بحث:قاعده حرمت اعانه بر اثم

• سلام و ادب و خدا قوت...(کمک کردن به شخصی که در سفر معصیت است.)آن‌چه در این بخش از محقق کرکی نقل شده در پاسخ به یک شبهه و شایعه است. شایعه این بوده که برخی گفته‌اند هر کس به تمام وظایف شرعی‌اش آشنا نیست در سفر نباید نمازش قصر باشد. محقق در پاسخ به این شبهه ۵ نقض وارد ساخته و در نقض سوم بیان کرده که اگر این سفر برای کسی که آشنا به احکام شرعی و وظایفش نیست سفر حرام باشد چرا فقط قصر نماز و نگرفتن و روزه برایش حرام باشد باید تمام کارهای دیگر اعم از واجبات و مستحبات و... و نیز هر گونه ارتباط و کمک به او حرام باشد از باب معاونت براثم وعدوان (و اما ثالثا:

فلأن الممنوع من القصر في سفره بالسبب المذكور يجب أن يكون ممنوعا من جميع الواجبات، بل و من المستحبات و الواجبات الغير المضيفة. و حينئذ فيحرم على غيره مخالطته بنحو البيع و الشراء و المحاورات العرفية و الحكايات و أمثالها، لما فيه من المعاونة على الإثم و العدوان. بل يحرم السلام عليه لما أنه يقتضي تشاغله بالرد، و يحرم أيضا الوقوف مع الجماعة في الصلوات على الوجه المنافي لكمال التشاغل.) محقق در ادامه این دیدگاه (حرام بودن سفر کسی که به وظایفش آشنا نیست)را رد می‌کند.بنابر این در این قسمت کلا برداشت از سخن کرکی نادرست صورت گرفته است.--Mahdi1382 (بحث) ‏۵ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۴ (+0330)

بله کلام شما صحیح است و اصلاح شد. با تشکرH.atefimanesh (بحث) ‏۱۰ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۴۵ (+0330)

• سلام مجدد... موارد دیگری برای کاربرد قاعده در فقه می توان از لابلای متون فقهی پیدا کرد البته اگر غرض استقصا تام است.مانند حرمت خرید و فروش پس از ندای نماز جمعه. روض الجنان شهید ثانی ج۲، ص۳۲۶ كذا يحرم (البيع وشبهه) من العقود والإيقاعات (بعد الزوال)...واعلم أنّه لو كان أحد المتعاقدين مخاطباً بالجمعة دون الآخر ، فالتحريم في حقّ المخاطب بحاله. وهل يحرم في حقّ الآخر؟ أو يكره؟ خلاف ، والتحريم متّجه ؛ لمعاونته له على الإثم المنهيّ عنه في قوله تعالى (وَلا تَعاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ) [١] وهو يقتضي التحريم. Mahdi1382 (بحث) ‏۵ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۵۷ (+0330)

همان‌طور که در متن بیان شد فقط به ذکر برخی از موارد پرداخته شده است زیرا اگر می خواستم تمامی موارد را بیان کنم موارد بسیار زیادی بود که باید بیان می‌شدند. با تشکر H.atefimanesh (بحث) ‏۱۰ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۴۵ (+0330)

@H.atefimanesh:

بخشی قسمت‌های مدخل مثل مستندات و دلائل، ادبیات کاملا حوزوی و سنگین است و چیزی دستگیر مخاطب عادی نمی‌شود.--Roohish (بحث) ‏۵ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۳۲ (+0330) تا حد ممکن، کلام سعی شده روان بیان شود قسمتی از این بحث هم مربوط به فقهی بودن بحث است. با تشکر H.atefimanesh (بحث) ‏۱۰ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۵۰ (+0330)

چند نکته

@H.atefimanesh: با سلام و عرض ادب

• برخی از نکاتی که شفاهاً گفته شد، اعمال نشده است، لطفاً اعمال کنید از جمله زیاد بودن منابع در پانویس‌ها. پانویس ۷ را هم قرار شد خرد کنید و ...
• این جمله «در حقوق اسلامی نیز، این قاعده از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است به‌گونه‌ای که فقیهان در رابطه با آن مباحث کاملی را مطرح کرده‌اند» مبهم و کلی‌گویی است و صد و ذیل آن نیز ناسازگار است؛ صدر جمله درباره حقوق است و ذیل آن درباره فقیهان!!
• در یادداشت‌ها برای ارجاع، از الگوی پانویس استفاده نمی‌شود و رفرنس داخل () قرار می‌گیرد.
• ‌ مطالب کتاب‌شناسی هم نیازمند ارجاع هستند. با تشکر--رضا باذلی (بحث) ‏۹ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۰۸ (+0330)

با تشکر بابت یادآوری H.atefimanesh (بحث) ‏۱۰ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۹ (+0330)

چند نکته

@H.atefimanesh: و @Shamsoddin: با سلام و عرض ادب

• ما دوعنوان داریم. اعانه بر اثم و اعانه بر ظلم که حکم متفاوت دارند. در مدخل اولا به این باید اشاره شود. دوم اینکه در شناسه و متن دلیل اعانه بر اثم اعانه بر ظلم آمده مه صحیح نیست. ضمن اینکه تسبیب الی الحرام هم داریم این هم جا دارد تذکر داده شود.
• عنوان بنظرم صحیح نیست. اصلا اعانه بر اثم که قاعده نیست. یک حکم شرعیه. دوما اینکه بگیم حرمت اعانه باز جای بحث. عنوان باید اعانه بر اثم باشد. نه حرمت اعانه براثم. برخی مثل اقای خویی اعانه بر اثم را حرام نمیدانند.--Khoshnoudi (بحث) ‏۱۳ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۵ (+0330)

با عرض سلام و تشکر بابت تذکر حضرتعالی: در کتاب قواعد فقهیه بجنوردی با همین عنوان آمده است. H.atefimanesh (بحث) ‏۲۰ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۱۷ (+0330)

@H.atefimanesh: سلام و عرض ادب و خدا قوت. چند نکته:

• در ویکی معمولا معنای لغوی را نمی‌آورند، مگر اینکه ویژگی خاصی داشته باشد که آن هم پس از ذکر معنای اصطلاحی صورت می‌گیرد. به نظرم نیم خط اوا بخش مفهوم‌شناسی (به‌معنای فراهم‌سازی مقدمات و زمینه تحقق فعل دیگران،) اگر حذف شود، خللی در محتوا ایجاد نمی‌شود.

• لازم است در گزارشی بودن عبارات بیشتر دقت شود؛ مثلا: «مهم در قواعد فقهی از جمله قاعده حرمت اعانه بر اثم این است..» یا «بیشترین کاربرد این بحث در فقه و حقوق در بحث متاجر و یا مکاسب محرمه است ..» و یا «روایاتی که برای حرمت اعانه بر اثم مورد استناد قرار گرفته‌اند، سه دسته هستند».
  

همیشه موفق باشید. Rezai.mosavi (بحث) ‏۱۳ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۵۳ (+0330)