پرش به محتوا

مرض موت: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۹۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۱ مهٔ ۲۰۲۳
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Salehi صفحهٔ مرض موت را به ویکی شیعه:پیش‌نویس مرض موت منتقل کرد: اصلاح متن)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{احکام}}
{{احکام}}
'''مرض موت''' بیماری‌ای که منجر به مرگ بیمار شود. در فقه احکام خاصی مانند نافذ بودن یا نبودن تصرفات مالی، ازدواج، طلاق و اقرار در مرض موت مورد بحث قرار گرفته است. در صورتی که بیمار از مرض بهبود یابد و بستر بیماری را ترک کند و دوباره به همان مرض یا بیماری دیگری مبتلا شود و بمیرد، به بیماری اولیه مرض موت گفته نمی‌شود.
'''مرض موت''' بیماری‌ای است که منجر به مرگ بیمار می‌شود. درباره نافذ بودن یا نبودن تصرفات مالی شخص بیمار مشرف به مرگ، همچنین [[ازدواج]]، [[طلاق]] و اقرار او در فقه سخن گفته شده است. در صورتی که بیمار از مرض بهبود یابد و بستر بیماری را ترک کند و دوباره به همان مرض یا بیماری دیگری مبتلا شود و بمیرد، به بیماری اولیه مرض موت گفته نمی‌شود.


== تعریف و جایگاه ==
== تعریف و جایگاه ==
مرض موت از عواملی است که باعث ایجاد محدودیت در تصرفات شخص بیمار می‌شود. فقها در ابواب فقهی مختلفی مانند وصیت، اقرار، شهادت، ازدواج و طلاق و معاملات از مرض موت بحث کرده‌اند.{نیازمند منبع}
مرض موت یا بیماری مشرف به مرگ، بیماری‌ای دانسته شده كه مريض به واسطۀ آن تا هنگام مرگ از بستر بيمارى برنخيزد.<ref>محقق داماد، قواعد فقه، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۲۶۷.</ref> حال اگر بيمار بهبود يابد و پس از ترك بستر بيمارى، دوباره به همان مرض يا بيمارى ديگری مبتلا شود و بميرد؛ بيمارى اوليه را مرض موت نمى‌نامند.<ref>محقق داماد، قواعد فقه، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۲۶۷.</ref> عده‌ای از فقها بیماری که احتمال مرگ در آن زیاد باشد<ref>طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج ۴، ص۴۴.</ref> یا شخص بر اثر ابتلا به آن بمیرد<ref>حلّی، قواعد الاحکام،۱۴۱۳ق، ج ۲، ص ۵۲۹؛ محقق کرکی، ۱۴۱۴ق، ج ۱۱، ص۹۶.</ref> را مرض موت نامیده‌اند. از نظر [[محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]] بیماری است که عرفا مرگ آور باشد اگرچه طولانی شود، مرض موت است.<ref>نجفی، جواهر الکلام،۱۴۰۴ق، ج ۲۶، ص۷۴.</ref> از ویژگی‌های بارز بیماری مشرف به مرگ وحشت، اظطراب دائمی و قطع امید از زنده ماندن و منتظر مرگ بودن بیان شده‌ است، شاید به همین دلیل در فقه از این نوع بیماری‌ها با عنوان امراض مخوف یاد شده است.<ref>محقق حلّی، شرائع الإسلام، ۱۴۰۸ق، ج ۲، ص ۲۰۷؛ شهید ثانی، مسالک الأفهام، ۱۴۱۳ق، ج ۶، ص۳۱۰.</ref>


بیمار مشرف به مرگ، بیماری است که پزشکان و یا افراد خبره از ادامه زندگی بیمار ناامید باشند.{نیازمند منبع}
مرض موت از عوامل ایجاد محدودیت در تصرفات شخص بیمار دانسته شده است. فقها در ابواب فقهی مختلفی مانند وصیت، اقرار، شهادت، ازدواج و طلاق و معاملات از مرض موت بحث کرده‌اند.{نیازمند منبع}
 
عده‌ای از فقها بیماری که احتمال مرگ در آن زیاد باشد را مرض موت نامیده‌اند.<ref> طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج ۴، ص۴۴.</ref> یا شخص بر اثر ابتلا به آن بمیرد،<ref>حلّی، قواعد الاحکام،۱۴۱۳ق، ج ۲، ص ۵۲۹؛ کرکی(محقق ثانی)، ۱۴۱۴ق، ج ۱۱، ص۹۶.</ref> از نظر [[محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]] بیماری است که عرفا مرگ آور باشد اگرچه طولانی شود.<ref>نجفی، جواهر الکلام،۱۴۰۴ق، ج ۲۶، ص۷۴.</ref> از ویژگی‌های بارز بیماری مشرف به مرگ وحشت، اظطراب دائمی و قطع امید از زنده ماندن و منتظر مرگ بودن بیان شده‌ است، شاید به همین دلیل در فقه از این نوع بیماری‌ها با عنوان امراض مخوف یاد شده است. <ref>محقق حلّی، شرائع الإسلام، ۱۴۰۸ق، ج ۲، ص ۲۰۷؛ شهید ثانی، مسالک الأفهام، ۱۴۱۳ق، ج ۶، ص۳۱۰.</ref>


