پرش به محتوا

کوه ثور: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۹ ژوئیهٔ ۲۰۱۵
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mgolpayegani
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:غار ثور.jpg|بندانگشتی|[[پیامبر(ص)]] در آغاز [[هجرت|هجرت]] از مکه به [[مدینه]] سه روز در غار ثور اقامت گزید.]]
[[پرونده:غار ثور.jpg|بندانگشتی|[[پیامبر(ص)]] در آغاز [[هجرت|هجرت]] از مکه به [[مدینه]] سه روز در غار ثور اقامت گزید.]]
'''کوه ثَور''' کوهی مشهور که در شهر [[مکه]] قرار دارد. شهرت این کوه به سبب وجود غاری در آن است که [[پیامبر(ص)]] در آغاز [[هجرت|هجرت]] از مکه به [[مدینه]]  برای رهایی از دست مشرکان، شبی که [[لیلة المبیت]] نامیده شده است، به آن پناه برد و سه روز در آن غار، معجزه‌آسا اقامت گزید.
'''کوه ثَور''' کوهی مشهور در شهر [[مکه]]. شهرت این کوه به سبب وجود غاری در آن است که [[پیامبر(ص)]] در آغاز [[هجرت|هجرت]] از مکه به [[مدینه]]  برای رهایی از دست مشرکان، شبی که [[لیلة المبیت]] نامیده شده است، به آن پناه برد و سه روز در آن غار، معجزه‌آسا اقامت گزید.




خط ۹: خط ۹:
برخی نام این کوه را اَطحَل یا ثور اَطحَل ثبت کرده‌اند، برخی از مورخان نیز به این کوه، ابوثور گفته‌اند که صحیح به نظر نمی‌رسد.<ref>رجوع کنید به ابن جُبَیر، ص۹۳؛ فاسی، ج۱، ص۴۵۰؛ اسدی مکی، ص۲۱۲</ref> بعید نیست نام گذاری این کوه به «‌ثور‌» (به معنای گاو) به این سبب باشد که همچون گاوی است که رو به جنوب مکه کرده است.<ref>بلادی، ص۲۷</ref>
برخی نام این کوه را اَطحَل یا ثور اَطحَل ثبت کرده‌اند، برخی از مورخان نیز به این کوه، ابوثور گفته‌اند که صحیح به نظر نمی‌رسد.<ref>رجوع کنید به ابن جُبَیر، ص۹۳؛ فاسی، ج۱، ص۴۵۰؛ اسدی مکی، ص۲۱۲</ref> بعید نیست نام گذاری این کوه به «‌ثور‌» (به معنای گاو) به این سبب باشد که همچون گاوی است که رو به جنوب مکه کرده است.<ref>بلادی، ص۲۷</ref>


در قدیم از دو راه کوهستانی به کوه ثور می‌رفتند که یکی دشوار ولی کوتاه بود و و دیگری آسان ولی طولانی‌تر بود. فاصلة کوه ثور تا مکه بسته به راهی بود که انتخاب می‌شد؛ از این رو، این فاصله را، به تفاوت، حدود یک فرسخ، <ref>ابن جبیر، ص۹۳، قس ص۱۳۹ که فاصله را سه میل ذکر کرده است</ref> دو ـ سه میل<ref>فاسی، ج۱، ص۴۵۰؛ ابن ظهیره، ص۳۰۰</ref> و در فاصلة دو ساعت راه<ref>بَتَنُونی، ص۱۲۸</ref> از مکه ذکر کرده‌اند. در مسیرهای امروزه، فاصله کوه ثور را تا [[مسجدالحرام]] سه یا چهار کیلومتر است.<ref>کردی، ج۱، جزء ۲، ص۳۸۴</ref>
در قدیم از دو راه کوهستانی به کوه ثور می‌رفتند که یکی دشوار ولی کوتاه بود و و دیگری آسان ولی طولانی‌تر بود. فاصله کوه ثور تا مکه بسته به راهی بود که انتخاب می‌شد؛ از این رو، این فاصله را، به تفاوت، حدود یک فرسخ،<ref>ابن جبیر، ص۹۳، قس ص۱۳۹ که فاصله را سه میل ذکر کرده است</ref> دو ـ سه میل<ref>فاسی، ج۱، ص۴۵۰؛ ابن ظهیره، ص۳۰۰</ref> و در فاصله دو ساعت راه<ref>بَتَنُونی، ص۱۲۸</ref> از مکه ذکر کرده‌اند. در مسیرهای امروزه، فاصله کوه ثور تا [[مسجدالحرام]] سه یا چهار کیلومتر است.<ref>کردی، ج۱، جزء ۲، ص۳۸۴</ref>




