پرش به محتوا

التبیان فی تفسیر القرآن (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
imported>Mgolpayegani
imported>Mgolpayegani
خط ۵۰: خط ۵۰:


== محتوا و ساختار==
== محتوا و ساختار==
*این اثر، تفسیر همه سوره‌ها و آیات قرآن را به ترتیب کتابت در بر دارد. تفسیرهای پیشین شیعه، مانند تفسیر ابوحمزه ثمالی(م ۱۴۸ ق)، تفسیر(منسوب به)امام حسن عسکری، نقل از محمد بن‌قاسم استرآبادی (م ح ۳۸۰ ق)، تفسیر فرات‌کوفی(از اعلام قرن سوم و چهارم قمری)و تفسیر قمی(اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم قمری)، برخی آیات قرآن را بررسی نکرده‌اند.
*این اثر، تفسیر همه سوره‌ها و آیات قرآن را به ترتیب کتابت در بر دارد. تفسیرهای پیشین شیعه، مانند تفسیر [[ابوحمزه ثمالی]] (م ۱۴۸ ق)، تفسیر (منسوب به) [[امام حسن عسکری]]، نقل از محمد بن‌قاسم استرآبادی (م ح ۳۸۰ ق)، [[تفسیر فرات کوفی (کتاب)|تفسیر فرات‌ کوفی]] (از اعلام قرن سوم و چهارم قمری)و [[تفسیر قمی]] (اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم قمری)، برخی آیات قرآن را بررسی نکرده‌اند.
*چیستی و ترتیب مطالب مربوط به هر سوره چنین است که در آغاز از نام‌های سوره، مکی یا مدنی بودنش، وضعیت آن به لحاظ وجود ناسخ و منسوخ و پاره‌ای دیگر از مشخصاتش سخن می‌رود. معنای لغوی واژگان، اختلاف قرائات، نکات صرف و نحوی و بلاغی و سپس شرح و تفسیر [[آیه]] و آرا و اقوال مختلف درباره آن، از مطالب دیگر کتاب است.
*چیستی و ترتیب مطالب مربوط به هر سوره چنین است که در آغاز از نام‌های سوره، [[سوره‌های مکی|مکی]] یا [[سوره‌های مدنی|مدنی]] بودنش، وضعیت آن به لحاظ وجود [[ناسخ و منسوخ]] و پاره‌ای دیگر از مشخصاتش سخن می‌رود. معنای لغوی واژگان، اختلاف قرائات، نکات صرف و نحوی و بلاغی و سپس شرح و تفسیر [[آیه]] و آرا و اقوال مختلف درباره آن، از مطالب دیگر کتاب است.
*بررسی اسباب نزول آیات و مسائل کلامی و مباحث فقهی مرتبط با آن در جای جای کتاب به چشم می‌خورد به گونه‌ای که وجهه کلامی و فقهی تفسیر بر دیگر وجوه آن برتری محسوسی دارد. نظر به آشنایی شیخ با اختلافات فقهی میان مذاهب مختلف اسلامی، بررسی‌های فقهی او در این اثر در بسیاری از مواقع، حالت تطبیقی و مقایسه‌ای نیز به خود گرفته است.
*بررسی [[اسباب نزول|اسباب نزول آیات]] و مسائل کلامی و مباحث فقهی مرتبط با آن در جای جای کتاب به‌چشم می‌خورد به‌گونه‌ای که وجهه کلامی و فقهی تفسیر بر دیگر وجوه آن برتری محسوسی دارد. نظر به آشنایی شیخ با اختلافات فقهی میان مذاهب مختلف اسلامی، بررسی‌های فقهی او در این اثر در بسیاری از مواقع، حالت تطبیقی و مقایسه‌ای نیز به خود گرفته است.
*شیخ طوسی پیش از پرداختن به تفسیر متن قرآن، دو فصل آورده است. نخست فصلی است با عنوان «در مطالبی که باید پیش از تفسیر از آنها آگاهی داشت» که شیخ در ابتدای این فصل به اختصار در رد تحریف قرآن چه تحریف به زیادت و چه تحریف به نقیصه سخن گفته است.<ref>طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۳ و ۴.</ref>فصل دوم با عنوان «نامهای قرآن و نامگذاری سوره‌ها و آیات»، مختصری است درباره موضوعاتی مانند نامهای قرآن و اصطلاحات و مفاهیمی مانند سوره، [[آیه]] و جز آن که آگاهی از آنها برای ورود به تفسیر قرآن کریم، مناسب می‌نماید.<ref>طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص ۷۲۲.</ref>
*شیخ طوسی پیش از پرداختن به تفسیر متن قرآن، دو فصل آورده است. نخست فصلی است با عنوان «در مطالبی که باید پیش از تفسیر از آنها آگاهی داشت» که شیخ در ابتدای این فصل به اختصار در رد [[تحریف قرآن]] چه تحریف به زیادت و چه تحریف به نقیصه سخن گفته است.<ref>طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۳ و ۴.</ref>فصل دوم با عنوان «نامهای قرآن و نامگذاری سوره‌ها و آیات»، مختصری است درباره موضوعاتی مانند نامهای قرآن و اصطلاحات و مفاهیمی مانند [[سوره]]، [[آیه]] و جز آن که آگاهی از آنها برای ورود به تفسیر قرآن کریم، مناسب می‌نماید.<ref>طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص ۷۲۲.</ref>


== جایگاه تفسیر التبیان ==
== جایگاه تفسیر التبیان ==
کاربر ناشناس