راهنما:خودآموز/آموزش ویکی‌نویسی/پرهیز از ابهام نویسی

از ویکی شیعه

پرهیز از ابهام‌نویسی

ویکی‌شیعه در پی آن است که مطالب را بدون ابهام به مخاطبان خود ارائه کند. از این رو مطالب در این دانشنامه نباید به گونه‌ای مبهم یا شبهه‌برانگیز باشد و ذهن مخاطب را پریشان سازد. ارزیابی کاربران نشان داده‌است که در موارد متعددی، کاربران چون خود در زمینه‌ای مطالعه کرده‌اند، ذهنیت ویژه‌ای دارند که با وجود آن، مطلبِ نوشته‌شده قابل فهم است، اما مخاطبی که مطالعه‌ای در آن موضوع ندارد و از پیشفرض‌ها و ذهنیت‌های نویسنده نیز آگاهی ندارد، دچار ابهام و گنگی می‌شود؛ بنابراین هنگام نگارش مداخل باید پیشفرض‌ها و ذهنیت‌ها را نادیده گرفت و پس از پایان نگارش، یک بار هم باید مدخل از دید مخاطب عام مطالعه شود تا کاستی‌های احتمالی دیده شود.

نادرست ایراد درست
پیامبر دستور قتل حرقوص را صادر کرد. عدم ذکر علت دستور قتل پیامبر به فلان دلیل دستور به قتل حرقوص داد.
۲۰۰ سال قبل وهابیان بقیع را تخریب کردند. ابهام در تاریخ ۲۰۰ سال قبل قابل تغییر است وهابیان در سال ۱۲۲۰ق بقیع را تخریب کردند.
بسیاری از احادیث صحیح بخاری ضعیف‌اند. ابهام در تعداد احادیث ضعیف به گفته … در صحیح بخاری … تعداد حدیث ضعیف وجود دارد.
شهر کربلا دو میلیون نفر جمعیت دارد. عدم ذکر سال سرشماری بر اساس سرشماری سال ۲۰۲۲، شهر کربلا دو میلیون نفر جمعیت دارد.
وهابیان در سال ۱۲۲۰ق بقعه‌های بقیع را تخریب کردند. عدم ذکر انگیزه تخریب وهابیان در سال ۱۲۲۰ق بر اساس فتوای مفتیان خود برای مبارزه با بدعت، بقعه‌های بقیع را تخریب کردند.

مواردی که به ابهام‌زدایی کمک می‌کند

  1. ذکر تاریخ دقیق تولد و وفات افراد
  2. ذکر تاریخ دقیق حوادث
  3. ذکر تعداد آثار به جای عبارت‌هایی از جمله «بسیار» و «زیاد»
  4. توجه به زمان در مدخل و پرهیز از استفاده از ادبیاتی مانند «۲۰۰ سال قبل»، «دوره معاصر»، «در قدیم»، «دوره متأخر»، «امروزه»، «رئیس‌جمهور پیشین» و…

رفع ابهام در عنوان مداخل

در ویکی‌شیعه علاوه بر متن مقالات، در عنوان مقالات نیز نباید ابهام وجود داشته باشد. از همین رو در مواردی که عنوان مدخل بین چند مورد مشترک است، صفحه‌ای برای ابهام‌زدایی ایجاد می‌شود.

نمونه ۱ نمونه ۳ نمونه ۲ ابهام‌زدایی
غنا (کشور) غنا (کتاب) غنا (آوازخوانی) غنا (ابهام‌زدایی)