خط ۱۶: خط ۱۶:
غار ثَور در قله کوه قرار دارد، بر کوه‌های اطراف مسلط و به صورت صخره یا سنگی توخالی و شبیه قایقی وارونه است. ارتفاع آن از زمین کمی بیش از ۵۰۰ متر و صعود به غار بسیار دشوار و مستلزم تلاش فراوان است.<ref>ابن جبیر، ص۱۳۹؛ عیاشی، ج۲، ص۱۰۲ـ۱۰۳؛ رفعت باشا، ج۱، ص۶۱، ۶۳</ref>
غار ثَور در قله کوه قرار دارد، بر کوه‌های اطراف مسلط و به صورت صخره یا سنگی توخالی و شبیه قایقی وارونه است. ارتفاع آن از زمین کمی بیش از ۵۰۰ متر و صعود به غار بسیار دشوار و مستلزم تلاش فراوان است.<ref>ابن جبیر، ص۱۳۹؛ عیاشی، ج۲، ص۱۰۲ـ۱۰۳؛ رفعت باشا، ج۱، ص۶۱، ۶۳</ref>


غار ثور دارای دو ورودی یا شکاف است؛ یکی غربی که بسیار تنگ است و تقریباً به کف غار چسبیده و ورود از آن خیلی دشوار است، و دومی شرقی که تا حدودی پهن است و گویند پس از ورود پیامبر(ص) به غار، به معجزة الاهی ایجاد شده است.<ref>ابن جبیر، ص۹۴، ۱۳۹ـ۱۴۰؛ اسدی مکی، ص۲۱۳؛ عیاشی، ج۲، ص۱۰۳؛ رفعت باشا، ج۱، ص۶۲</ref>
غار ثور دارای دو ورودی یا شکاف است؛ یکی غربی که بسیار تنگ است و تقریباً به کف غار چسبیده و ورود از آن خیلی دشوار است، و دومی شرقی که تا حدودی پهن است و گویند پس از ورود پیامبر (ص) به غار، به معجزة الاهی ایجاد شده است.<ref>ابن جبیر، ص۹۴، ۱۳۹ـ۱۴۰؛ اسدی مکی، ص۲۱۳؛ عیاشی، ج۲، ص۱۰۳؛ رفعت باشا، ج۱، ص۶۲</ref>
طول خود غار هجده وجب و پهنای قسمت میانی آن یازده وجب است.<ref>ابن جبیر، ص۱۴۰</ref> ارتفاع داخل غار به‌اندازة قد یک انسان و مساحتش دو و نیم مترمربع است.<ref> عیاشی، ج۲، ص۱۰۳؛ بتنونی، ص۱۳۱</ref>
 
طول خود غار هجده وجب و پهنای قسمت میانی آن یازده وجب است.<ref>ابن جبیر، ص۱۴۰</ref> ارتفاع داخل غار به‌اندازه قد یک انسان و مساحتش دو و نیم مترمربع است.<ref> عیاشی، ج۲، ص۱۰۳؛ بتنونی، ص۱۳۱</ref>


