بحث:الفتوح (کتاب)
@Shia:
متن بهجهت ادبیات، محتوا و نکات ویرایشی دارای اشکالات متعدد است.--Roohish (بحث) ۲۰ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۵۶ (UTC)
با عرض سلام و خسته نباشید
@Shia: به نظر میرسد توجه به چند نکته خالی از لطف نباشد:
- آوردن سال وفات مؤلف در شناسه.
- اینکه گفتهاید مذهب مؤلف مشخص نیست اگر این جمله در شناسه آورده نشود، بهتر است زیرا از اعتبار مدخل نزد مخاطب میکاهد.
- اصلاح برخی از جمله بندیها.
- در قسمت «اهمیت و جایگاه» که برخی از منابع ذکر شده است؛ بهتر بود این مطلب در قسمت منبعهای اثر آورده میشد؛ در ضمن ظاهرأ منظورتان آثار و تألیفات افراد نامبرده بوده که کلمه آثار و تألیفات از قلم افتاده است.
- به نظر میرسد نیازی به عنوان خالق اثر نباشد زیرا بحث پیرامون معرفی کتاب است. از ابزار در ابتدای آشنائی اثر استفاده کنید با بیان توضیح مختصر از مؤلف.
- در قسمت نام و محتوای اثر که هر کدام از جلدهای کتاب را معرفی کردهاید اگر از ابزار ترتیببندی استفاده کنید و هر کدام از جلدها را در یک سطر مستقل بیاورید؛ به نظر میرسد بهتر باشد. با تشکر از شما--S.bahrami (بحث) ۲۰ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۳۵ (UTC)
سلام و ارادت
@Shia:
با سلام خدمت نویسنده محترم و عرض خسته نباشید بابت زحمتی که کشیدهاند، نکاتی را جهت بهبود مدخل به استحضار میرساند:
۱. مدخل پر از مطالب بدون منبع است. بهعنوانمثال:
- نکته مهمی که این اثر را برای شیعه پراهمیت کرده است، اختصاص یک جلد از آن به نبرد کربلا و اختصاص جلدی دیگر به وقایع پس از این نبرد، از جمله قیامهای توابین و مختار است.
- برخی پژوهشگران شیعی نیز از جهت تحریفهایی که در گزارشهای مربوط واقعه کربلا در کتاب الفتوح صورت پذیرفته، دست به نگارش و تحقیق زدهاند.
- دربارهٔ مذهب او اختلاف وجود دارد. یاقوت حمویی، آقابزرگ تهرانی و سید محسن امین، او را شیعه و کسانی چون قاضی نورالله شوشتری و علامه مجلسی، وی را از اهل سنت برشمردهاند.
- ابناعثم در این اثر، اهتمام گستردهای به واقعه عاشورا دارد.
- نویسنده، منابع خود را در تهیه اثر بهطور واضح بیان نکرده است و تنها میتوان با مقابله کردن کتابش با دیگر آثار در موضوع تاریخ، از منابع مورد استفاده او اطلاع یافت.
- تنها یک نسخه خطی از این اثر گزارش شده است و از این کتاب چاپهای متعددی در سالهای اخیر منتشر شده است.
- احمد بن احمد مستوفی هروی در سال ۵۹۶ ه.ق، این کتاب را به فارسی ترجمه کرده است.
- این اثر به زبان فرانسوی به کوشش هانری ماسه نیز منتشر شدهاست.
۲. ارجاع به خود کتاب در مدخل وجود ندارد و این یکی از بزرگترین نواقص این مدخل است. بهعنوانمثال در بخش نام و محتوای اثر به رغم آنکه گزارشی از محتوا آمده اما هیچ ارجاعی به خود کتاب وجود ندارد.
