پرش به محتوا

الباب الحادی عشر (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mohamadhaghani
imported>Smnazem
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:
[[علامه حلی]] به خواهش وزیر [[محمد بن محمد قوهدی]] کتاب [[منهاج الصالح فی مختصر المصباح]] را نوشت و در آن [[مصباح المتهجد|مصباح المُتَهَجِّد]] اثر [[شیخ طوسی]] (متوفی 460ق) را که در ادعیه و عبادات است خلاصه کرد.
[[علامه حلی]] به خواهش وزیر [[محمد بن محمد قوهدی]] کتاب [[منهاج الصالح فی مختصر المصباح]] را نوشت و در آن [[مصباح المتهجد|مصباح المُتَهَجِّد]] اثر [[شیخ طوسی]] (متوفی 460ق) را که در ادعیه و عبادات است خلاصه کرد.


وی تلخیص خود را در 10 باب نگاشته و سپس از جهت آنکه شناخت عبادت و دعا، فرعِ شناخت معبود و مدعو است و صحت عبادت بستگی به صحت اعتقاد و ایمان دارد بابی به نام باب یازدهم (الباب الحادی عشر)، در شناخت اصول دین به آن افزوده است.
وی تلخیص خود را در 10 باب نگاشته و سپس از جهت آنکه شناخت عبادت و دعا، فرعِ شناخت معبود و مدعو است و صحت عبادت بستگی به صحت اعتقاد و ایمان دارد بابی به نام باب یازدهم (الباب الحادی عشر)، در شناخت [[اصول دین]] به آن افزوده است.




== فصل‌ها و عناوین ==
== فصل‌ها و عناوین ==


علامه حلّی در این بابِ یازدهم، از اصول دین آنچه را به اجماعِ علما بر هر مسلمانی واجب است چنین برمی شمارد:
علامه حلّی در این بابِ یازدهم، از اصول دین آنچه را به [[اجماعِ]] علما بر هر مسلمانی واجب است چنین برمی شمارد:


شناخت خدا و صفات ثبوتیه و سلبیه او و آنچه بر او صحیح و از او ممتنع است، و شناخت نبوت و امامت و معاد. وی این باب را در هفت فصل قرار داده است:
شناخت خدا و صفات ثبوتیه و سلبیه او و آنچه بر او صحیح و از او ممتنع است، و شناخت [[نبوت]] و [[امامت]] و [[معاد]]. وی این باب را در هفت فصل قرار داده است:
#فصل اول در اثبات [[واجب الوجود]]؛
#فصل اول در اثبات [[واجب الوجود]]؛
#فصل دوم در [[صفات ثبوتیه]] او که عبارت است از قدرت و اختیار، علم، حیات، اراده و کراهت، ادراک، قدیم و ازلی وباقی وابدی بودن او، تکلم ، صدق؛
#فصل دوم در [[صفات ثبوتیه]] او که عبارت است از قدرت و اختیار، علم، حیات، اراده و کراهت، ادراک، قدیم و ازلی وباقی وابدی بودن او، تکلم ، صدق؛
خط ۲۱: خط ۲۱:
#فصل پنجم در نبوت که پس از تعریف واژه «نبی» به اثبات نبوّتِ [[پیامبر اسلام]] (ص) و وجوب [[عصمت]] او و اینکه او فاضلترین مردمان بوده و از دنائت پدران و ناپاکی مادران و رذائلِ خُلقی و عیوبِ خَلقی برکنار است می پردازد؛
#فصل پنجم در نبوت که پس از تعریف واژه «نبی» به اثبات نبوّتِ [[پیامبر اسلام]] (ص) و وجوب [[عصمت]] او و اینکه او فاضلترین مردمان بوده و از دنائت پدران و ناپاکی مادران و رذائلِ خُلقی و عیوبِ خَلقی برکنار است می پردازد؛
#فصل ششم در [[امامت]] (ریاست عامه در امور دنیا و دین برای یک شخص به عنوان نیابت از پیغمبر) که آن را عقلاً واجب می داند و بیان می کند که امام باید معصوم و منصوصٌ علیه و فاضلترین مردمان باشد. سپس از راههای عقلی و نقلی به ذکر امامت بلافصل [[علی بن ابی طالب]] (ع) پس از پیغمبر (ص) می پردازد؛
#فصل ششم در [[امامت]] (ریاست عامه در امور دنیا و دین برای یک شخص به عنوان نیابت از پیغمبر) که آن را عقلاً واجب می داند و بیان می کند که امام باید معصوم و منصوصٌ علیه و فاضلترین مردمان باشد. سپس از راههای عقلی و نقلی به ذکر امامت بلافصل [[علی بن ابی طالب]] (ع) پس از پیغمبر (ص) می پردازد؛
#فصل هفتم در معاد که آن را از طریق عقلی ثابت می کند و سپس آیاتی را که بر آن دلالت دارد شرح می دهد؛ در این فصل مسئله ثواب و عقاب و توبه و [[امر به معروف]] و [[نهی از منکر]] بیان شده است.
#فصل هفتم در معاد که آن را از طریق عقلی ثابت می کند و سپس آیاتی را که بر آن دلالت دارد شرح می دهد؛ در این فصل مسئله ثواب و عقاب و [[توبه]] و [[امر به معروف]] و [[نهی از منکر]] بیان شده است.
 


== شرح‌ها و ترجمه‌ها==
== شرح‌ها و ترجمه‌ها==


''باب حادی عشر'' به دلیل اختصار و جامعیّتش مورد توجه اهل علم واقع شد؛ به همین دلیل، مجزای از ده باب دیگر تدوین و طبع شد و علما شروح و تعلیقات فراوانی بر آن نگاشتند. [[آقا بزرگ طهرانی]] در [[الذریعة|الذریعَة]] بیش از بیست شرح برای آن برشمرده است.  
''باب حادی عشر'' به دلیل اختصار و جامعیّتش مورد توجه اهل علم واقع شد؛ به همین دلیل، مجزای از ده باب دیگر تدوین و طبع شد و علما شروح و تعلیقات فراوانی بر آن نگاشتند. [[آقا بزرگ طهرانی]] در [[الذریعة|الذریعَة]] بیش از بیست شرح برای آن برشمرده است.


از میان شروح باب حادی عشر، شرح [[فاضل مقداد]] (متوفی  826ق) به نام ''[[النافع یوم الحشر فی شرح باب حادی عشر]]'' بیش از شروح دیگر مورد توجه اهل علم و تدریس در مدارس و حوزه‌ها قرار گرفته و بارها طبع و نشر شده است.
از میان شروح باب حادی عشر، شرح [[فاضل مقداد]] (متوفی  826ق) به نام ''[[النافع یوم الحشر فی شرح باب حادی عشر]]'' بیش از شروح دیگر مورد توجه اهل علم و تدریس در مدارس و حوزه‌ها قرار گرفته و بارها طبع و نشر شده است.
کاربر ناشناس