برخی از مورخان غار ثور را که پیامبر(ص) به آن پناه برد با [[غار حراء]] که محل نزول نخستین وحی الاهی بود، خلط کرده‌اند.<ref>رجوع کنید به ازرقی، ج۲، ص۲۸۸؛ فاسی، ج۱، ص۴۴۸؛ ابن ظهیره، ص۲۹۹؛ نهروالی، ص۴۴۷ـ ۴۴۸</ref>
برخی از مورخان غار ثور را که پیامبر(ص) به آن پناه برد با [[غار حراء]] که محل نزول نخستین وحی الاهی بود، خلط کرده‌اند.<ref>رجوع کنید به ازرقی، ج۲، ص۲۸۸؛ فاسی، ج۱، ص۴۴۸؛ ابن ظهیره، ص۲۹۹؛ نهروالی، ص۴۴۷ـ ۴۴۸</ref>
خط ۲۳: خط ۲۴:
=== حضور پیامبر(ص) در غار ===
=== حضور پیامبر(ص) در غار ===


پس از آنکه خداوند پیامبر(ص) را از توطئه مشرکان برای قتل او آگاه کرد، قرار شد که [[علی(ع)]] در بستر پیامبر(ص) بخوابد و پیامبر(ص) شبانه مکه را به سمت [[یثرب]] ترک کند. (نک: [[لیلة المبیت]]) پیامبر(ص) برای فرار از دست مشرکان قریش که در جست وجوی او بودند به همراه [[ابوبکر]] در غار ثور پنهان شد و سه شبانه روز در آنجا بود. [[قرآن]] نیز به داستان توطئة مشرکان و خروج پیامبر اکرم(ص) از منزل خویش در مکه و پناه بردن به این غار در جبل ثور اشاره کرده است.<ref>رجوع کنید به توبه: ۴۰؛ طبری؛ نسفی، ذیل همین آیه</ref>
پس از آنکه خداوند پیامبر(ص) را از توطئه مشرکان برای قتل او آگاه کرد، قرار شد که [[علی(ع)]] در بستر پیامبر(ص) بخوابد و پیامبر(ص) شبانه مکه را به سمت [[یثرب]] ترک کند. (نک: [[لیلة المبیت]]) پیامبر(ص) برای فرار از دست مشرکان قریش که در جست وجوی او بودند به همراه [[ابوبکر]] در غار ثور پنهان شد و سه شبانه روز در آنجا بود. [[قرآن]] نیز به داستان توطئه مشرکان و خروج پیامبر اکرم(ص) از منزل خویش در مکه و پناه بردن به این غار در جبل ثور اشاره کرده است.<ref>رجوع کنید به توبه: ۴۰؛ طبری؛ نسفی، ذیل همین آیه</ref>


==== معجزات الاهی ====
==== معجزات الاهی ====
خط ۲۹: خط ۳۰:
در این غار، به برکت اقامت پیامبر اکرم(ص) در آن، معجزات متعددی روی داد، همچون تنیده شدن تار عنکبوت جلو ورودی آن و لانه کردن دو کبوتر وحشی و به روایتی روییدن درختی فرا روی پیامبر(ص).
در این غار، به برکت اقامت پیامبر اکرم(ص) در آن، معجزات متعددی روی داد، همچون تنیده شدن تار عنکبوت جلو ورودی آن و لانه کردن دو کبوتر وحشی و به روایتی روییدن درختی فرا روی پیامبر(ص).


مشرکان درجست وجوی پیامبر(ص) تا در غار ثور هم رسیدند، اما خداوند آنان را از ورود به غار بازداشت. بدین ترتیب که [[قریش]] با دیدن تار عنکبوت و تخم کبوتر، به این نتیجه رسید که غار متروک است و احدی وارد آن نشده است وگرنه تار عنکبوت پاره می‌شد و تخم کبوتر می‌شکست و کبوتر نمی‌نشست.<ref>ابن سعد، قسم ۱، ص۱۵۴؛ ابن جبیر، ص۹۳؛ ابن کثیر، ج۲، ص۲۳۹ـ۲۴۱؛ نهروالی، ص۴۴۸ـ۴۴۹</ref>
مشرکان در جستجوی پیامبر(ص) تا در غار ثور هم رسیدند، اما خداوند آنان را از ورود به غار بازداشت. بدین ترتیب که [[قریش]] با دیدن تار عنکبوت و تخم کبوتر، به این نتیجه رسید که غار متروک است و احدی وارد آن نشده است وگرنه تار عنکبوت پاره می‌شد و تخم کبوتر می‌شکست و کبوتر نمی‌نشست.<ref>ابن سعد، قسم ۱، ص۱۵۴؛ ابن جبیر، ص۹۳؛ ابن کثیر، ج۲، ص۲۳۹ـ۲۴۱؛ نهروالی، ص۴۴۸ـ۴۴۹</ref>


