خزیمه بن ثابت: تفاوت میان نسخه‌ها

مادرش، کبْشَة دختر اَوْس، از [[بنی ساعده]] بود.<ref>ابن کلبی، ص۶۴۲-۶۴۳؛ ابن اثیر، اُسْد الغابة، ج۲، ص۱۳۳؛ نووی، ج۱، ص۱۷۵</ref> [[کنیه]] خزیمه را ابوعماره نوشته‌اند.<ref>ابن عبدالبرّ، ج۲، ص۴۴۸؛ ابن اثیر، اُسْد الغابة، ج۲، ص۱۳۳، ابن حجر عسقلانی، ۱۴۱۲، ج۲، ص۲۷۸</ref> از زندگی وی پیش از اسلام خبری در دست نیست.

زمان اسلام آوردن وی مورد اختلاف است. برخی اسلام وی را پیش از [[غزوه بدر]]([[سال دوم هجری]])<ref>ابن عبدالبر، ج۲، ص۴۸۸؛ ابن حجر، ج۱، ص۱۹۳؛ مزی،ج۸، ص۲۴۳.</ref> و گروهی پس از آن و پیش از [[غزوه احد]]([[سال سوم هجری قمری|سال سوم]]) دانسته‌اند.<ref> صفدی، ج۴، ص۳۶۲</ref> او پس از اسلام آوردن به همراه [[عمیر بن عدی بن خرشه]] مأمور شکستن بت‌های قبیله خود شد.<ref>ابن سعد،ج۴، ص۲۷۹.</ref>

خزیمة بن ثابت به لقب ذوالشهادتین معروف است،<ref>ابن کلبی، ص۶۴۳</ref> زیرا در جریان گواهی خواستن بر صحت یک دادوستد، شهادت داد و [[رسول خدا]] شهادت او را به منزله شهادت دو شاهد عادل پذیرفت. گواهی خزیمه درباره اسبی از پیامبر، به نام مُرْتَجِز، بود<ref>ابن قتیبه، ص۱۴۹؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۳۱۴</ref> که پیامبر آن را از یک اعرابی خرید؛ اما آن اعرابی معامله را به تحریک برخی منافقان انکار کرد و خزیمه به نفع رسول خدا شهادت داد. پیامبر از او پرسید: «چگونه شهادت می‌دهی، در حالی که تو همراه ما نبودی؟». خزیمه پاسخ داد: «من می‌دانم که تو جز حق نمی‌گویی، چگونه تو را در آوردن دینی از جانب خدا تصدیق کنیم، ولی ادعایت بر خرید اسبی از یک اعرابی پلید را تصدیق نکنیم؟». پس از آن، پیامبر فرمود: «هر که خزیمه به نفع یا برضد وی برای او شهادت دهد، او را بس است».<ref>ابن سعد، ج۴، ص۳۷۸-۳۷۹؛ کلینی، ج۷، ص۴۰۱؛ مقدسی، ج۵، ص۲۴-۲۵؛ ابن اثیر، اُسْد الغابة، ج۲، ص۱۳۳</ref> ظاهراً این شهادت ناشی از [[ایمان]] استوار خزیمه به رسول خدا و اسلام بوده است.<ref>ابن اثیر، اُسْد الغابة، ج۲، ص۱۳۳؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابة فی تمییز الصحابة، ص۲۷۸-۲۷۹</ref> این امر موجب موقعیتی بس ارزشمند برای خزیمه شد و مردم [[مدینه]] اعم از [[اوس و خزرج]] بدین امر افتخار می‌کردند. مردم اوس می‌گفتند: «کسی که پیامبر خدا شهادت او را به مثابه شهادت دو نفر قرار داد، از میان ماست».<ref>ذهبی، ج۲، ص۴۷۸؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابة فی تمییز الصحابة، ص۲۷۹</ref>

خزیمة بن ثابت از مسلمانانی بود که در [[غزوه بدر]] و جنگ‌ها و غزوات پس از آن شرکت کرد.<ref>ابن عبدالبرّ، ج۲، ص۴۴۸؛ ابن اثیر، اُسْد الغابة، ج۲، ص۱۳۳</ref> به روایتی، وی نخستین بار در [[غزوه احد]] حضور یافت،<ref>ذهبی، ج۲، ص۴۸۵</ref> هر چند نویسندگان مَغازی نام وی را در شمار یاران پیامبر در غزوۀ احد یاد نکرده‌اند و گفته شده است که وی پس از غزوۀ احد در غزوات حضور یافت.<ref>ابن اثیر، اُسْد الغابة، ج۲، ص۱۳۳؛ ابن حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، ج۲، ص۵۵۷</ref> در هنگام [[فتح مکه]]، خزیمة بن ثابت پرچم طایفه [[بنی خطمه]] را حمل می‌کرد.<ref>ابن عبدالبرّ، ج۲، ص۴۴۸</ref> برخی منابع [[اهل سنت]] نقل کرده‌اند وی در خواب دید که بر پیشانی پیامبر(ص) [[سجده]] می‌کند، وقتی خواب خود را باز گو کرد پیامبر ضمن تصدیق رؤیای وی به خزیمه اجازه داد بر پیشانی حضرت سجده کند.<ref>ابن سعد، ج۴، ص۲۸۱؛ فسوی، ج۱، ص۳۸۰</ref>

خزیمةبن ثابت از [[پیامبر اسلام|پیامبر]] روایت کرده است که عمار بن یاسر به دست گروهی ستمکار کشته خواهد شد.<ref>ابن سعد، ج۳، ص۲۵۹؛ ابن عبدالبرّ، ج۲، ص۴۴۸؛ ابن حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، ص۲۷۹</ref> [[شهادت]] خزیمةبن ثابت در [[سال ۳۷ هجری قمری|سال ۳۷]]،<ref>ابن عبدالبرّ، ج۲، ص۴۴۸</ref> در مرحله‌ای از جنگ صفّین روی داد که آتش پیکار بسیار شدید شد و به «[[یوم وقعة الخمیس]]» معروف گشته است.<ref>نصربن مزاحم، ص۳۶۲-۳۶۳</ref> امام علی(ع) خزیمة بن ثابت را جزو شهدای [[جنگ صفین|صفّین]] و از برادران خویش یاد کرده که تا آخر بر راه حق پایدار ماندند.<ref>نهج البلاغة، خطبه ۱۸۲، ص۱۹۲</ref> بنابراین با توجه به روایات پیشین، اینکه خزیمةبن ثابت در [[جنگ جمل]] و در جنگ صفّین تا قبل از شهادت عمار، جنگ نمی‌کرده است،<ref>ابن سعد، ج۳، ص۲۵۹؛ ابن عبدالبرّ، ج۲، ص۴۴۸؛ ابن اثیر، ۱۳۸۵، ابن حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، ج۳، ص۳۲۵</ref> صحت ندارد.<ref>تستری، ج۴، ص۱۷۳</ref>

از خزیمة بن ثابت، ۳۸ [[حدیث]] از [[رسول خدا]] روایت شده که در مجامع حدیثی آمده است.<ref>نووی، ج۱، ص۱۷۶</ref>

* ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت، ۱۴۱۲.