تبری: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تبرّی'''، یا '''برائت''' به معنای دوری جستن از دشمنان [[خدا]] و دشمنان اولیاء دین. اصطلاحی [[کلام|کلامی]] و از آموزه‌های اعتقادی و رفتاری [[دین|دینی]]، به ویژه نزد [[شیعیان]] و برخی فرقه‌های [[اسلام|اسلامی]] است . این اصطلاح ریشه در [[قرآن کریم]] داشته و در ۲۰ سوره مطرح شده است. مذاهب مختلف با تکیه بر حقانیت خویش در دینداری، خود را مصداق دوستان خدا دانسته و مخالفانشان را خارج از دین، اهل باطل و دشمن خدا به شمار آورده و تبرّی از آنان را [[واجب]] شمرده‌اند.

در این میان، [[شیعیان]] معتقدند که [[امامت]] منصوص، دنبالۀ [[رسالت]] و ضامن حفظ و بقای [[اسلام]] بوده و [[رسول خدا |رسول اللّه (ص)]] آنان را شناسانده و هر امام نیز امام پس از خود را معرفی کرده است. بنابراین کسانی که مانع تحقق امامت و صورت ناب و حقیقی اسلام بوده‌اند یا با [[اهل بیت]] پیامبر(ص) کینه توزی داشته‌اند، دشمنان خدایند و تبرّی از آنان واجب است. همچنین شیعیان با استدلال به [[آیه|آیات]] قرآن ــ از جمله آیه‌های ۱۸ و ۱۹ [[سوره هود]] و آیه ۲۵ [[سوره انفال]] و آیه ۲۲ [[سوره مجادله]] ــ در کنار استناد به برخی روایات معتبر در جوامع حدیثی شیعه و [[اهل سنت]] در‌ شأن [[حضرت علی]] (ع)، دشمنان وی را دشمنان خدا و پیامبر(ص) معرفی کرده و تبرّی از آنان را واجب شمرده‌اند.

تبرّی مصدر عربی، بر وزن تفعّل و از ریشة بَرَءَ و اصل آن تَبَرُّؤ است، در زبان فارسی بیشتر به صورت تبرّا به کار می‌رود. تبرّی در لغت به معنای دوری کردن از چیزی که مجاورت با آن ناپسند است، بیزاری جستن، و مانند اینها آمده است. در فارسی نیز «تبرّی جستن‌» به معنای بیزاری و دوری جستن است.<ref>راغب اصفهانی؛ ابن منظور؛ صفی پوری، ذیل «برء»؛ نفیسی؛ داعی الاسلام، ذیل «تبرّا»</ref>

اصطلاح و آموزة تبرّی، ریشه در [[قرآن کریم]] دارد. در قرآن، علاوه بر اینکه یک سوره با برائتِ خدا و [[پیامبر(ص)|پیامبرش]] از مشرکان آغاز شده و ازینرو «برائت» نام گرفته است، در بیست سوره (مجموعاً در ۲۷ آیه)، مادّة برائت و مشتقات آن، سی بار آمده است،<ref>مصطفوی ؛ عبدالباقی، ذیل «برء»</ref> از آن جمله است: تبرّی از [[شرک]]<ref> انعام : ۱۹، ۷۸</ref> و همچنین اظهار برائت پیامبر اکرم(ص) از مخالفان خود و بری بودن مخالفان ایشان از آن حضرت.<ref>یونس : ۴۱؛ شعرا: ۲۱۶</ref> قرآن برائت و تبرّی را تقریباً به معنای لغوی به کار برده است و اصل مشترک در آن، مفارقت کردن از دشمنان خدا و خروج از عهد و پیمان مشرکان و کفار و منقطع شدن و گسستن از پیروان باطل است.<ref>طبرسی، ج ۵، ص۳ـ۴؛ عبدالباقی، همانجا</ref>

در احادیثی از پیامبر اکرم(ص) نیز بر اهمیت تبرّی تأکید شده و ایشان برائت (البغض فی اللّهِ) را یکی از مهمترین و استوارترین رشته‌های ایمان (مِنْ اَوْثقِ عُری الایمانِ) ذکر کرده‌اند.<ref>متقی، ج۱، ص۲۵۷؛ مجلسی، ج۶۶، ص۲۴۲</ref>امام صادق(ع) نیز به وجوب برائت از مخالفان دین خدا و دوستانِ دشمنان خدا و دشمنانِ دوستان خدا تصریح کرده‌اند.<ref>ابن بابویه، ۱۴۱۲، ص۸۶</ref>

همچنین در روایات بر همراهی [[تولی]] با [[تبری]] نیز تاکید شده است.