=== تبرک جستن مردم به غار ===
=== تبرک جستن مردم به غار ===


کوه ثور که از زمان اقامت سه روزه پیامبر(ص) در آن نزد مسلمانان مبارک شمرده می‌شود، <ref>نهروالی، ص۴۴۸؛ کردی، ج۱، جزء ۲، ص۳۹۳؛ بلادی، ص۵۷</ref> همواره محل [[زیارت]] حاجیان بوده است.<ref>ابن جبیر، ص۹۳؛ فاسی، ج۱، ص۴۴۹</ref>
کوه ثور که از زمان اقامت سه روزه پیامبر(ص) در آن نزد مسلمانان مبارک شمرده می‌شود،<ref>نهروالی، ص۴۴۸؛ کردی، ج۱، جزء ۲، ص۳۹۳؛ بلادی، ص۵۷</ref> همواره محل [[زیارت]] حاجیان بوده است.<ref>ابن جبیر، ص۹۳؛ فاسی، ج۱، ص۴۴۹</ref>


با وجود دشواری بسیار و سختی ورود از دهانه تنگ غار، که [[پیامبر اکرم]](ص) از آن داخل شده بود، مردمی که به دیدار غار می‌رفتند از باب [[تبرک]]، سعی می‌کردند از آن وارد شوند و چه بسیار کسانی که در میانه شکاف به سبب تنگی آن محبوس می‌شدند.<ref>ابن جبیر، ص۹۳، ۱۳۹؛ خلوصی، ص۱۱۷؛ قس ابن ظهیره، ص۳۰۰؛ نهروالی، ص۴۵۰ـ ۴۵۱</ref> میان عوام شایعه زشت و بی‌اساسی راجع به کسانی که نتوانند از شکاف غار ثور بگذرند، رواج داشت. برای مثال، ابن جبیر می‌گوید: «‌بیشتر مردم به دلیل دشواری ورود، از وارد شدن به آن از دهانه تنگ آن خودداری می‌کنند؛ چون گفته می‌شود هرکس وارد آن نگردد حلال زاده نیست ».<ref>رجوع کنید به فاسی، ج۱، ص۴۵۰؛ ابن جبیر، ص۹۴؛ نهروالی، ص۴۵۱؛ اسدی مکی، ۲۱۳؛ بلادی، ص۲۷</ref>
با وجود دشواری بسیار و سختی ورود از دهانه تنگ غار، که [[پیامبر اکرم]](ص) از آن داخل شده بود، مردمی که به دیدار غار می‌رفتند از باب [[تبرک]]، سعی می‌کردند از آن وارد شوند و چه بسیار کسانی که در میانه شکاف به سبب تنگی آن محبوس می‌شدند.<ref>ابن جبیر، ص۹۳، ۱۳۹؛ خلوصی، ص۱۱۷؛ قس ابن ظهیره، ص۳۰۰؛ نهروالی، ص۴۵۰ـ ۴۵۱</ref> میان عوام شایعه زشت و بی‌اساسی راجع به کسانی که نتوانند از شکاف غار ثور بگذرند، رواج داشت. برای مثال، ابن جبیر می‌گوید: «‌بیشتر مردم به دلیل دشواری ورود، از وارد شدن به آن از دهانه تنگ آن خودداری می‌کنند؛ چون گفته می‌شود هرکس وارد آن نگردد حلال زاده نیست ».<ref>رجوع کنید به فاسی، ج۱، ص۴۵۰؛ ابن جبیر، ص۹۴؛ نهروالی، ص۴۵۱؛ اسدی مکی، ۲۱۳؛ بلادی، ص۲۷</ref>
کاربر ناشناس