کاربر ناشناس
مرتضی حائری یزدی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
(←اصول) |
imported>A.atashinsadaf جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:مرتضی حائری.jpg|بندانگشتی|alt=سید محمد ناظم زاده|تصویری از مرتضی حائری]] | [[پرونده:مرتضی حائری.jpg|بندانگشتی|alt=سید محمد ناظم زاده|تصویری از مرتضی حائری]] | ||
'''مرتضی حائرى یزدى؛'''(1334ق ـ 1406ق) فقیه و عالم [[امامیه|امامى]]، فرزند [[شیخ عبدالکریم حائری]]، در 1295 هجری شمسی و در [[اراک]] به دنیا آمد. وی موسس صندوق ذخیره علوى در [[قم]] و عضو [[مجلس خبرگان]] قانون اساسى بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران بود. | '''مرتضی حائرى یزدى؛'''(1334ق ـ 1406ق) فقیه و عالم [[امامیه|امامى]]، فرزند [[شیخ عبدالکریم حائری]]، در 1295 هجری شمسی و در [[اراک]] به دنیا آمد. وی موسس صندوق ذخیره علوى در [[قم]] و عضو [[مجلس خبرگان]] [[قانون اساسى]] بعد از پیروزی [[انقلاب اسلامی]] در ایران بود. | ||
==تولد و نسب== | ==تولد و نسب== | ||
مرتضی حائری یزدی، نخستین پسر آیت‌اللّه حاج شیخ‌عبدالكریم حائرى یزدى، مؤسس [[حوزه علمیه قم]]، در چهاردهم [[ذی الحجة]] 1334ق به دنیا آمد. در شش سالگى همراه پدر به [[قم]] رفت.<ref>حائرى یزدى، مرتضی، سردلبران، ص 12</ref> | مرتضی حائری یزدی، نخستین پسر آیت‌اللّه حاج شیخ‌عبدالكریم حائرى یزدى، مؤسس [[حوزه علمیه قم]]، در چهاردهم [[ذی الحجة]] 1334ق به دنیا آمد. در شش سالگى همراه پدر به [[قم]] رفت.<ref>حائرى یزدى، مرتضی، سردلبران، ص 12</ref> | ||
==تحصیل== | ==تحصیل== | ||
ادبیات را در قم و نزد [[محمدعلى ادیب تهرانى]] و شیخ [[ابوالقاسم نحوى]] فراگرفت. پس از گذراندن مراحل اولیه سطح [[فقه]] و [[اصول]]، سطوح عالى را نزد [[سیدمحمدتقى خوانسارى]] و [[سید محمدرضا گلپایگانى]] و [[سیدمحمد محقق یزدى]]، فراگرفت. | ادبیات را در قم و نزد [[محمدعلى ادیب تهرانى]] و شیخ [[ابوالقاسم نحوى]] فراگرفت. پس از گذراندن مراحل اولیه سطح [[فقه]] و [[اصول]]، سطوح عالى را نزد [[سیدمحمدتقى خوانسارى]] و [[سید محمدرضا گلپایگانى]] و [[سیدمحمد محقق یزدى]]، فراگرفت. | ||
| خط ۱۵: | خط ۹: | ||
وى از كسانى بود كه براى اقامت آیت‌اللّه حاج آقا[[حسین بروجردى]] در [[قم]] تلاش كرد و مدتى در حلقه درس وى حضور یافت. بخش [[الهیات|الهیاتِ]] ''[[اسفار]]'' [[صدرالمتألهین]] را خصوصى درس گرفت و بر سایر مباحث آن كتاب نیز با مطالعه و رجوع به [[امام خمینی]](ره) وقوف یافت.<ref>حائری‌یزدى، مرتضی، سر دلبران، ص 76، 88، 204 ؛ حائری‌یزدى، مهدی، ص 61</ref> | وى از كسانى بود كه براى اقامت آیت‌اللّه حاج آقا[[حسین بروجردى]] در [[قم]] تلاش كرد و مدتى در حلقه درس وى حضور یافت. بخش [[الهیات|الهیاتِ]] ''[[اسفار]]'' [[صدرالمتألهین]] را خصوصى درس گرفت و بر سایر مباحث آن كتاب نیز با مطالعه و رجوع به [[امام خمینی]](ره) وقوف یافت.<ref>حائری‌یزدى، مرتضی، سر دلبران، ص 76، 88، 204 ؛ حائری‌یزدى، مهدی، ص 61</ref> | ||