== احکام فقهی ==
== احکام فقهی ==
خط ۴۲: خط ۴۰:


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس۲}}
{{پانویس}}
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
 
* ابن ادریس حلی، محمد بن منصور بن احمد، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوای، قم، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۰ق.
# ابن ادریس حلی، محمد بن منصور بن احمد، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوای، قم، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۰ق.
* ابن براج، قاضی، طرابلسی، المهذب، قم انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۶ق.
# ابن براج، قاضی، طرابلسی، المهذب، قم انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۰۶ق.
* ابوبکر کاسانی، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، بیروت، ۱۴۰۶ق‌/۱۹۸۶م.
# ابوبکر کاسانی، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، بیروت، ۱۴۰۶ق‌/۱۹۸۶م.
* امام خمینی، تحریر الوسیلة، قم، مؤسسه مطبوعات دار العلم، چاپ اول، بی‌تا.
# امام خمینی، تحریر الوسیلة، قم، مؤسسه مطبوعات دار العلم، چاپ اول، بی‌تا.
* بنی هاشمی خمینی، محمد حسن، توضیح المسائل مراجع، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۹۴ش.
# بنی هاشمی خمینی، محمد حسن، توضیح المسائل مراجع، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۹۴ش.
* جمعی از پژوهشگران زیر نظر شاهرودی، سید محمود هاشمی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت(ع)، ج ۱، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، چاپ اول، ۱۴۲۶ق.
# جمعی از پژوهشگران زیر نظر شاهرودی، سید محمود هاشمی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت(ع)، ج ۱، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، چاپ اول، ۱۴۲۶ق.
* حسن علامه حلی، تذکرة الفقهاء، تهران، مکتبة المرتضویه.
# حسن علامه حلی، تذکرة الفقهاء، تهران، مکتبة المرتضویه.
* حسینی عاملی، سیدجواد، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، قم، انتشارات وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
# حسینی عاملی، سیدجواد، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، قم، انتشارات وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
* خمینی، سید روح الله الموسوی، موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ش.  
# خمینی، سید روح الله الموسوی، موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ش.  
* شریف مرتضی، علی بن حسین موسوی، الانتصار فی انفرادات الامامیه، قم، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۵ق.
# شریف مرتضی، علی بن حسین موسوی، الانتصار فی انفرادات الامامیه، قم، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۵ق.
* شهید ثانی، زین الدین بن علی، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
# شهید ثانی، زین الدین بن علی، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
* شیخ طوسی، ابو جعفر محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الإمامیه، محقق، مصحح، کشفی، سید محمد تقی، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، چاپ سوم، ۱۳۸۷ق.
# شیخ طوسی، ابو جعفر محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الإمامیه، محقق، مصحح، کشفی، سید محمد تقی، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، چاپ سوم، ۱۳۸۷ق.
* شیخ مفید، محمّد بن محمد بن نعمان، المقنعة، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
# شیخ مفید، محمّد بن محمد بن نعمان، المقنعة، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
* علامه حلّی، حسن بن یوسف، قواعد الاحکام فی معرفة الحلال و الحرام، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
# علامه حلّی، حسن بن یوسف، قواعد الاحکام فی معرفة الحلال و الحرام، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
* علامۀ حلی، حسن بن یوسف، تبصره المتعلمین، ترجمۀ ابوالحسن شعرانی، تهران، ۱۳۶۳ش.
# علامۀ حلی، حسن بن یوسف، تبصره المتعلمین، ترجمۀ ابوالحسن شعرانی، تهران، ۱۳۶۳ش.
* فخر المحققین، ابوطالب محمد بن الحسن بن یوسف بن مطهر، ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد، قم، موسسه اسماعیلیان، ۱۳۸۷ش.
# فخر المحققین، ابوطالب محمد بن الحسن بن یوسف بن مطهر، ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد، قم، موسسه اسماعیلیان، ۱۳۸۷ش.
* کرکی(محقق ثانی)، علی بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق.
# کرکی(محقق ثانی)، علی بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق.
* محقق حلی، جعفر بن حسن، شرایع‌الاسلام، قم، مؤسسه اسماعیلیان‌، چاپ دوم، ۱۴۰۸ق.
# محقق حلی، جعفر بن حسن، شرایع‌الاسلام، قم، مؤسسه اسماعیلیان‌، چاپ دوم، ۱۴۰۸ق.
* محقق داماد، سید مصطفی، قواعد فقه، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۴۰۶ق.
# محمد حر عاملی، بدایة الهدایة، به کوشش محمدعلی انصاری، قم، مؤسسة آل‌البیت.
* محمد حر عاملی، بدایة الهدایة، به کوشش محمدعلی انصاری، قم، مؤسسة آل‌البیت.
# مغنیه، محمدجواد، فقه الامام جعفر الصادق، بیروت، دارالعلم للملایین.
* مغنیه، محمدجواد، فقه الامام جعفر الصادق، بیروت، دارالعلم للملایین.
# نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، محقق، مصحح، قوچانی، عباس، آخوندی، علی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۴۰۴ق.
* نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، محقق، مصحح، قوچانی، عباس، آخوندی، علی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۴۰۴ق.
{{پایان}}
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۹۹

ویرایش