پرش به محتوا

غسالخانه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ویکی سازی
جز (ویکی سازی)
خط ۳: خط ۳:
'''غَسّالخانه''' مکانی برای شستن، [[غسل میت|غسل‌دادن]] و [[کفن|کفن کردن]] مردگان است. لزوم رعایت مسائل شرعی، اصول بهداشتی و سبک زندگی شهری در جوامع مختلف انجام غسل میت در خانه‌ها را با مشکل مواجه کرده و مردم را به ساختن غسالخانه واداشته است.
'''غَسّالخانه''' مکانی برای شستن، [[غسل میت|غسل‌دادن]] و [[کفن|کفن کردن]] مردگان است. لزوم رعایت مسائل شرعی، اصول بهداشتی و سبک زندگی شهری در جوامع مختلف انجام غسل میت در خانه‌ها را با مشکل مواجه کرده و مردم را به ساختن غسالخانه واداشته است.


گفته شده مسلمانان صدر اسلام تا مدتها مکان مخصوصی به نام غسالخانه نداشته و مردگان را در خانه یا جایی که دسترسی به آب داشت غسل می‌دادند. در غسالخانه‌های کنونی در شهرهای ایران قسمت‌هایی چون محل انتظار، سالن غسّال، ‌ دوش و رختکن، و سردخانه ساخته می‌شود.
گفته شده [[مسلمان|مسلمانان]] صدر [[اسلام]] تا مدتها مکان مخصوصی به نام غسالخانه نداشته و مردگان را در خانه یا جایی که دسترسی به [[آب]] داشت غسل می‌دادند. در غسالخانه‌های کنونی در شهرهای [[ایران]] قسمت‌هایی چون محل انتظار، سالن غسّال، ‌ دوش و رختکن، و سردخانه ساخته می‌شود.


[[مجتهد|فقیهان شیعه]]، [[احکام شرعی|احکام]] متعددی را در ارتباط با غسالخانه بیان کرده‌اند؛ [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] فروش غسالخانه [[وقف|وقف شده]] و تبدیل آن به غسّالخانه بهتر را جایز ندانسته است. [[ناصر مکارم شیرازی]] خواندن نماز در غسالخانه را [[مکروه]] دانسته است.[[لطف‌الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی]] بنابر [[احتیاط واجب]] و [[حسین نوری همدانی]] غسل میت با دستگاه‌های مکانیزه و بدون دخالت انسان را کافی ندانسته‌اند؛ ولی مکارم شیرازی و [[سید محمدعلی علوی گرگانی|علوی گرگانی]] در صورت رعایت مسائل شرعی و [[نیت|نیت قربت]] مسئول دستگاه، [[فتوا]] به صحت آن داده‌اند.
[[مجتهد|فقیهان شیعه]]، [[احکام شرعی|احکام]] متعددی را در ارتباط با غسالخانه بیان کرده‌اند؛ [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] فروش غسالخانه [[وقف|وقف شده]] و تبدیل آن به غسّالخانه بهتر را جایز ندانسته است. [[ناصر مکارم شیرازی]] خواندن نماز در غسالخانه را [[مکروه]] دانسته است.[[لطف‌الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی]] بنابر [[احتیاط واجب]] و [[حسین نوری همدانی]] غسل میت با دستگاه‌های مکانیزه و بدون دخالت انسان را کافی ندانسته‌اند؛ ولی مکارم شیرازی و [[سید محمدعلی علوی گرگانی|علوی گرگانی]] در صورت رعایت مسائل شرعی و [[نیت|نیت قربت]] مسئول دستگاه، [[فتوا]] به صحت آن داده‌اند.
خط ۱۰: خط ۱۰:
غسالخانه، مکانی برای شستن، [[غسل میت|غسل‌دادن]]، [[حنوط]] و [[کفن|کفن کردن]] مردگان است.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/258480، «غسالخانه»]، سایت مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> غسالخانه مجهز به تابوت و تخته یا سنگ مرده‌شورخانه می‌باشد و در کنار بیشتر [[قبرستان|قبرستان‌ها]] وجود دارد.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/258480، «غسالخانه»]، سایت مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> غَسّال، صیغه مبالغه از واژه غَسل(شستن) و در اصطلاح به کسی گفته شده که شغلش شستن و غسل دادن و کفن کردن مردگان است و در فارسی مرده‌شور یا مرده‌شوی نامیده شده است.<ref>لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه (غسال).</ref>سالن تطهیر و تطهیرکننده نام دیگری است که در سالیان اخیر برای غسالخانه و مرده شور  بکار می رود.{{مدرک}}
غسالخانه، مکانی برای شستن، [[غسل میت|غسل‌دادن]]، [[حنوط]] و [[کفن|کفن کردن]] مردگان است.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/258480، «غسالخانه»]، سایت مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> غسالخانه مجهز به تابوت و تخته یا سنگ مرده‌شورخانه می‌باشد و در کنار بیشتر [[قبرستان|قبرستان‌ها]] وجود دارد.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/258480، «غسالخانه»]، سایت مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> غَسّال، صیغه مبالغه از واژه غَسل(شستن) و در اصطلاح به کسی گفته شده که شغلش شستن و غسل دادن و کفن کردن مردگان است و در فارسی مرده‌شور یا مرده‌شوی نامیده شده است.<ref>لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه (غسال).</ref>سالن تطهیر و تطهیرکننده نام دیگری است که در سالیان اخیر برای غسالخانه و مرده شور  بکار می رود.{{مدرک}}


