بحث:تفسیر امام حسن عسکری (کتاب)
- یک ابهامی در شناسه و البته در کل مدخل وجود دارد درباره نویسنده و مؤلف کتاب. چون به هر حال مدخل درباره یک کتاب است، خواننده به طور عادی هم در شناسه و هم در بخشهای بعدی مدخل، منتظر صحبت درباره مؤلف است. باید این ابهام به نحوی برطرف شود. البته در شناسه گفته شده که این کتاب منسوب به امام حسن عسکری است، ولی بعید است منسوب بودن کتاب به ایشان، از سنخ منسوب بودن یک کتاب به نویسندهاش باشد؛ چون در بخش سند هم آمده که احتمال دارد مفسر جرجانی، تدوینکننده این کتاب باشد.
- در بخش «سند» گفته شده «سلسله سند روایت کتاب نشان میدهد که نقل این تفسیر در میان محدّثان و فقهای قم در قرن چهارم و پنجم متداول بوده است.» سلسله سند چطور چنین چیزی را نشان میدهد؟
- در همین بخش «سند» آمده است که یعنی ابوالحسن علی بن محمدبن سیار و ابویعقوب یوسف بن محمدبن زیاد، مقدمهای بر کتاب دارند؟ اصطلاح «مقدمه کتاب» یک معنای شناختهشده و معهودی در ذهن مخاطب دارد که بعید است با آنچه در اینجا آمده، هممعنی باشد.
- پاراگراف دوم و سوم بخش «سند» بدون نتیجهگیری باقی مانده است. برآیند این دو پاراگراف این است که ادعای دو راوی مبنی بر اینکه تفسیر را به مدت هفت سال نزد امام حسن عسکری فرا گرفتهاند، صحیح نیست؛ زیرا با تاریخ آغاز امامت امام حسن عسکری و تاریخ وفات ایشان، سازگاری ندارد. و از آنجا که این بخش درباره «سند» کتاب است، در واقع تلویحا، صحت سند کتاب را زیر سؤال برده ولی به این عدم صحت، تصریح نکرده است. به عبارت دیگر، بهتر بود مبحث ادعای فراگیری هفتساله، به بخش «اعتبار کتاب» منتقل شده و زیر مجموعه دلایل عدم اعتبار قرار گیرد.
- بخش «نقد بر اعتبار کتاب» بسیار پیچیده و تو در تو نوشته شده و بهتر است بازنویسی شود. دستهبندی دلایل تقویت اعتبار و دلایل رد اعتبار و همچنین موافقان و مخالفان اعتبار و استفاده از فهرست گلولهای میتواند به قابل فهم شدن این بخش کمک کند.
- در پاراگراف پایانی بخش «نقد بر اعتبار کتاب»، یک کپیکاری بسیار روشن رخ داده و متن کنونی به صورتی است که انگار نویسنده این مدخل، شخصا به کتابخانه سید عبدالعزیز طباطبایی رفته و نسخههای خطی را مقایسه کرده است. احتمالا بخشهای دیگری از مدخل هم به همین صورت کپیکاری شده باشد که ان شاء الله این طور نباشد! اللهم إلا أن یقال که کپیکاری نبوده و خود نویسنده مقاله (یکی از نویسندگان مقاله) شخصا به کتابخانه رفته و تحقیق کرده، که در این صورت هم مجاز به انتشار تحقیق دست اول در این مدخل نبوده است و این بخش از متن باید اصلاح شود.
- سالها اکثرا بدون پسوند شمسی و قمری و میلادی ذکر شده است. گرچه در اکثر موارد میتوان حدس زد که منظور کدام سال است، ولی در پاراگراف آخر، به سال ۱۳۶۱ اشاره شده که ممکن است منظور، سال شمسی بوده باشد.
- عبارت «چاپ انتقادی»، چندان شناخته شده نیست و حتی جستوجو در گوگل هم، به راحتی و روشنی، جوابی به دست نمیدهد. بهتر است توضیح کوتاهی اضافه شود.
- اطلاعات چاپها ناقص است. --حامد آقاجانی (بحث) ۶ نوامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۱:۲۵ (UTC)