==اجتهاد و تدریس== | ==اجتهاد و تدریس== | ||
حائرى از دو [[مرجع تقلید]] ''[[نجف]]''، [[سید ابوالحسن اصفهانی]] و [[آقا ضیاء عراقی|آقا ضیاءالدین عراقى]]، گواهى [[اجتهاد]] داشت،<ref>حائرى یزدى، مرتضی، سر دلبران، ص 242</ref> و پس از سالها تدریس مقدمات و سطح، از حدود سى سالگى به تدریس [[خارج فقه]] و اصول پرداخت كه نزدیك سی‌سال طول كشید. وى از استادان بارز حوزه و به دقت و ژرف‌اندیشى معروف بود و شاگردان بسیارى تربیت كرد كه برخى از آنان از مدرّسان بزرگ حوزه شدند. حائرى، علاوه بر تدریس فقه و اصول، جلسات [[تفسیر قرآن]] و [[عقاید]] نیز داشت.<ref>حائرى یزدى، مرتضی، صلاة، ص 4</ref> | حائرى از دو [[مرجع تقلید]] ''[[نجف]]''، [[سید ابوالحسن اصفهانی]] و [[آقا ضیاء عراقی|آقا ضیاءالدین عراقى]]، گواهى [[اجتهاد]] داشت،<ref>حائرى یزدى، مرتضی، سر دلبران، ص 242</ref> و پس از سالها تدریس مقدمات و سطح، از حدود سى سالگى به تدریس [[خارج فقه]] و اصول پرداخت كه نزدیك سی‌سال طول كشید. وى از استادان بارز حوزه و به دقت و ژرف‌اندیشى معروف بود و شاگردان بسیارى تربیت كرد كه برخى از آنان از مدرّسان بزرگ حوزه شدند. حائرى، علاوه بر تدریس فقه و اصول، جلسات [[تفسیر قرآن]] و [[عقاید]] نیز داشت.<ref>حائرى یزدى، مرتضی، صلاة، ص 4</ref> | ||
==خصوصیات اخلاقی== | ==خصوصیات اخلاقی== | ||
حائرى عالِمى پرهیزكار و ساده زیست، متواضع و خوش‌خلق، و در رفع نیازها و مشكلات مردم بسیار كوشا بود و [[نماز جماعت]] او در [[مسجد اعظم قم]]، باشكوه و معنویت خاصى برگزار می‌شد. | حائرى عالِمى پرهیزكار و ساده زیست، متواضع و خوش‌خلق، و در رفع نیازها و مشكلات مردم بسیار كوشا بود و [[نماز جماعت]] او در [[مسجد اعظم قم]]، باشكوه و معنویت خاصى برگزار می‌شد. | ||
وى به تعظیم شعائر دینى، از جمله زیارت مشاهد مشرّفه و برگزارى مجالس ذكر [[اهل بیت|اهل‌بیت]](ع)، تقید خاصى داشت.<ref>حسینى یزدى، ص 75، 82، 110، 119</ref> | وى به تعظیم شعائر دینى، از جمله زیارت مشاهد مشرّفه و برگزارى مجالس ذكر [[اهل بیت|اهل‌بیت]](ع)، تقید خاصى داشت.<ref>حسینى یزدى، ص 75، 82، 110، 119</ref> | ||
==خدمات اجتماعی ـ سیاسی== | ==خدمات اجتماعی ـ سیاسی== | ||
