ماجرای حکمیت: تفاوت میان نسخه‌ها

ابو موسی اشعری نتیجه حکمیت را به اینجا رسانید که هر دو فرمانروا یعنی معاویه و علی(ع) [[خلع ید]] شوند و هیچکدام فرمانروا نباشند، عمرو عاص نیز _به ظاهر_ این امر را پذیرفت اما برای اجرایی کردن نقشه ‏ای که در سر داشت ابوموسی را فریفت و او را برای اعلام نتیجه بر خودش مقدم کرد. ابن عباس تلاش زیادی کرد تا ابتدا عمرو عاص نتیجه را اعلام کند اما ابوموسی به هشدارهای ابن عباس مبنی بر فریب‏‌کاری عمرو توجهی نکرد و به او گفت: من و عمرو توافق کرده‏‌ایم.<ref>نک: ابن ابی‎‏الحدید، ج۲، ص۲۵۵.</ref>

ابو موسی بر بالای منبر رفت و گفت:‌ای مردم! برای این که مسلمانان روی آسایش ببینند و بینشان دودستگی نباشد من و عمرو عاص توافق کردیم که علی و معاویه را از خلافت برکنار کنیم تا خود مسلمین شورائی تشکیل داده و کسی را که استحقاق و شایستگی خلافت دارد انتخاب کنند پس من _<small>به نمایندگی از مردم حجاز و عراق</small>_ چنانکه انگشتری ام را از دست خود خارج میکنم، علی را از خلافت خلع مینمایم.<ref>نک: همان، ص۲۵۶.</ref> سپس از منبر پایین آمد و عمرو بن عاص به بالای منبر رفته، اعلام کرد: آنچه ابوموسی گفت شنیدید. او، تنها حق برکناری علی را داشت و من هم او را در این مورد تایید میکنم. اما من چنانکه انگشتری ام را به دست میکنم خلافت را به معاویه واگذار می‌نمایم. زیرا او علاوه بر شایستگی احراز این مقام، ولی دم و خونخواه [[عثمان]] نیز هست. در اینجا مجلس آشفته شد. ابوموسی از حیله عمرو برآشفت و خطاب به او گفت: «قَد غَدَرتَ و فَجَرتَ و اِنَّما مَثَلُك مَثَلُ الكَلبِ ان تَحمِل عَلیهِ یلهَث او تَترُكهُ یلهَث»؛<ref>نک: اعراف ۱۷۶.</ref> ای حیله‏ گر فاسق، تو چون سگی هستی كه چه آن را چوب بزنند یا رهایش سازند، پارس می‌کند. عمرو عاص هم در پاسخ گفت: «اِنَّما مَثَلُكَ مَثَلُ الحِمارِ یحمِل اَسفاراً»؛<ref>نک: جمعه ۵.</ref> یعنی تو هم چون خری هستی که مشتی کتاب بارش کرده‏ باشند.<ref>نک: ابن ابی ‏الحدید، همان.</ref>

به این ترتیب، بدون آنکه سخن از قرآن و سنت پیامبر (ص) باشد، ماجرای حکمیت‏ منشا اختلاف دیگری در میان شام و عراق شد.<ref>ابن مزاحم، ص۵۴۵ و همچنین نک: شهیدی، ص۱۴۳ و ابن ابی ‏الحدید، همان.</ref> و مهم‏ترین نتیجه حکمیت برای شامیان این بود که از آن پس مردم شام، معاویه را امیرالمؤمنین نامیدند.<ref>بلاذری، ج۲، ص۳۴۲.</ref>