حدوث و قدم: تفاوت میان نسخه‌ها

در باب حدوث و قدم عالم، پنج قول را به حصر عقلى احصا كرده‌اند:

#ذات و صفاتِ اجسام، هر دو، حادث‌اند، كه این قول را اعتقاد بیشتر متكلمان مسلمان و یهودى و مسیحى و [[مجوس]] دانسته‌اند.

#ذات و صفات اجسام، هر دو، قدیم‌اند، كه این قول را به پاره‌اى از فیلسوفان، از جمله [[ارسطو]]، و به [[دهریه]] نسبت داده‌اند.

#ذات اجسام قدیم است و صفات آنها حادث، كه این قول به اعتقاد پاره‌اى از [[معتزله]] نزدیك است كه به احوال پنج‌گانه ازلى قائل شده‌اند و نیز در منابع اسلامى آن را قول بیشتر فیلسوفانِ پیش از ارسطو دانسته‌اند كه اصل اشیا را آب یا آتش یا هوا و امثال اینها می‌دانستند یا قول كسانى كه به [[هیولى]] و [[صورت]] یا نور و ظلمت و مانند آن به عنوان مبادى اجسام قائل بودند.

#ذات اجسام حادث است و صفاتشان قدیم، كه بطلانش بدیهى است و هیچ قائلى هم نداشته است.

#توقف در این مسئله كه پیش از همه به [[جالینوس]] منتسب است. <ref>رجوع کنید به: اصول‌الدین، ص55، 59ـ60؛ كتاب الفصل فى الملل و الاهواء و النحل، ج 1، ص 9، 23ـ25، 34؛ نهایة الاقدام فى علم الكلام، ص 5ـ 6؛ الاربعین فى اصول‌الدین، ج 1، ص 29ـ32؛ انوار الملكوت فى شرح الیاقوت، ص 28ـ29</ref> و رگه‌هایى از آن را نزد [[ابن‌ میمون]] <ref>دلاله الحائرین، ج 1، ص 181، 183</ref> نیز می‌توان یافت.