۳. مطالب مبهم در سراسر مقاله به چشم میخورد: بهعنوانمثال در عبارت زیر:
- «برخی، ابناعثم را با استناد به سنی بودنش، به القای عقاید اهل سنت با اتکا به دروغ در اثرش متهم و از این جهت اعتبار کتابش را رد کردهاند» چه کسانی؟
- «به هر روی با توجه به گرایشهای شیعی مؤلف، به نظر میرسد ابناعثم در گزارش وقایع نبرد کربلا، گزارشگریِ بیطرفانهای داشتهاست.» گزارش بیطرفانه با گرایشهای شیعی؟
- «بر اساس گزارش کتاب الذریعه، ابناعثم در سال ۳۱۴ ه.ق درگذشت.[۸] با این حال با استناد به اینکه وی تاریخ دوران حکومت مقتدر عباسی را هم نوشته، طبیعتاً باید سال درگذشتش پس از ۳۲۰ قمری باشد.[۹]» مقتدر عباسی چه تاریخی از دنیا رفته است؟
- «ابناعثم در گزارش وقایع کربلا، تنها به منابع سنی اکتفا نکرده و گزارشهای منابع شیعی در این خصوص را نیز آورده« کدام منابع؟
۴. نویسنده تنها از دو مقاله و بیشتر از مقاله امیرمحسن عرفان برای نگارش مقاله استفاده کرده است و این به شدت علمی بودن مقاله را زیر سؤال میبرد. به نظر حقیر لازم است که نویسنده به منابع همان مقالات یادشده مراجعه کند تا مقاله وضعیت بهتری پیدا کند. بهعنوانمثال در عبارات زیر بهشدت کمبود منابع احساس میشود:
حاجیخلیفه این اثر را با نام الفتوح الشام، علامه مجلسی با نام تاریخ الفتوح، یاقوت حمویی با نام کتاب الفتوح و در برخی از آثار با عنوان فتوح الاسلام یاد کردهاند. در این میان مشهورترین نام برای این اثر، همان «الفتوح» است.[۱۱]
البته این تنها مثال بود و بهتر است نویسنده به این اشکال توجه بسیار بیشتری داشته باشند.
۵. در عبارت « همین امر سبب تمایز کتابش با آثار مؤلفین دگراندیش همترازش همچون ابنسعد و ابنعساکر شده است.» مگر میتوان ابن اعثم را با ابن سعد و یا ابن عساکر مقایسه کرد؟ ابن سعد کاملا یک طبقات نگار است و ابن عساکر نیز علاوه بر شهرنگاری برای حدود دویست سال بعد است.
۶. رویکرد گزارشی در مدخل کمرنگ است.
۷. لینک کردن در مقاله ضعیف است.
--Baradaran (بحث) ۲۰ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۲۶ (UTC)
- @Baradaran: عرض ادب و احترام، تشکر از راهنمایی های گرانقدر حضرتعالی. در مورد بند اول عرض کنم که تمام مطالب مقاله منبع دارند. منبع هر مطلب، در ادامه همان مطلب آمده است. پس اگر یک پاراگراف بزرگ، فقط یک پانویس دارد، آن یک پانویس ، مدرک تمام آن پاراگراف است. شیوه عجیب ویکی شیعه درباره تکرار یک پانویس تکراری در یک پاراگراف، خلاف شیوه نامههای دانشنامه نویسی است، با این وجود مانعی فنی نیست که تکرارش کنیم. اگر دستور بفرمایید، این کار صورت خواهد گرفت. بعد از نقطه و پایان یک جمله. در خصوص بند سوم نیز سوالی داشتم، این ابهامات اکثرا در خود منبع به صورت مبهم ذکر شدند و احتمالا پیدا کردن اصل منبع نویسنده غیر ممکن، با این وجود سعی می شود این ابهامات در اکثر اوقات برطرف بشوند. در مورد پنجم نیز سبک نگارش بنده، فقط گزارش است و سعی می کنم در مقالات کمتر تحقیق شخصی و دست اول بکنم؛ با این وجود اگر مطلبی خلاف واقع یا دچار مشکل و تناقض است، به نظرم به صورت انتساب در متن و ارتباط دادن آن ادعا به مدعی آن، مطرح بشود. در این مورد هم اگر راهنمایی بفرمایید که چه سیاستی را می توان در پیش گرفت، ممنون خواهم بود. باقی موارد، حدالامکان و در اسرع وقت به انجام خواهد رسید. ارادتمند.Shia (بحث) ۲۰ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۲۱ (UTC)