فقیهان شیعه، غسل دادن میّت را از جمله [[واجب کفایی|واجبات کفایی]] پس از مرگ دانسته‌اند.<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع، ۱۴۱۷ق، ص۱۰۱ ؛ [https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=27742 «احکام درگذشتگان»]، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.</ref> لزوم رعایت مسائل شرعی، رعایت اصول بهداشتی<ref>برای نمونه نگاه کنید به: [https://history.mui.ac.ir/fa/history/2114، «بلدیه اصفهان و بهداشت اصناف»]، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.</ref> و توسعه آپارتمان‌نشینی و سبک زندگی شهری در جوامع مختلف انجام غسل میت در خانه‌ها را با مشکل مواجه کرده و مردم را به ساختن غسالخانه واداشته است.{{مدرک}}
فقیهان [[شیعه]]، غسل دادن میّت را [[واجب کفایی]] پس از مرگ دانسته‌اند.<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع، ۱۴۱۷ق، ص۱۰۱ ؛ [https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=27742 «احکام درگذشتگان»]، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.</ref> لزوم رعایت مسائل شرعی، رعایت اصول بهداشتی<ref>برای نمونه نگاه کنید به: [https://history.mui.ac.ir/fa/history/2114، «بلدیه اصفهان و بهداشت اصناف»]، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.</ref> و توسعه آپارتمان‌نشینی و سبک زندگی شهری در جوامع مختلف انجام غسل میت در خانه‌ها را با مشکل مواجه کرده و مردم را به ساختن غسالخانه واداشته است.{{مدرک}}


== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
خط ۱۶: خط ۱۶:
با رواج ساخت غسالخانه، آن را معمولاً در کنار آسیاب، [[قبرستان]] یا جایی نزدیک به نهر آب می‌ساختند و گاهی در آخرین نقطه‌ای بود که آب از روستا خارج می‌شد.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/258480، «غسالخانه»]، سایت مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> به گزارش تاوِرنیه، جهانگرد فرانسوی در [[صفویان|عهد صفویه]] غسالخانه‌ها را در کنار [[آب جاری|آبهای جاری]] احداث می‌کرده‌اند.<ref>عباسی دمشهری، «درآمدی بر آیین تدفین در میناب»، ص۹.</ref>
با رواج ساخت غسالخانه، آن را معمولاً در کنار آسیاب، [[قبرستان]] یا جایی نزدیک به نهر آب می‌ساختند و گاهی در آخرین نقطه‌ای بود که آب از روستا خارج می‌شد.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/258480، «غسالخانه»]، سایت مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> به گزارش تاوِرنیه، جهانگرد فرانسوی در [[صفویان|عهد صفویه]] غسالخانه‌ها را در کنار [[آب جاری|آبهای جاری]] احداث می‌کرده‌اند.<ref>عباسی دمشهری، «درآمدی بر آیین تدفین در میناب»، ص۹.</ref>


