فهرست شرح‌ها و حاشیه‌های الاشارات و التنبیهات: تفاوت میان نسخه‌ها
فهرست شرح‌ها و حاشیه‌های الاشارات و التنبیهات (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۴ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۱۹
، ۲۴ مهٔ ۲۰۲۳بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''فهرست شرح‌ها و حاشیه‌های الاشارات و التنبیهات''' مجموعه تألیفاتی به‌صورت شرح، حاشیه، تلخیص، ترجمه و داوری میان شارحان است که بر [[الاشارات و التنبیهات (کتاب)|کتاب الاشارات و التنبیهات]] اثر [[ابن‌سینا]] نوشته شده است. از نظر برخی محققان، استفاده آموزشی از این کتاب در کنار پیچیدگی و فشردگی مطالب آن موجب شده تا شرح‌ها و تعلیقه‌هایی بر آن نگاشته شود. | '''فهرست شرح‌ها و حاشیه‌های الاشارات و التنبیهات''' مجموعه تألیفاتی به‌صورت شرح، حاشیه، تلخیص، ترجمه و داوری میان شارحان است که بر [[الاشارات و التنبیهات (کتاب)|کتاب الاشارات و التنبیهات]] اثر [[ابن‌سینا]] نوشته شده است. از نظر برخی محققان، استفاده آموزشی از این کتاب در کنار پیچیدگی و فشردگی مطالب آن موجب شده تا شرح‌ها و تعلیقه‌هایی بر آن نگاشته شود.<ref>ابن‌سینا، ترجمهٔ قدیم الاشارات و التنبیهات، مقدمه، ۱۳۶۰ش، ص۵.</ref> عالمانی میان برخی شارحان اشارات و تنبیهات داوری کرده‌اند.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۲۰، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref> دو شرح [[فخر رازی]] و [[خواجه نصیرالدین طوسی]] مهم‌ترین شروح اشارات تلقی شده‌اند.<ref>شهابی، زنده عشق، ۱۳۷۱ش، ص۱۳۹-۱۴۰.</ref> | ||
== شرح‌ها == | === شرح‌ها === | ||
[[پرونده:برگ ابتدایی نسخه‌ای خطی از شرح الاشارات فخر رازی مورخ ۱۰۹۴ق.PNG|بندانگشتی|250px|نسخه‌ای خطی از شرح الاشارات فخر رازی مورخ ۱۰۹۴ق، یکی از دو شرح مهم اشارات]] | [[پرونده:برگ ابتدایی نسخه‌ای خطی از شرح الاشارات فخر رازی مورخ ۱۰۹۴ق.PNG|بندانگشتی|250px|نسخه‌ای خطی از شرح الاشارات فخر رازی مورخ ۱۰۹۴ق، یکی از دو شرح مهم اشارات]] | ||
* الامانات فى شرح الاشارات، نوشته ابوالحسن على بن زيد بيهقى، مشهور به [[ابن‌فندوق]] (۴۹۳-۵۶۵)<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۸، ص۲۴۲-۲۴۳.</ref>؛ این کتاب قدیمی‌ترین شرح اشارات بر شمرده شده است.<ref>شهابی، زنده عشق، ۱۳۷۱ش، ص۱۳۹.</ref> | * الامانات فى شرح الاشارات، نوشته ابوالحسن على بن زيد بيهقى، مشهور به [[ابن‌فندوق]] (۴۹۳-۵۶۵)<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۸، ص۲۴۲-۲۴۳.</ref>؛ این کتاب قدیمی‌ترین شرح اشارات بر شمرده شده است.<ref>شهابی، زنده عشق، ۱۳۷۱ش، ص۱۳۹.</ref> | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
*شرح مهدی عظیمی بر هشت نهج منطق اشارات با عنوان تحلیل منطقی گزاره: شرح منطق اشارات (نهج سوم تا ششم) و تحلیل منطقی استدلال: شرح منطق اشارات ابن‌سینا (نهج هفتم تا دهم).<ref>[http://hekmateislami.com/?page_id=12752 «انتشارات حکمت اسلامی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی مجمع عالی حکمت اسلامی.</ref> | *شرح مهدی عظیمی بر هشت نهج منطق اشارات با عنوان تحلیل منطقی گزاره: شرح منطق اشارات (نهج سوم تا ششم) و تحلیل منطقی استدلال: شرح منطق اشارات ابن‌سینا (نهج هفتم تا دهم).<ref>[http://hekmateislami.com/?page_id=12752 «انتشارات حکمت اسلامی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی مجمع عالی حکمت اسلامی.</ref> | ||