تأسیس صندوق ذخیره علوى، مؤسسه مبارزه با فقر و مؤسسه سرپرستى [[ایتام]]، از خدمات اجتماعى و عام‌المنفعه او در شهر [[قم]] است.<ref>حسینى یزدى، ص 73ـ74، 79ـ80، 84، 145، 159</ref> | تأسیس صندوق ذخیره علوى، مؤسسه مبارزه با فقر و مؤسسه سرپرستى [[ایتام]]، از خدمات اجتماعى و عام‌المنفعه او در شهر [[قم]] است.<ref>حسینى یزدى، ص 73ـ74، 79ـ80، 84، 145، 159</ref> | ||
او پس از پیروزى [[انقلاب اسلامی ایران]]، از سوى مردم استان مركزى براى عضویت در [[مجلس خبرگان]] قانون اساسى انتخاب شد.<ref>روزنامه اطلاعات، 15 مرداد 1358</ref> | او پس از پیروزى [[انقلاب اسلامی ایران]]، از سوى مردم استان مركزى براى عضویت در [[مجلس خبرگان]] قانون اساسى انتخاب شد.<ref>روزنامه اطلاعات، 15 مرداد 1358</ref> | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
حائرى در در شب ۲۴ [[جمادی الثانی]] ۱۴۰۶ ه.ق، مصادف با ۲۵ اسفند ۱۳۶۴ ه.ش، درگذشت و پس از [[تشییع]]، [[سید محمدرضا گلپایگانی|آیت الله العظمی گلپایگانی]] بر وی نماز خواند، و در مسجد بالا سر [[حرم حضرت معصومه|حرم]] [[حضرت معصومه]](س)، نزدیك مدفن پدرش آیت الله العظمی [[شیخ عبدالکریم حائری]] به خاك سپرده شد.<ref>مرتضى حائرى یزدى، سر دلبران، ص 28 ـ 29</ref> | حائرى در در شب ۲۴ [[جمادی الثانی]] ۱۴۰۶ ه.ق، مصادف با ۲۵ اسفند ۱۳۶۴ ه.ش، درگذشت و پس از [[تشییع]]، [[سید محمدرضا گلپایگانی|آیت الله العظمی گلپایگانی]] بر وی نماز خواند، و در مسجد بالا سر [[حرم حضرت معصومه|حرم]] [[حضرت معصومه]](س)، نزدیك مدفن پدرش آیت الله العظمی [[شیخ عبدالکریم حائری]] به خاك سپرده شد.<ref>مرتضى حائرى یزدى، سر دلبران، ص 28 ـ 29</ref> | ||
==آثار علمی== | ==آثار علمی== | ||
===فقه=== | ===فقه=== | ||
*ابتغاءُ الفضیلة فى شرح الوسیلة، كه شرحى موجز و استدلالى بر وسیلةالنجاةِ سیدابوالحسن اصفهانى است. | *ابتغاءُ الفضیلة فى شرح الوسیلة، كه شرحى موجز و استدلالى بر وسیلةالنجاةِ سیدابوالحسن اصفهانى است. | ||
*صلاةالجمعة، حاوى مباحثات حائرى در مبحث [[نماز جمعه]] كه از 1349ش آن را تدریس می‌كرد. | *صلاةالجمعة، حاوى مباحثات حائرى در مبحث [[نماز جمعه]] كه از 1349ش آن را تدریس می‌كرد. | ||
| خط ۴۸: | خط ۲۹: | ||
*كتاب‌الطهارة كه شرح [[عروة الوثقی]] تا مبحث احكام اموات است. | *كتاب‌الطهارة كه شرح [[عروة الوثقی]] تا مبحث احكام اموات است. | ||
*همچنین رساله‌هایى درباره نماز مسافر، حدیث رفع، حاشیه‌اى بر مكاسب [[شیخ انصاری]] و حاشیه‌اى بر كتاب‌الصلوة آیت‌اللّه [[عبدالکریم حائری|عبدالكریم حائرى یزدى]] | *همچنین رساله‌هایى درباره نماز مسافر، حدیث رفع، حاشیه‌اى بر مكاسب [[شیخ انصاری]] و حاشیه‌اى بر كتاب‌الصلوة آیت‌اللّه [[عبدالکریم حائری|عبدالكریم حائرى یزدى]] | ||
===اصول=== | ===اصول=== | ||
