بحث:آیه ۷۸ سوره نحل
- سلام و ادب و خدا قوت...(علامه طباطبایی معتقد است، آیه ۷۸ سوره نحل به نبود علم در هنگام تولد انسان اشاره دارد هر چند علوم در انسان به صورت بالقوه وجود دارد) دو نکته در این فراز قابل تأمل است یکی نبودِ علم در هنگام تولدِ انسان که منظور علم نداشتن انسان هنگام تولد است ولی تعبیر مدخل شاید گویا نباشد. دوم این که وجود علم به صورت بالقوه در متن المیزان نیست.(والآية تؤيد ما ذهب إليه علماء النفس أن لوح النفس خالية عن المعلومات أول تكونها ثم تنتقش فيها شيئا فشيئا) المیزان، ج۱۲، ص۳۱۲.الامر الیکم.--Mahdi1382 (بحث) ۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۵۰ (+0330)
- ( بنابراین با نظر بعضی از دانشمندان علوم طبیعی مبنی بر اینکه ذهن انسان در آغاز تولد به صورت لوح سفید و خالی از هر چیزی است مطابقت دارد) منظور از دانشمندان علوم طبیعی کیست؟ در المیزان علماءالنفس آمده است که ظاهراً منظور روانشناسان هستند (والآية تؤيد ما ذهب إليه علماء النفس أن لوح النفس خالية عن المعلومات أول تكونها ثم تنتقش فيها شيئا فشيئا)--Mahdi1382 (بحث) ۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۰۸ (+0330)
- (علامه طباطبایی، معتقد است؛ آیه ۷۸ سوره نحل، شنیدن را مقدم به بینایی کرده است که این خود نشانه این است که شنیدن در انسان قبل از بینایی ایجاد شده است که با دریافتهای علوم طبیعی نیز مطابقت دارد)این ادعا در المیزان وآدرسی که داده شده یافت نشد.طباطبایی، المیزان، ۱۳۵۲ش، ج۱۲، ص۳۱۲. Mahdi1382 (بحث) ۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۲۹ (+0330)
- (بر شما تفضل كرد و به شما حواس كامل و قوۀ ادراك بخشيد، تا بوسيلۀ آنها مدركات عالم وجود را بشناسيد و بشما دلى بخشيد كه كانون معارف است و بوسيلۀ آن به تفكر و تأمل مىپردازيد.) این فراز از کیست و مربوط به کجاست؟ ادامه جمله طبرسی است؟ گویا ارتباطش مبهم است. Mahdi1382 (بحث) ۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۳۹ (+0330)
چند نکته
@M.dorchei: با سلام
- تغییر مسیر اندک؛ برای برخی آیات، نزدیک به 20 تغییر مسیر ایجاد شده است.
- سرشناسه باید جان کلام مقاله باشد. در حالی که در این مقاله، سرشناسه ترجمهای از آیه است!
- خواننده با مطالعه شناسه، ترغیب میشود که ادامه مقاله را نخواند؛ چون جامع نیست.
- تا جایی که امکان دارد، نباید آیه و ترجمه آن را در جعبه قرار داد، بلکه باید از الگوی مخصوص استفاده نمود.
- عدم مطابقت ادعا و مستند؛ گفته شده: «به گفته مفسران، آیه ۷۸ سوره نحل ... توحید و خداشناسی را یادآور شده است» در حالی که تنها مستند، تفسیر نمونه است. میتوان به جای این تعبیری که شامل همه مفسران میشود، نام مؤلف آورده شود.
- معرفینشدن اشخاص؛ علامه طباطبایی، طبرسی، جوادی و مکارم شیرازی معرفی نشده است.
- جملات دشوار؛ فهم برخی جملات دشوار است و به سادهسازی نیاز دارد: مثلا به جای جمله «آیه ۷۸ سوره نحل به نبود شناخت از جهان و موجودات در هنگام تولد انسان اشاره دارد» میتوان گفت: «آیه ۷۸ سوره نحل بیان میکند که انسان هنگام تولد هیچ شناختی از جهان و موجودات ندارد.»