== حاشیه‌ها == | === حاشیه‌ها === | ||
[[پرونده:نسخه‌ای خطی از حاشیه آقاحسین خوانساری بر شرح اشارات خواجه طوسی.PNG|بندانگشتی|250px|نسخه‌ای خطی از حاشیه آقاحسین خوانساری بر شرح اشارات خواجه طوسی مورخ ۱۰۹۶ق.]] | [[پرونده:نسخه‌ای خطی از حاشیه آقاحسین خوانساری بر شرح اشارات خواجه طوسی.PNG|بندانگشتی|250px|نسخه‌ای خطی از حاشیه آقاحسین خوانساری بر شرح اشارات خواجه طوسی مورخ ۱۰۹۶ق.]] | ||
*حاشية الاشارات، نگاشته بدرالدين شوشتری (قرن هفتم قمری).<ref>مهدوی، فهرست نسخه‌های مصنفات ابن‌سینا، ۱۳۳۲ش، ص۳۶.</ref> | *حاشية الاشارات، نگاشته بدرالدين شوشتری (قرن هفتم قمری).<ref>مهدوی، فهرست نسخه‌های مصنفات ابن‌سینا، ۱۳۳۲ش، ص۳۶.</ref> | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
[[پرونده:ترجمهای کهن از اشارات و تنبیهات حدود قرن هفتم قمری.PNG|بندانگشتی|250px|ترجمهای کهن از اشارات و تنبیهات به زبان فارسی، حدود قرن هفتم قمری|356x356پیکسل]] | [[پرونده:ترجمهای کهن از اشارات و تنبیهات حدود قرن هفتم قمری.PNG|بندانگشتی|250px|ترجمهای کهن از اشارات و تنبیهات به زبان فارسی، حدود قرن هفتم قمری|356x356پیکسل]] | ||
== ترجمه‌ها == | |||
=== ترجمه‌ها === | |||
* ترجمه فارسی از مترجمی ناشناس.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۷۸.</ref> این ترجمه دارای نسخه‌های متفاوت از نظر کیفی و کمی است که برخی از آنها بدون نام مؤلف است.<ref>ابن‌سینا، ترجمه فارسی اشارات و تنبیهات، مقدمه مصحح، ۱۳۳۲ش، ص۲۷-۲۸.</ref> درباره مترجم این اثر نظرات مختلفی ابراز شده است.<ref>ابن‌سینا، ترجمهٔ قدیم الاشارات و التنبیهات، مقدمه، ۱۳۶۰ش، ص۱۳-۱۵.</ref> برخی محققان مترجم این نسخه‌ها را یکی دانسته‌اند و، بنا بر یادداشت آغاز یکی از نسخه‌ها، عبدالسلام بن محمود بن احمد فارسی (احتمالاً قرن هفتم قمری) قلمداد کرده‌اند.<ref>ابن‌سینا، ترجمه فارسی اشارات و تنبیهات، مقدمه مصحح، ۱۳۳۲ش، ص۲۹-۳۵.</ref> | * ترجمه فارسی از مترجمی ناشناس.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۷۸.</ref> این ترجمه دارای نسخه‌های متفاوت از نظر کیفی و کمی است که برخی از آنها بدون نام مؤلف است.<ref>ابن‌سینا، ترجمه فارسی اشارات و تنبیهات، مقدمه مصحح، ۱۳۳۲ش، ص۲۷-۲۸.</ref> درباره مترجم این اثر نظرات مختلفی ابراز شده است.<ref>ابن‌سینا، ترجمهٔ قدیم الاشارات و التنبیهات، مقدمه، ۱۳۶۰ش، ص۱۳-۱۵.</ref> برخی محققان مترجم این نسخه‌ها را یکی دانسته‌اند و، بنا بر یادداشت آغاز یکی از نسخه‌ها، عبدالسلام بن محمود بن احمد فارسی (احتمالاً قرن هفتم قمری) قلمداد کرده‌اند.<ref>ابن‌سینا، ترجمه فارسی اشارات و تنبیهات، مقدمه مصحح، ۱۳۳۲ش، ص۲۹-۳۵.</ref> | ||
* ترجمه فارسی از سيد علی بن محمد بن اسدالله امامی اصفهانی (قرن دوازدهم قمری).<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۷۸-۷۹.</ref> | * ترجمه فارسی از سيد علی بن محمد بن اسدالله امامی اصفهانی (قرن دوازدهم قمری).<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۷۸-۷۹.</ref> | ||