ اما اشناس اصرار کرد که باید خنک نوشیده شود. سپس امام از آن نوشید و بر اثر آن به شهادت رسید.<ref>ابن‌شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، نشر علامه، ج۴، ص۳۸۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۰، ص۸.</ref>  


[[شیخ مفید]] در [[شهادت]] جوادالاَئمه(ع) با سَم تردید کرده و گفته است در این خصوص برای من خبری ثابت نشده است که به آن شهادت دهم.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۹۵.</ref> عده‌ای از این عبارت شیخ مفید برداشت کرده‌اند که وی قائل به شهادت امام جواد نبوده و رحلت او را طبیعی دانسته است؛{{مدرک}} مفید، در کتاب [[تصحیح الاعتقادات (کتاب)|تصحیح اعتقادات الامامیه]] نیز گفته است راهی برای یقین پیداکردن به شهادت برخی از امامان همچون امام جواد(ع) نیست.<ref>شیخ مفید، تصحیح اعتقادات الامامیه، ۱۴۱۴ق، ص۱۳۲.</ref> اما برخی از محققان شیعه با استناد به روایت «[[ما منا الا مقتول شهید|ما مِنّا إلّا مقتولٌ شهیدٌ]]»<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۸۵.</ref> و همچنین ذکر شواهدی که از شهادت امام جواد(ع) حکایت دارد، سخن شیخ مفید را حمل بر [[تقیه]] کرده‌اند. از نظر آنان، شیخ مفید ساکن [[بغداد]] بود و با توجه به جو حاکم علیه [[شیعه|شیعیان]]، نمی‌توانسته به صراحت عقاید شیعه در مورد شهادت ائمه(ع) به‌دست [[بنی‌عباس|عباسیان]] را ذکر کند. این احتمال نیز ذکر شده که با توجه به نبود منابع کافی و سختی دسترسی به منابع اصلی، این مطلب به دست او نرسیده است.<ref>نگاه کنید به: عاملی، الصحیح من سیرة النبی الاعظم، ۱۴۲۶ق، ج۳۳، ص۱۸۱-۱۹۳؛ صدر، تاریخ الغیبه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۲۹-۲۳۷؛ جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۱ش، ص۴۸۱-۴۸۲.</ref>
[[شیخ مفید]] در [[شهادت]] جوادالاَئمه(ع) با سَم تردید کرده و گفته است در این خصوص برای من خبری ثابت نشده است که به آن شهادت دهم.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۹۵.</ref> عده‌ای از این عبارت شیخ مفید برداشت کرده‌اند که وی قائل به شهادت امام جواد نبوده و رحلت او را طبیعی دانسته است؛{{مدرک}} مفید، در کتاب [[تصحیح الاعتقادات (کتاب)|تصحیح اعتقادات الامامیه]] نیز گفته است راهی برای یقین پیداکردن به شهادت برخی از امامان همچون امام جواد(ع) نیست.<ref>شیخ مفید، تصحیح اعتقادات الامامیه، ۱۴۱۴ق، ص۱۳۲.</ref> اما سید محمد صدر با استناد به روایت «[[ما منا الا مقتول شهید|ما مِنّا إلّا مقتولٌ شهیدٌ]]»<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۸۵.</ref> قائل به شهادت او شده‌اند.<ref>صدر، تاریخ الغیبه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۲۹-۲۳۷.</ref> رسول جعفریان نیز با ذکر شواهد دیگری شهادت امام را پذیرفته است.<ref>جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۱ش، ص۴۸۱-۴۸۲.</ref> [[سید جعفر مرتضی عاملی]]، سخن شیخ مفید را حمل بر تقیه کرده است از نظر او شیخ مفید ساکن [[بغداد]] بود و با توجه به جو حاکم علیه [[شیعه|شیعیان]]، نمی‌توانسته به صراحت عقاید شیعه در مورد شهادت ائمه(ع) به‌دست [[بنی‌عباس|عباسیان]] را ذکر کند. این احتمال نیز ذکر شده که با توجه به نبود منابع کافی و سختی دسترسی به منابع اصلی، این مطلب به دست او نرسیده است.<ref>نگاه کنید به: عاملی، الصحیح من سیرة النبی الاعظم، ۱۴۲۶ق، ج۳۳، ص۱۸۵-۱۹۱.</ref>  
 
== دوران امامت ==
== دوران امامت ==
امام جواد(ع)، پس از [[شهادت]] [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] در [[سال ۲۰۳ هجری قمری|سال ۲۰۳ق]] به [[امامت]] رسید.<ref> طبری، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۳۹۴.</ref> مدت امامت او هفده سال بود<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۷۳؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ۱۳۷۵ق، ج۱، ص۲۴۳.</ref> که با خلافت دو تن از [[فهرست خلفای بنی‌عباس|خلفای عباسی]]، مأمون و معتصم همزمان بود. حدود ۱۵ سال آن در خلافت مأمون (۱۹۸-۲۱۸ق) و دو سال در خلافت معتصم (۲۱۸-۲۲۷ق) سپری شد.<ref>پیشوایی، سیره پیشوایان، ۱۳۷۹ش، ص۵۳۰.</ref> با [[شهادت]] او در [[سال ۲۲۰ هجری قمری|سال ۲۲۰ق]]، امامت به فرزندش [[امام هادی علیه‌السلام|امام هادی(ع)]] منتقل شد.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۹۵.</ref>
امام جواد(ع)، پس از [[شهادت]] [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] در [[سال ۲۰۳ هجری قمری|سال ۲۰۳ق]] به [[امامت]] رسید.<ref> طبری، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۳۹۴.</ref> مدت امامت او هفده سال بود<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۷۳؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ۱۳۷۵ق، ج۱، ص۲۴۳.</ref> که با خلافت دو تن از [[فهرست خلفای بنی‌عباس|خلفای عباسی]]، مأمون و معتصم همزمان بود. حدود ۱۵ سال آن در خلافت مأمون (۱۹۸-۲۱۸ق) و دو سال در خلافت معتصم (۲۱۸-۲۲۷ق) سپری شد.<ref>پیشوایی، سیره پیشوایان، ۱۳۷۹ش، ص۵۳۰.</ref> با [[شهادت]] او در [[سال ۲۲۰ هجری قمری|سال ۲۲۰ق]]، امامت به فرزندش [[امام هادی علیه‌السلام|امام هادی(ع)]] منتقل شد.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۹۵.</ref>