- جملات نامفهوم؛ برخی از جملات از اساس قابل فهم نیست، مثل: «هدف از داده شدن نعمت شنوایی و بینایی شکرگزاری خداست که شکرگزاری، شناخت نعمتها، قدردانی و استفاده صحیح از آنها دانسته شده است»
- ساختار غلط برخی جملات؛ جمله ذیل ابتدا معلوم و در انتها مجهول شده است: «به گفته مدرسی ... ضروری دانسته شده است»
- ادبیات آخوندی: «عالم خارج به وسیله اشکال و تصورات»؛ « ثمره این تحلیل عقلی» «دریافتهای شنیداری»
- تکرار محتواهای مشابه؛ در مواردی یک محتوا با عبارتهای گوناگون و از قول اشخاص مختلف بیان شده است. این امر زیادهنویسی مقاله را در پی داشته است. مثلا جملات ذیل بسیار به هم شبیه هستند و به سختی میتوان بین آنها فرق گذاشت: «همچنین مطابق این آیه، خدا ابزار حسی شنوایی و بینایی را در اختیار انسان قرار داده و علاوه بر شنوایی و بینایی، نیروی عقل را نیز به انسان عطا کرده است تا با این حواس بتواند علاوه بر دریافت تجربه حسی به تحلیل و بررسی دریافتهای بیرونی بوسیله نیروی عقل، بپردازد.[۹] طبرسی درباره این آیه معتقد است که؛ خدا همچنان که حواس شنوایی و بینایی را برای ادراک این دنیا به انسان بخشیده، همچنین قوه عقل را نیز در اختیار انسان قرار داده تا پس از شناخت دنیا، بوسیله قوه عقل به تفکر و تأمل بپردازد.[۱۰] جوادی آملی معتقد است انسان در آغاز چیزی درباره علوم نمیدانست، اما خداوند به او حس شنوایی، بینایی و فهم داد تا با آنها دانش کسب کند.»
- ذکر مطالب نه چندان مهم؛ به نظر میرسد مطالبی که ذیل بخش شکرگزاری آمده، چندان اهمیت ندارد! و بالفرض ضرورت، میتوان آنها را خلاصهتر کرد.
- نقصان رده؛ از ردۀ «آیات» (به غیر از رده آیات سوره نحل) استفاده نشده است.
- از کارکردهای این آیه میتوان به کارکرد فلسفی آن در معرفتشناسی اشاره کرد. رد دیدگاه افلاطون درباره «آگاهی» که آن را «استذکار و یادآوری» میداند.(ر.ک. مقاله تأملاتی در کتاب درآمدی بر فلسفه دین و کلام جدید، ص31) و اثبات دیدگاه ملاصدرا در باب علم (ر.ک: مقاله ادراکات فطری در منظومه معرفتی ملاصدرا، ص157) و دیدگاه علامه طباطبایی درباره نخستین ریشههای معرفت (مقاله هویت طرق داوری در باب حقیقت وحی و خصوصیات آن، ص9.)
- کارکرد معرفتشناسی این آیه قدری مهم است، که این مقاله را در بخشهای مختلف با چالش مواجه میسازد. از جمله اینکه میتوان گفت: جایگاه و اهمیت این آیه به خوبی از کار درنیامده است و به تبعِ آن شناسه و سرشناسه آن ناقص میشود. از این رو میتوان پیشنهاد داد، ردۀ آیاتی که در فلسفه به آنها استناد شده، ساخته شود.
- مقاله، جامع نیست و دسته بندی روشنی ندارد.
- نصف مقاله نظرات آقای مکارم است و از منابع دیگر کمتر استفاده شد.
- این آیه سه یا چهار نکته مهم دارد که مفسران اشاره کرده اند: آفرینش/ گوش و چشم/ عقل/شکر
- به جای نام بردن از این و آن کافی بود نظرات درباره این مفاهیم گزارش میشد و میشد مقاله را بسیار مختصر و منظمتر نوشت.
- جملات بلند و سردرگم کننده در مقاله آمده مثلا: جوادی آملی از مفسران شیعه نیز معتقد است انسان در آغاز چیزی درباره علوم نمیدانست و خدا به او حس شنوایی و بینایی داد تا با آنها دانش کسب کند و اگر علوم یاد گرفتهشده با فطرت او هماهنگ نباشند، به نادانی دچار میشود.
این جمله به چه معناست؟ برای خواننده مبهم و نامفهوم است.
- از آنجایی که تفسیر تسنیم در دسترس نبود از تفسیر تسنیم در نسخه اولیه نشده است و این بخش توسط دوستان دیگر که به تفسیر دسترسی داشتهاند افزوده شده است. اگرچه سعی کردم آن را ویرایش کنم تا قابل فهم عام باشد.
Salar (بحث) ۱۱ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۳۸ (+0330)
M.dorchei (بحث) ۱۱ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۵۶ (+0330)
M.dorchei (بحث) ۱۱ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۰۵ (+0330) M.dorchei (بحث) ۱۱ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۰۷ (+0330)