در [[تهران]] در سال [[سال ۱۳۱۰ هجری شمسی|۱۳۱۰ش]]، به‌دستور [[رضاشاه|رضا شاه]]، گورستان مِسگرآباد و غسالخانه‌ای احداث شد و در اختیار مردم قرار گرفت.<ref>شهری، تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم، ۱۳۷۸ش، ص۴۴۰.</ref> در غسالخانه‌های کنونی در شهرهای [[ایران]] قسمت‌هایی چون محل انتظار، سالن غسال و سردخانه ساخته می‌شود.<ref>[http://4sooarc.com/%d9%85%d8%b9%d9%85%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d8%ba%d8%b3%d8%a7%d9%84%d8%ae%d8%a7%d9%86%d9%87، «اصول و ضوابط معماری غسالخانه در ایران»]، چهار سوی معماری.</ref>
در [[تهران]] در سال [[سال ۱۳۱۰ هجری شمسی|۱۳۱۰ش]]، به‌دستور [[رضاشاه]]، گورستان مِسگرآباد و غسالخانه‌ای احداث شد و در اختیار مردم قرار گرفت.<ref>شهری، تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم، ۱۳۷۸ش، ص۴۴۰.</ref> در غسالخانه‌های کنونی در شهرهای [[ایران]] قسمت‌هایی چون محل انتظار، سالن غسال و سردخانه ساخته می‌شود.<ref>[http://4sooarc.com/%d9%85%d8%b9%d9%85%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d8%ba%d8%b3%d8%a7%d9%84%d8%ae%d8%a7%d9%86%d9%87، «اصول و ضوابط معماری غسالخانه در ایران»]، چهار سوی معماری.</ref>


از نیمه دوم [[سال ۱۳۸۹ هجری شمسی|سال ۱۳۸۹ش]] شایعه شستشوی اموات با دستگاه مکانیزه و بدون دخالت مرده‌شور توسط شهرداری [[مشهد]] منتشر شد.<ref>[https://www.jahannews.com/analysis/135989، «غسالخانه مدرن با تکنولوژی بالا در راه است!»]، سایت جهان نیوز.</ref> این شایعه از سوی معاون قبرستان [[بهشت زهرا]] تکذیب شده است.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/8178202، «پُشتِ در غسالخانه بهشت زهرا چه خبر است؟»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> اکبر توکلی، مدیر وقت سازمان [[بهشت زهرا]] رعایت مسائل شرعی و [[غسل میت]] را در شستشوی مکانیزه ناممکن دانسته است.<ref>[https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-11/28284-%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D9%88%D8%B4%D9%88%DB%8C-، «آیا شست وشوی اموات مکانیزه می شود؟»]، پایگاه خبری جماران.</ref>
از نیمه دوم [[سال ۱۳۸۹ هجری شمسی|سال ۱۳۸۹ش]] شایعه شستشوی اموات با دستگاه مکانیزه و بدون دخالت مرده‌شور توسط شهرداری [[مشهد]] منتشر شد.<ref>[https://www.jahannews.com/analysis/135989، «غسالخانه مدرن با تکنولوژی بالا در راه است!»]، سایت جهان نیوز.</ref> این شایعه از سوی معاون قبرستان [[بهشت زهرا]] تکذیب شده است.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/8178202، «پُشتِ در غسالخانه بهشت زهرا چه خبر است؟»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> اکبر توکلی، مدیر وقت سازمان [[بهشت زهرا]] رعایت مسائل شرعی و [[غسل میت]] را در شستشوی مکانیزه ناممکن دانسته است.<ref>[https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-11/28284-%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D9%88%D8%B4%D9%88%DB%8C-، «آیا شست وشوی اموات مکانیزه می شود؟»]، پایگاه خبری جماران.</ref>
خط ۲۴: خط ۲۴:


