ما رأیت الا جمیلا: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ما رأیتُ الّا جمیلاً''' جمله مشهور [[حضرت زینب سلام الله علیها|حضرت زینب(س)]] پس از [[واقعه کربلا|واقعه عاشورا]] در پاسخ به [[عبیدالله بن زیاد]] است. این جمله به معنای «چیزی جز زیبایی ندیدم» معنا شده است. عبیدالله در مواجهه با [[اسیران کربلا]] پس از نسبت دادن واقعه کربلا به خواست [[خدا|خداوند]]، از حضرت زینب دلیل کار خداوند را پرسید. حضرت زینب(س) در پاسخ به او فرمود: چیزی جز زیبایی ندیدم. حضرت در تبیین کلام خود شهادت را سرنوشت امام حسین(ع) و یارانش از جانب خداوند عنوان کرد و از محاکمه نزدیک ابن زیاد، توسط خداوند سخن به میان آورد.

این جمله را نشانگر قدرت [[ایمان]]، [[اخلاص]] و تسلیم حضرت زینب(س) در برابر آزمایش و امتحان الهی دانسته‌اند. تفسیرهای مختلفی از سوی محققان درباره زیبایی مورد نظر حضرت، بیان شده که زیبایی هدف و رفتار امام حسین(ع) و یارانش و همچنین زیبایی تدبیر خداوند از جمله آنهاست. رسوا کردن ابن زیاد و اثبات حقانیت امام حسین(ع) از جمله اهداف حضرت زینب(س) در به‌کار بردن این جمله دانسته شده است.

جمله «ما رأیت الا جمیلا» را از جملات مشهور<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/99262 «معنای «ما رأیت الا جمیلاً»]، خبرگزاری حوزه.</ref> [[حضرت زینب سلام الله علیها|حضرت زینب(س)]] بعد از [[واقعه کربلا|واقعه عاشورا]] می‌دانند.<ref>علوی علی‌آبادی، «مارأیت الا جمیلا»؛ [http://shabestan.ir/detail/News/728513 «سرّ تولد «ما رأیتُ الّا جمیلاً» از دل مصائب کربلا»]، خبرگزاری شبستان؛ [https://www.hawzahnews.com/news/298553 «نگاه الهی حضرت زینب(س) به واقعه کربلا»]، خبرگزاری حوزه.</ref> بنا بر گزارش‌های تاریخی [[عبیدالله بن زیاد]] پس از رویارویی با [[اسیران کربلا|اسرای کربلا]] در عمارت [[کوفه]]، شهادت [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و یارانش را سبب رسوایی آنها از جانب [[خدا|خداوند]] عنوان کرد و از حضرت زینب پرسید: دیدی خدا با برادر و خاندانت چه کرد؟ حضرت زینب(س) در پاسخ، این جمله را به کار برد<ref>ابن اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۱۲۲؛ مقرم، مقتل الحسین(ع)، بیروت، ص۳۴۱؛ اللهوف، ابن طاوس، ۱۳۴۸ش، ص۱۶۰.</ref> و در ادامه فرمود: اینان افرادی بودند که خداوند سرنوشتشان را [[شهادت]] تعیین کرده بود و آنان نیز به خوابگاه‌های ابدی خود رفتند و به همین زودی خداوند، میان تو و آنان جمع می‌کند تا تو را به محاکمه بکشد!<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۴۵۷؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۱۹۳؛ ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ش، ج۴، ص۸۲.</ref> آن زمان متوجه خواهی شد که پیروزی از آن چه کسی خواهد بود. مادرت به عزایت بنشیند،‌ ای پسر مرجانه.<ref>ابن اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۱۲۲.</ref> عبیدالله پس از جواب حضرت، عصبانی شد و تصمیم گرفت تا زینب(س) را به قتل برساند که با وساطت یکی از یارانش از این کار منصرف شد.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۴۵۷؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۱۹۳.</ref>

[[محمدهادی یوسفی غروی]] تاریخ‌پژوه (زاده ۱۳۲۷ش) معتقد است این جمله اولین‌بار در قرن هفتم هجری قمری توسط  [[سید ابن طاووس]] (درگذشت ۶۶۴ق) در کتاب [[اللهوف علی قتلی الطفوف (کتاب)|لهوف]] ذکر شده است.<ref>[http://shabestan.ir/detail/News/682866 «عدم تایید منابع تاریخی در نسبت دادن"ما رایت الا جمیلا" به حضرت زینب(س)»]، خبرگزاری شبستان.</ref> با این حال جمله «ما رأیت الا حِملا» در کتاب [[الفتوح (کتاب)|الفتوح]] اثر [[ابن‌اعثم کوفی]] (درگذشت [[سال ۳۱۴ هجری قمری|۳۱۴ق]]) آمده است.<ref>ابن اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۱۲۲.</ref> به گفته مصحح کتاب الفتوح، عبارت «حملا» مناسب سیاق نیست و آن را به «جمیلا» تغییر داده است.<ref>ابن‌اعثم، الفتوح، ج۵، ص۱۲۲، پاورقی.</ref>