حمیده همسر امام صادق(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
نوشتن شناسه
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (ادغام بخش سوم در بخش جایگاه) |
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (نوشتن شناسه) |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| پانویس = | | پانویس = | ||
}}'''حُمَیدَه''' | }}'''حُمَیدَه''' همسر امام صادق(ع) و مادر امام کاظم(ع) که '''حمیدة المُصَفّاة''' نیز خوانده شده است. بنابر روایتی، امام ششم شیعیان، پاسخگویی به سؤال فقهی یکی از اصحاب خود را به حمیده، ارجاع داده است. حمیده، همچنین یکی از پنج وصی [[امام صادق(ع)]] بوده است. | ||
[[امام باقر(ع)]]، در وصف حمیده، او را پسندیده در دنیا، و ستایش‌شده در آخرت خوانده و [[امام صادق(ع)]]، وی را پاکیزه از پلیدی‌ها دانسته است. | |||
== زندگی‌نامه== | == زندگی‌نامه== | ||
حُمَیدَه، مادر امام کاظم(ع) است<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، دارالمعرفة، ص۴۱۳؛ درباره ضبط نام وی نگاه کنید به: طیبی، «بانو حمیده مصفا مادر امام کاظم(ع)»، ص۱۲۲.</ref> و از تاریخ تولد و درگذشت او اطلاعی در دست نیست.<ref>اصغرنژاد، حمیده: مادر امام کاظم(ع)، ۱۳۸۹ش، ص۱۰.</ref> پدرش «صاعد بربر» و یا «صالح» نام داشته است.<ref>قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، | حُمَیدَه، مادر امام کاظم(ع) است<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، دارالمعرفة، ص۴۱۳؛ درباره ضبط نام وی نگاه کنید به: طیبی، «بانو حمیده مصفا مادر امام کاظم(ع)»، ص۱۲۲.</ref> و از تاریخ تولد و درگذشت او اطلاعی در دست نیست.<ref>اصغرنژاد، حمیده: مادر امام کاظم(ع)، ۱۳۸۹ش، ص۱۰.</ref> پدرش «صاعد بربر» و یا «صالح» نام داشته است.<ref>قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۲-۴۳.</ref> درباره نژاد حمیده، اختلاف‌نظر وجود دارد؛<ref>قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۲-۴۳.</ref> منابع تاریخی، او را با عناوینی از جمله حمیده بربریه، حمیده اندلسیه<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۲۶۱.</ref> و حمیده مغربیه<ref>ابن عنبه، عمدة الطالب، ۱۴۱۷ق، ص۱۷۷.</ref> یاد کرده‌اند. | ||
بنا بر روایتی، [[امام باقر(ع)]]، حمیده را از برده‌فروشی خرید و به فرزندش امام صادق(ع) بخشید.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> بنا بر نقل [[علامه مجلسی]]، او مادر [[موسی بن جعفر(ع)]]، [[اسحاق بن جعفر الصادق|اسحاق]] و فاطمه از فرزندان امام صادق بوده است.<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۷، ص۲۴۱.</ref> | بنا بر روایتی، [[امام باقر(ع)]]، حمیده را از برده‌فروشی خرید و به فرزندش امام صادق(ع) بخشید.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> بنا بر نقل [[علامه مجلسی]]، او مادر [[موسی بن جعفر(ع)]]، [[اسحاق بن جعفر الصادق|اسحاق]] و فاطمه از فرزندان امام صادق بوده است.<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۷، ص۲۴۱.</ref> | ||
گفته شده قبر حمیده در مشربه ام‌ابراهیم واقع در منطقه العوالی در شرق [[بقیع|قبرستان بقیع]] و در نزدیکی قبر [[نجمه مادر امام رضا]] قرار دارد.<ref> حسینی جلالی، فدک و العوالی، | گفته شده قبر حمیده در مشربه ام‌ابراهیم واقع در منطقه العوالی در شرق [[بقیع|قبرستان بقیع]] و در نزدیکی قبر [[نجمه مادر امام رضا]] قرار دارد.<ref>حسینی جلالی، فدک و العوالی، مشهد، ص۵۵.</ref> | ||
== جایگاه== | == جایگاه== | ||