* [[ناصر مکارم شیرازی]] استفاده از [[زکات|زکات مال]] در ساختن غسالخانه را جایز و بکارگیری [[زکات فطره]] را در آن بنابر [[احتیاط واجب]] ممنوع می‌داند.<ref>مکارم شیرازی، استفتائات جدید، ۱۴۲۷ق، ص۱۱۹-۱۱۸.</ref>
* [[ناصر مکارم شیرازی]] استفاده از [[زکات|زکات مال]] در ساختن غسالخانه را جایز و بکارگیری [[زکات فطره]] را در آن بنابر [[احتیاط واجب]] ممنوع می‌داند.<ref>مکارم شیرازی، استفتائات جدید، ۱۴۲۷ق، ص۱۱۹-۱۱۸.</ref>
* [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] فروش غسالخانه [[وقف|وقف شده]] و تبدیل آن به غسالخانه بهتر را جایز ندانسته است.<ref>امام خمینی، استفتائات، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۳۷۰.</ref>
* [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] فروش غسالخانه [[وقف|وقف شده]] و تبدیل آن به غسالخانه بهتر را [[مباح|جایز]] ندانسته است.<ref>امام خمینی، استفتائات، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۳۷۰.</ref>
* [[محقق حلی]]، [[شهید اول]] و [[شهید ثانی]] هدایت آب مصرفی در [[غسل میت]] به چاه مخصوص خودش را [[مستحب]] دانسته‌اند<ref>محقق حلی، شرائع الاسلام، چاپ اسماعیلیان، ج۱، ص۳۰؛ شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۴۱۴.</ref> و [[محقق حلی]] هدایت آن به چاه مستراح را [[مکروه]] شمرده است.<ref>محقق حلی، شرائع الاسلام، چاپ اسماعیلیان، ج۱، ص۳۰</ref>
* [[محقق حلی]]، [[شهید اول]] و [[شهید ثانی]] هدایت آب مصرفی در [[غسل میت]] به چاه مخصوص خودش را [[مستحب]] دانسته‌اند<ref>محقق حلی، شرائع الاسلام، چاپ اسماعیلیان، ج۱، ص۳۰؛ شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۴۱۴.</ref> و [[محقق حلی]] هدایت آن به چاه مستراح را [[مکروه]] شمرده است.<ref>محقق حلی، شرائع الاسلام، چاپ اسماعیلیان، ج۱، ص۳۰</ref>
* برخی از فقها مانند [[ناصر مکارم شیرازی]] خواندن نماز در غسالخانه را مکروه دانسته است.<ref>[https://makarem.ir/ahkam/fa/home/istifta/253842/%d9%86%d9%85%d8%a7%d8%b2-%d8%af%d8%b1-%d8%ba%d8%b3%d8%a7%d9%84%d8%ae%d8%a7%d9%86%d9%8، «نماز در غسالخانه»]، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی.</ref>
* برخی از فقها مانند [[ناصر مکارم شیرازی]] خواندن نماز در غسالخانه را مکروه دانسته است.<ref>[https://makarem.ir/ahkam/fa/home/istifta/253842/%d9%86%d9%85%d8%a7%d8%b2-%d8%af%d8%b1-%d8%ba%d8%b3%d8%a7%d9%84%d8%ae%d8%a7%d9%86%d9%8، «نماز در غسالخانه»]، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی.</ref>
confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۶۱

ویرایش