پرش به محتوا

ودیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ مارس ۲۰۲۳
جز (←‏رابطه ودیعه با امانت: افزودن همچنین ببینید)
خط ۱۵: خط ۱۵:


==شرایط صحت==
==شرایط صحت==
[[مجتهد|فقیهان شیعه]]<ref>علامه حلّی، تحریر الأحکام، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۱۹۱-۱۹۲؛ بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۳۱.</ref> و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]<ref>جزیری، عبد الرحمن و دیگران، الفقه علی المذاهب الأربعه، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۲۹۸-۲۹۹.</ref> ودیعه را دارای [[ایجاب و قبول]] دانسته‌اند که با هر لفظ و عملی که از آن، سپردن ودیعه و قبول آن فهمیده شود، صحیح خواهد بود؛ ازاین‌رو سپردن وسایل به امانت‌داری‌ها و دریافت رسید، به‌منزلهٔ ایجاب و قبول شمرده می‌شود.{{مدرک}} همچنین، عاقل، [[بلوغ|بالغ]]، [[محجور|غیر محجور]] و دارای اختیار بودنِ طرفین عقد، از دیگر شرایط صحت ودیعه بیان شده است.<ref>طاهری، حقوق مدنی، ۱۴۱۸ش، ج۴، ص۳۳۹-۳۴۰؛ بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۳۱.</ref>
[[مجتهد|فقیهان شیعه]]<ref>علامه حلّی، تحریر الأحکام، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۱۹۱-۱۹۲؛ بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۳۱.</ref> و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]<ref>جزیری، عبد الرحمن و دیگران، الفقه علی المذاهب الأربعه، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۲۹۸-۲۹۹.</ref> ودیعه را دارای [[ایجاب و قبول]] دانسته‌اند که با هر لفظ و عملی که از آن، سپردن ودیعه و قبول آن فهمیده شود، صحیح خواهد بود؛ ازاین‌رو سپردن وسایل به امانت‌داری‌ها و دریافت رسید، به‌منزلهٔ ایجاب و قبول شمرده می‌شود.{{مدرک}} همچنین، عقل، [[بلوغ]]، [[محجور|غیر محجور]] و [[اکراه|دارای اختیار بودنِ]] طرفین عقد، از دیگر شرایط صحت ودیعه بیان شده است.<ref>طاهری، حقوق مدنی، ۱۴۱۸ش، ج۴، ص۳۳۹-۳۴۰؛ بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۳۱.</ref>


==تعهدات طرفین قرارداد==
==تعهدات طرفین قرارداد==
به گفته فقیهان، کسی که ودیعه را قبول می‌کند باید به شکلی که در قرارداد ذکر شده یا مطابق [[عرف|عُرف]]، از ودیعه محافظت کند<ref>محقق حلّی، شرائع الإسلام، ج۲، ص۱۲۹-۱۳۰؛ اصفهانی، وسیلة النجاة، ص۴۲۰-۴۲۱، م۷ و ۸.</ref> و بدون اذنِ مالک در ودیعه تصرف ننماید<ref>اصفهانی، وسیلة النجاة، ص۴۲۴، م۲۰.</ref> و هر گاه مالک خواست، ودیعه را به او برگرداند.<ref>تحریر الأحکام، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۱۹۳، م۴۴۳۱.</ref><br>
به گفته فقیهان، کسی که ودیعه را قبول می‌کند باید به شکلی که در قرارداد ذکر شده یا مطابق [[عرف]]، از ودیعه محافظت کند<ref>محقق حلّی، شرائع الإسلام، ج۲، ص۱۲۹-۱۳۰؛ اصفهانی، وسیلة النجاة، ص۴۲۰-۴۲۱، م۷ و ۸.</ref> و بدون اذنِ مالک در ودیعه تصرف ننماید<ref>اصفهانی، وسیلة النجاة، ص۴۲۴، م۲۰.</ref> و هر گاه مالک خواست، ودیعه را به او برگرداند.<ref>تحریر الأحکام، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۱۹۳، م۴۴۳۱.</ref><br>
همچنین ودیعه‌گذار باید در صورت فسخ عقد، آن را بپذیرد<ref>بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۳۴، م۲۳۳۲.</ref> و چنانچه نگهداری از ودیعه هزینه‌ای برای مُستَودع داشت آن را بپردازد.<ref>طاهری، حقوق مدنی، ۱۴۱۸ش، ج۴، ص۳۵۱.</ref>
همچنین ودیعه‌گذار باید در صورت فسخ عقد، آن را بپذیرد<ref>بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۳۴، م۲۳۳۲.</ref> و چنانچه نگهداری از ودیعه هزینه‌ای برای مُستَودع داشت آن را بپردازد.<ref>طاهری، حقوق مدنی، ۱۴۱۸ش، ج۴، ص۳۵۱.</ref>


خط ۲۴: خط ۲۴:
در منابع فقهی و حقوقی، [[احکام شرعی|احکامی]] برای ودیعه ذکر نموده‌اند؛ از جمله:
در منابع فقهی و حقوقی، [[احکام شرعی|احکامی]] برای ودیعه ذکر نموده‌اند؛ از جمله:
*پذیرش ودیعه برای کسی که توانایی نگهداری از آن را دارد مستحب است،<ref>علامه حلّی، تحریر الأحکام، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۱۹۹، م۴۴۳۹.</ref> ولی کسی که توانایی ندارد نباید آن را قبول کند.<ref>بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۳۳، م۲۳۳۰.</ref>
*پذیرش ودیعه برای کسی که توانایی نگهداری از آن را دارد مستحب است،<ref>علامه حلّی، تحریر الأحکام، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۱۹۹، م۴۴۳۹.</ref> ولی کسی که توانایی ندارد نباید آن را قبول کند.<ref>بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۳۳، م۲۳۳۰.</ref>
*ودیعه عقدی جایز است<ref>حلّی، السرائر الحاوی، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۴۳۴؛ علامه حلّی، تحریر الأحکام، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۱۹۱-۱۹۲.</ref> و طرفین عقد هر وقت بخواهند می‌توانند آن را فسخ کنند،<ref>بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۳۴، م۲۳۳۲.</ref> که در این صورت وَدَعیّ باید هر چه زودتر ودیعه را به مالکش برگرداند.<ref>بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۳۴، م۲۳۳۳.</ref>
*ودیعه [[عقد جایز|عقدی جایز]] است<ref>حلّی، السرائر الحاوی، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۴۳۴؛ علامه حلّی، تحریر الأحکام، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۱۹۱-۱۹۲.</ref> و طرفین عقد هر وقت بخواهند می‌توانند آن را [[فسخ]] کنند،<ref>بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۳۴، م۲۳۳۲.</ref> که در این صورت وَدَعیّ باید هر چه زودتر ودیعه را به مالکش برگرداند.<ref>بنی‌هاشمی، توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۳۴، م۲۳۳۳.</ref>
*اگر ودیعه از بین برود یا آسیبی ببیند، مُستَودع ضامن نیست، مگر اینکه وی در نگهداری از آن کوتاهی کرده یا بدون اذن مالک در آن تصرف نموده باشد.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ج۱، ص۳۸۴.</ref>
*اگر ودیعه از بین برود یا آسیبی ببیند، مُستَودع [[ضمان|ضامن]] نیست، مگر اینکه وی در نگهداری از آن کوتاهی کرده یا بدون اذن مالک در آن تصرف نموده باشد.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ج۱، ص۳۸۴.</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}
Automoderated users، confirmed، templateeditor
۲٬۸۲۹

ویرایش