بنابر منابع حدیثی، امام صادق(ع)، پاسخگویی به سؤال فقهی یکی از اصحاب خود را به حمیده، همسرش ارجاع داده و از او خواسته تا کنیزش را نزد حمیده بفرستد و پاسخ سؤالش را دریافت کند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱.</ref> امام صادق همچنین حمیده و [[ام فروه دختر امام صادق|امّ فَروة]]، دخترش را برای ادای حقوق اهل مدینه می‌فرستاد.<ref>حر عاملی، هداية الأمة، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۱.</ref> همچنین حمیده، یکی از پنج نفری بوده است که [[امام صادق(ع)]]، آنها را به عنوان وصی خود معرفی کرد.<ref>قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۱۵-۴۱۶.</ref> | بنابر منابع حدیثی، امام صادق(ع)، پاسخگویی به سؤال فقهی یکی از اصحاب خود را به حمیده، همسرش ارجاع داده و از او خواسته تا کنیزش را نزد حمیده بفرستد و پاسخ سؤالش را دریافت کند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱.</ref> امام صادق همچنین حمیده و [[ام فروه دختر امام صادق|امّ فَروة]]، دخترش را برای ادای حقوق اهل مدینه می‌فرستاد.<ref>حر عاملی، هداية الأمة، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۱.</ref> همچنین حمیده، یکی از پنج نفری بوده است که [[امام صادق(ع)]]، آنها را به عنوان وصی خود معرفی کرد.<ref>قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۱۵-۴۱۶.</ref> | ||
[[امام باقر(ع)]] حمیده را پسندیده در دنیا و ستایش‌شده در [[آخرت]] خوانده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> امام صادق(ع) او را پاکیزه از پلیدی‌ها و مانند شِمش طلا توصیف کرده که [[فرشته|ملائکه]]، همواره از وی مراقبت می‌کردند.<ref> کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> از این رو به حمیده مصفاة ملقب شده است.<ref>قمی، «هداية الأنام إلی وقایع الأیام»، ص۳۵۹-۳۶۰.</ref> لؤلؤة،<ref>حسون، اعلام النساء المؤمنات، ۱۴۱۱ق، ص۳۱۱.</ref> و مهذّبة،<ref>مسعودی، اثبات الوصیه، ۱۴۱۷ق، ص۱۹۰.</ref> از دیگر القاب وی است. | [[امام باقر(ع)]] حمیده را پسندیده در دنیا و ستایش‌شده در [[آخرت]] خوانده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> امام صادق(ع) او را پاکیزه از پلیدی‌ها و مانند شِمش طلا توصیف کرده که [[فرشته|ملائکه]]، همواره از وی مراقبت می‌کردند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> از این رو به حمیده مصفاة ملقب شده است.<ref>قمی، «هداية الأنام إلی وقایع الأیام»، ص۳۵۹-۳۶۰.</ref> لؤلؤة،<ref>حسون، اعلام النساء المؤمنات، ۱۴۱۱ق، ص۳۱۱.</ref> و مهذّبة،<ref>مسعودی، اثبات الوصیه، ۱۴۱۷ق، ص۱۹۰.</ref> از دیگر القاب وی است. | ||
از حمیده [[حدیث|روایتی]] درباره [[حج]] کودکان<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۱ق، ج۸، ص۲۰۷.</ref> و نیز روایتی درباره [[شهادت]] امام جعفر صادق(ع) در منابع روایی نقل شده است.<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۷، ص۲.</ref> بنا بر روایتی، [[نجمه خاتون|نجمه]] مادر امام رضا(ع) کنیزی بوده است که حمیده، همسر امام صادق(ع)، او را پس از رؤیایی صادقه،<ref>اربلی، کشف الغمه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۸۰۳-۸۰۴. </ref> به فرزندش امام کاظم(ع) بخشیده است.<ref>شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۴.</ref> | از حمیده [[حدیث|روایتی]] درباره [[حج]] کودکان<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۱ق، ج۸، ص۲۰۷.</ref> و نیز روایتی درباره [[شهادت]] امام جعفر صادق(ع) در منابع روایی نقل شده است.<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۷، ص۲.</ref> بنا بر روایتی، [[نجمه خاتون|نجمه]] مادر امام رضا(ع) کنیزی بوده است که حمیده، همسر امام صادق(ع)، او را پس از رؤیایی صادقه،<ref>اربلی، کشف الغمه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۸۰۳-۸۰۴. </ref> به فرزندش امام کاظم(ع) بخشیده است.<ref>شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۴.</ref> | ||