مهم‌ترین اثر حائرى در [[اصول فقه]]، كتابِ مبانی‌الاحكام فى اصول شرایع الاسلام، یك دوره كامل اصول فقه به ترتیب مباحث [[کفایه الاصول]] است. | مهم‌ترین اثر حائرى در [[اصول فقه]]، كتابِ مبانی‌الاحكام فى اصول شرایع الاسلام، یك دوره كامل اصول فقه به ترتیب مباحث [[کفایه الاصول]] است. | ||
===تفسیر=== | ===تفسیر=== | ||
*پرتوى از انوار آسمانى عنوان مجموعه‌اى از مقالات مرتضی حائری یزدی است كه در نخستین شماره‌هاى [[مجله مكتب تشیع]] در موضوع اعجاز [[قرآن]] چاپ شد و صورت كامل‌تر آن را برادرش، [[مهدی حائری یزدی|مهدى حائرى یزدى]]، با نام علوم قرآن به چاپ رساند. | *پرتوى از انوار آسمانى عنوان مجموعه‌اى از مقالات مرتضی حائری یزدی است كه در نخستین شماره‌هاى [[مجله مكتب تشیع]] در موضوع اعجاز [[قرآن]] چاپ شد و صورت كامل‌تر آن را برادرش، [[مهدی حائری یزدی|مهدى حائرى یزدى]]، با نام علوم قرآن به چاپ رساند. | ||
*مقالاتى از مرتضی حائری باعنوان مباحثى در تفسیر [[سوره حمد]] نیز، در دوازده شماره نشریه كتابخانه عمومى مسجد اعظم قم، از 1344 تا 1345ش منتشر شد. | *مقالاتى از مرتضی حائری باعنوان مباحثى در تفسیر [[سوره حمد]] نیز، در دوازده شماره نشریه كتابخانه عمومى مسجد اعظم قم، از 1344 تا 1345ش منتشر شد. | ||
===متفرقه=== | ===متفرقه=== | ||
برخى دیگر از آثار حائرى عبارت‌اند از: | برخى دیگر از آثار حائرى عبارت‌اند از: | ||
*مجموعه یادداشتها درباره خاطرات شخصى او در مورد خود و پدرش | *مجموعه یادداشتها درباره خاطرات شخصى او در مورد خود و پدرش | ||
*ماجراهایى معنوى و عرفانى كه با نام سِرّ دلبران در 1377ش، با مقدمه [[رضا استادى]]، در [[قم]] چاپ شد. | *ماجراهایى معنوى و عرفانى كه با نام سِرّ دلبران در 1377ش، با مقدمه [[رضا استادى]]، در [[قم]] چاپ شد. | ||
*مجموعه چند سخنرانی‌اش در [[ایام فاطمیه]] به تحریر خود او كه در نسخه‌هاى محدودى تكثیر شده است. | *مجموعه چند سخنرانی‌اش در [[ایام فاطمیه]] به تحریر خود او كه در نسخه‌هاى محدودى تكثیر شده است. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{ستون-شروع}} | {{ستون-شروع}} | ||
| خط ۷۳: | خط ۴۶: | ||
{{col-end}} | {{col-end}} | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{ستون-شروع}} | {{ستون-شروع}} | ||
| خط ۸۶: | خط ۵۷: | ||
{{col-end}} | {{col-end}} | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==پیوند به بیرون == | ==پیوند به بیرون == | ||
از مقاله ''حائری یزدی، مرتضی''، در دانشنامه جهان اسلام.[http://www.encyclopaediaislamica.com/index.php] | از مقاله ''حائری یزدی، مرتضی''، در دانشنامه جهان اسلام.[http://www.encyclopaediaislamica.com/index.php] | ||
[[رده:علمای شیعه قرن14(قمری)]] | [[رده:علمای شیعه قرن14(قمری)]] | ||